Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Εννέα ηγέτες της E.E. σε κοινή επιστοή τους προτείνουν την έκδοση ειδικών ομολόγων για την αντιμετώπιση των βαθύτατων πληγών που ανοίγει στις οικονομίες της κοινότητας η πανδημία του νέου κορωνοϊού. Τα λεγόμενα Covid- bonds θα μπορούσαν να προσφέρουν σωτήριες ανάσες, ειδικά στα υπερχρεωμένα κράτη- μέλη τονίζουν ειδικοί. Ωστόσο έρχονται εκ νέου να αποκαλύψουν το χάσμα στις θέσεις των μελών της ευρωπαϊκής οικογένειας. Θα μπορέσουν αυτή τη φορά οι ηγέτες, έχοντας διδαχθεί και από τις μεγάλες κρίσεις του πρόσφατου παρελθόντος να απαντήσουν εγκαίρως με ενιαία φωνή και βηματισμό;
Παρά τις επίσημες διακηρύξεις για ενιαία, αποφασιστική δράση, τις συνεχείς τηλεδιασκέψεις για καλύτερο συντονισμό και την εξαιρετικά σημαντική απόφαση να δοθεί σε όλους ουσιαστική δημοσιονομική ευελιξία, δεν αλλάζει το γεγονός ότι η απάντηση στην νέα οικονομική κρίση που «τρέχει» γρήγορα με τον ιό είναι μέχρι στιγμής άνιση. Οι πλούσιες χώρες του Βορρά έχουν τη δυνατότητα για τεράστια πακέτα τόνωσης των οικονομιών τους, με στόχο να προστατεύσουν επιχειρήσεις και εργαζομένους. Οι φτωχότερες κινούνται μεν στην ίδια κατεύθυνση, αλλά δεν μπορούν εκ των πραγμάτων να σηκώσουν το ίδιο μεγάλο βάρος.
Αυτό το νόημα έχει η πρόταση των covid bond. Nα γεφυρωθεί το χάσμα, ώστε όλη μαζί η Ευρωζώνη και η Ε.Ε. να μπορέσει μετά την αναπόφευκτη βαθιά ύφεση να επιστρέψει με εξίσου δυναμική ανάπτυξη. Κάθε κρίση δίνει και μία ευκαιρία να επανεξεταστούν «δόγματα», «ταμπού», «εμμονές», αυστηρά «όχι». Αυτή φέρνει έστω και με μία άλλη ονομασία και πολύ συγκεκριμένη χρήση ξανά στο προσκήνιο την πρόταση για έκδοση κοινών ευρωομολόγων- ένα βήμα αναγκαίο για μία πραγματική οικονομική ένωση και όχι απλά νομισματική. Ένα βήμα για μία θωρακισμένη κοινότητα που δεν θα αφήσει τον Covid19 να την φτάσει στην «αναπνευαστική ανεπάρκεια».
Αν και αρχικά η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ είχε δηλώσει ανοιχτή στο ενδεχόμενο έκδοσης κοινών ευρωομολόγων (σε τηλεδιάσκεψη στην οποία έθεσε το θέμα ο Ιταλός ομόλογός της, Τζουζέπε Κόντε), ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας λίγες ημέρες αργότερα προειδοποίησε σε συνέντευξή του κατά «ιδεών που συχνά συνιστούν την επαναφορά προτάσεων που έχουν απορριφθεί εδώ και καιρό». Αυτή η αμφισημία (ή καλύτερα αμφιθυμία) της Γερμανίας δεν βοηθά.
Η κοινή έκδοση ομολόγων δεν είναι μία «συζήτηση- φάντασμα» όπως σχολίασε ο Αλτμάιερ. Είναι ένα μέσο για να μην στοιχειώσει την Ευρωζώνη και πάλι το «φάντασμα» των σεναρίων διάλυσης, όπως συνέβη στην κρίση χρέους του 2010.