Η Ευρώπη αναμένει τα πρώτα δείγματα γραφής της νέας κυβέρνησης Μέρκελ. Πρώτες εκτιμήσεις από Έλληνες και ξένους ευρωβουλευτές.
Ήταν ίσως η πιο επίπονη διαπραγμάτευση για τον σχηματισμό κυβέρνησης στη μεταπολεμική Γερμανία. 171 ημέρες μετά τις βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου, η Άνγκελα Μέρκελ ορκίστηκε για τέταρτη φορά καγκελάριος σε μία νέα έκδοση του «μεγάλου συνασπισμού» με τους σοσιαλδημοκράτες του Όλαφ Σολτς (και προσεχώς της Αντρέα Νάλες). Υπουργός Εξωτερικών, όπως αναμενόταν, ορκίστηκε ένας σοσιαλδημοκράτης, ο Χάικο Μάας. Υπουργός Οικονομικών- κάτι που δεν αναμενόταν- είναι επίσης ένας σοσιαλδημοκράτης, ο Όλαφ Σολτς. Τί σημαίνουν όλα αυτά για την οικονομική πολιτική στην ευρωζώνη και για το ελληνικό ζήτημα, που βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή;
Συγκρατημένα αισιόδοξος φαίνεται ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Δημήτρης Παπαδημούλης. «Δεν είναι η κυβέρνηση των ονείρων μου», δηλώνει στην Deutsche Welle. «Θα προτιμούσα μία κυβέρνηση συμμαχική ανάμεσα στην Αριστερά, τους Πράσινους και τους Σοσιαλδημοκράτες, αλλά αυτό το σενάριο ηττήθηκε στην κάλπη. Η σημερινή κυβέρνηση είναι καλύτερη ή λιγότερο αρνητική για την Ευρώπη και την Ελλάδα απ΄ότι μία κυβέρνηση που θα είχε σε κορυφαίο πόστο τον (επικεφαλής των Φιλελευθέρων) κ.Λίντνερ. Ο Όλαφ Σολτς, διάδοχος του κ.Σόιμπλε, σε μία από τις πρώτες του δηλώσεις είπε «δεν σκοπεύουμε να επιβάλουμε στους άλλους τί θα κάνουν στη χώρα τους, κουνώντας τους το δάχτυλοʼ. Ήταν φανερό ότι ήθελε να δείξει ότι θα έχει ένα άλλο στυλ».
«Σόιμπλε της σοσιαλδημοκρατίας» ο Σολτς;
Την ίδια στιγμή πάντως ο Όλαφ Σολτς διαβεβαιώνει τους Γερμανούς ότι θα συνεχίσει την πολιτική Σόιμπλε περί «ισοσκελισμένου προϋπολογισμού». Επιπλέον, εκτιμά ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Γιώργος Κύρτσος, οι δυσμενείς εξελίξεις στην Ιταλία και άλλες ευρωπαίκές χώρες θα αναγκάσουν τον νέο υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας να είναι προσεκτικός στις κινήσεις του. «Κατ΄αρχήν εγώ νομίζω, διαβάζοντας και το βιογραφικό του κ.Σολτς, ότι είναι ένα είδος Σόιμπλε της σοσιαλδημοκρατίας» λέει ο έλληνας ευρωβουλευτής. «Δηλαδή είναι μεταρρυθμιστής, είναι αυστηρός, είναι αποτελεσματικός κι έτσι πρέπει να είναι, κατά την άποψή μου. Τώρα, η οικονομική πολιτική στη Γερμανία και γενικότερα στην ευρωζώνη, έχει αρχίσει εδώ και καιρό να χαλαρώνει. Πιστεύω όμως ότι οι εξελίξεις, ιδιαίτερα στην Ιταλία, θα κάνουν πιο σφιχτό τον κ.Σολτς. Διότι αν χαλαρώσει και πάει χαμένη η χαλάρωση, είτε γιατί οι Ιταλοί δεν είναι σε θέση να το εκτιμήσουν, είτε γιατί δεν ακολουθούν τους κανόνες της ευρωζώνης, θα βρεθεί εκτεθειμένος».
Ελπίδες, αλλά όχι και βεβαιότητα για μελλοντική χαλάρωση της δημοσιονομικής πειθαρχίας στην ευρωζώνη εκφράζει από την πλευρά της η Σκα Κέλερ, συμπροεδρεύουσα στην Κ.Ο. των ευρωπαίων Πρασίνων. «Ελπίζουμε ότι ο Σολτς θα βάλει τέλος στην άκαμπτη ιδεολογία της λιτότητας την οποία ακολουθούσε ο κ.Σόιμπλε και η οποία απέτυχε. Το βλέπουμε σε πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ και αυτό δεν βοηθάει καθόλου στη μελλοντική συνεργασία μας. Ελπίζω να αντιληφθεί ο Σολτς ότι μόνο με ισοπεδωτική λιτότητα δεν θα μπορέσει να προχωρήσει…» λέει η γερμανίδα ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle.
«Επιτυχημένα τα προγράμματα διάσωσης»
Μιλώντας στους δημοσιογράφους, στο Στρασβούργο, ο επικεφαλής της Κ.Ο. του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Μάνφρεντ Βέμπερ, δεν σχολίασε τις προοπτικές της νέας κυβέρνησης Μέρκελ. Έσπευσε ωστόσο να διευκρινίσει ότι θα συνεχιστεί η πολιτική της δημοσιονομικής σύνεσης. «Για εμάς στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα», επισημαίνει, «είναι σαφές ότι είχαν επιτυχία τα πρόγράμματα διάσωσης των τελευταίων ετών. Τέσσερις από τις πέντε χώρες που είχαν υπαχθεί σε πρόγραμμα έχουν εξέλθει από αυτό. Ο δείκτης ανάπτυξης φτάνει το 2,5%, η ανεργία κυμαίνεται σε χαμηλά δεκαετίας, άρα ήταν σωστός ο δρόμος που ακολουθήσαμε. Γι αυτό θα συνεχίσουμε νοικοκυρεύοντας τα δημόσια οικονομικά, προωθώντας μεταρρυθμίσεις, προσελκύοντας επενδύσεις» επισημαίνει ο γερμανός πολιτικός.
Η ευρωπαϊκή Κεντροδεξιά έχει υιοθετήσει σχέδιο μεταρρυθμίσεων για την ευρωζώνη, το οποίο προβλέπει μεταξύ άλλων τη μετεξέλιξη του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, τη σύσταση μηχανισμού πτώχευσης για τα κράτη-μέλη και την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές, τονίζει ο Μάνφρεντ Βέμπερ, θα πρέπει να ολοκληρωθούν πριν από τις επόμενες ευρωεκλογές. Και μέχρι τότε η Ελλάδα θα πρέπει να έχει εξέλθει από το δικό της πρόγραμμα διάσωσης. Όπως επισημαίνει ο αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Δημήτρης Παπαδημούλης «όλες οι τελευταίες δηλώσεις και τα μηνύματα που έχουμε, και από το Βερολίνο, δείχνουν ότι η Ελλάδα βήμα-βήμα καταφέρνει να ξαναγίνει ένα κανονικό ευρωπαϊκό κράτος με δικαιώματα και υποχρεώσεις, σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανόνες. Γιατί τα μνημόνια ήταν η εξαίρεση από τους ευρωπαϊκούς κανόνες…»