Μείωση έως κατάργηση του ποσοστού 50% +1, βάσει του οποίου επεκτείνονται όλες οι Συλλογικές Συμβάσεις στο σύνολο των επιχειρήσεων ενός κλάδου, αλλά και παρεμβάσεις στον ΟΜΕΔ, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν μέχρι και στην υποχρεωτική Μεσολάβηση.
Έτσι, εκτιμάται ότι ο Οργανισμός Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ), θα μπορούσε να αποκτήσει πιο ουσιαστικό ρόλο στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, βοηθώντας πια ενεργά στην αύξηση των ΣΣΕ, που είναι κεντρικός κυβερνητικός στόχος.
Σε αυτά τα πεδία, αναμένεται να κινηθούν οι προτάσεις που θα υποβάλλουν οι εκπρόσωποι εργοδοτών και εργαζομένων προς το υπουργείο Εργασίας, στο πλαίσιο της διαβούλευσης που βρίσκεται σε εξέλιξη, για να δημιουργηθεί το κατάλληλο Σχέδιο Δράσης, για να στηριχθούν περαιτέρω οι Συλλογικές Συμβάσεις, αυτές θα είναι οι κεντρικές παράμετροι που θα επικεντρωθούν. Υπάρχει επίσης και ο τομέας της μετενέργειας, ώστε να δοθεί πρόσθετο κίνητρο σε όλα τα Σωματεία, για να υπογράφουν ΣΣΕ.
Στην αρμόδια επιτροπή
Το πρόβλημα έχει εντοπιστεί ήδη από την αρμόδια Επιτροπή, που είχε συσταθεί για το συγκεκριμένο θέμα, με τη συμμετοχή εκπροσώπων – εμπειρογνωμόνων από όλες τις πλευρές, εργοδοτών και εργαζομένων (ΣΕΒ, ΕΣΕΕ, ΓΣΕΒΕΕ, ΣΕΤΕ, ΓΣΕΕ, ΣΒΕ). Παρουσία και εκπροσώπου του υπουργείου Εργασίας, σε διαδοχικές συνεδριάσεις, αναδείχτηκε το πρόβλημα της επεκτασιμότητας των Συλλογικών Συμβάσεων.
Με το υπουργείο Εργασίας να κρατάει «κλειστά χαρτιά», ασφαλείς πληροφορίες θέλουν μερίδα εκπροσώπων των εργοδοτών να εξετάζει το ενδεχόμενο να μειωθεί το σημερινό όριο που βρίσκεται στο 50% + 1.
Αυτό σημαίνει ότι σήμερα, για να επεκταθεί μια ΣΣΕ που έχει υπογραφεί από τα δύο συμβαλλόμενα μέρη, πρέπει τόσο η πλευρά που εκπροσωπεί τους εργοδότες, όσο και η πλευρά που εκπροσωπεί τους εργαζόμενους, να μπορεί να αποδείξει με επίσημα στοιχεία, ότι καλύπτει το 50% + 1 των επιχειρήσεων και των εργαζομένων ενός κλάδου, αντίστοιχα.
Το συγκεκριμένο ποσοστό, λειτουργεί περισσότερο ως αντικίνητρο και πλέον εξετάζεται το ενδεχόμενο σοβαρής μείωσής του. Όμως, δεν φαίνεται να εξετάζεται η πιθανότητα κατάργησης του συγκεκριμένου ποσοστό, όπως είναι η πρόταση της ΓΣΕΕ, η οποία θεωρεί ότι συνολικά η εν λόγω διαδικασία, λειτουργεί ως τροχοπέδη για την υπογραφή νέων ΣΣΕ.
Στα τέλη Σεπτεμβρίου
Από τις προτάσεις που θα υποβληθούν έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, θα υπάρξει η τελική απόφαση που αναμένεται να λάβει το υπουργείο Εργασίας. Άλλωστε πρέπει απαραίτητα έως το τέλος του τρέχοντος έτους, το Σχέδιο Δράσης για την στήριξη των συλλογικών διαπραγματεύσεων να είναι έτοιμο, ώστε να λάβει την έγκριση της Βουλής και να τεθεί σε ισχύ.
Αυτή είναι η δέσμευση που έχει δοθεί στην ΕΕ, μετά την ψήφιση του περσινού νόμου που ενσωμάτωσε σχετική Κοινοτική Οδηγία. Σε κάθε περίπτωση, ο κεντρικός στόχος που έχει τεθεί είναι οι βελτιωτικές κινήσεις που θα γίνουν, να αυξήσουν και το ποσοστό κάλυψης από ΣΣΕ για το σύνολο της αγοράς εργασίας, το οποίο μόλις που ξεπερνά το 25%. Η ΕΕ έχει θέσει στόχο για όλα τα κράτη – μέλη το συγκεκριμένο ποσοστό να ανέλθει στο 80%, στοιχείο για το οποίο επίσης έχει δεσμευτεί η Ελληνική Κυβέρνηση.
Σε ό,τι αφορά το πεδίο λειτουργίας του ΟΜΕΔ, επίσης στην αρμόδια Επιτροπή διαπιστώθηκε πως η διαδικασία της συμφιλίωση, δεν λειτουργεί. Σήμερα, ουσιαστικά επιτρέπεται μόνο το πεδίο της Μεσολάβησης από τον Οργανισμό. Το αντίστοιχο πεδίο της Διαιτησίας, απαιτεί προσφυγή και από τα δύο μέρη, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Άρα, επί της ουσίας, η Διαιτησία έχει πρακτικά ατονήσει, καθώς εκ του αποτελέσματος διαπιστώνεται ότι είναι αδύνατον να μπορέσουν, οι εκπρόσωποι εργοδοτών και εργαζομένων ενός κλάδου, που διαφωνούν ως προς την υπογραφή νέας ΣΣΕ, να συμφωνήσουν να μεταβούν από κοινού στη Διαιτησία για να τους λύσει το πρόβλημα, ο ΟΜΕΔ.
Καλύτερα εργαλεία
Την ίδια στιγμή βέβαια, εκφράστηκε η άποψη εντός της Επιτροπής, πως ο ΟΜΕΔ πρέπει να αποκτήσει καλύτερα «εργαλεία» για να έχει πιο σαφή εικόνα της αγοράς. Να αποκτήσει δηλαδή πραγματογνώμονες που θα κάνουν επιστημονική δουλειά. Να έχει επιστημονικούς συνεργάτες, με το κατάλληλο υποστηρικτικό προσωπικό, οι οποίοι θα μπορούν να συλλέξουν αδιάσειστα στοιχεία για την πορεία ενός κλάδου. Στην συνέχεια, θα μπορούν να διαμορφώσουν (δια της Μεσολάβησης ή ακόμα και της Διαιτησίας) μια τέτοια εμπεριστατωμένη γνώμη, που δεν θα μπορεί κανείς εκ των δύο μερών (εργοδότες – εργαζόμενοι), να αμφισβητήσει. Εκφράστηκε μάλιστα και η άποψη από μερίδα εκπροσώπων των εργοδοτών ότι θα μπορούσε, υπό προϋποθέσεις, να αναβαθμιστεί το σκέλος της Μεσολάβησης και να καταστεί μέχρι και υποχρεωτικό, δίνοντας έτσι άλλη ώθηση στη λειτουργία του ΟΜΕΔ και στην μελλοντική υπογραφή νέων ΣΣΕ.
Ειδικές κατηγορίες
Ξεχωριστή σημασία έχουν, στις προτάσεις που θα κατατεθούν προς το υπουργείο Εργασίας και ορισμένες «ειδικές κατηγορίες» εργαζομένων, που έως τώρα, βρίσκονται εκτός ΣΣΕ. Σε αυτές τοποθετούνται οι αυτοαπασχολούμενοι που δεν συμπεριλαμβάνονται σε Κλαδικές Συμβάσεις, καθώς επίσης και όσοι εργάζονται σε ψηφιακές πλατφόρμες, οι οποίοι επίσης δεν καλύπτονται με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας. Επί της ουσίας, θα πρέπει το αρμόδιο υπουργείο να επαναπροσδιορίσει και ίσως να διευρύνει την έννοια του μισθωτού εργαζόμενου, ώστε να αυξηθεί το ποσοστό κάλυψης μιας ΣΣΕ.
