Skip to main content

Ο Covid-19 ξυπνά τον εφιάλτη νέας κρίσης χρέους

Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected] 

Τα χρηματιστηριακά ταμπλό κοκκινίζουν και οι επενδυτές στρέφονται πανικόβλητοι στην ασφάλεια του κρατικού χρέους. Η παγκόσμια οικονομία παραλύει εξαιτίας του Cοvid-19, που απειλεί να φέρει στην επιφάνεια τα τρωτά σημεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Με το παγκόσμιο χρέος να υπερβαίνει τα 250 τρισ. δολάρια ο κορωνoϊός θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια νέα πιστωτική κρίση, ένα σενάριο που αποτελεί τον χειρότερο εφιάλτη των αγορών.

Οι επενδυτές στρέφονται στα καταφύγια, με τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων Γερμανίας και Αμερικής σε ιστορικά χαμηλά, εν μέσω τω εντεινόμενων ανησυχιώ για μία ακόμη χρηματοπιστωτική κρίση, που αυτή τη φορά θα έχει προκληθεί από τον Covid-19.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Διεθνούς Χρηματοοικονομικού Ινστιτούτου(IIF), το παγκόσμιο χρέος έχει εκτοξευθεί στα υψηλότερα επίπεδα όλων των εποχών, πάνω από το 322% του ΑΕΠ και στα 253 τρισ. δολάρια(στοιχεία τρίτου τριμήνου 2019). Τι σχέση έχει το παγκόσμιο χρέος με τον κορωνοϊό; Πολύ μεγάλη, σύμφωνα με τους αναλυτές, καθώς δείχνει ότι το παγκόσμιο σύστημα είναι ιδιαίτερα ευάλωτο μπροστά σε μια απότομη αύξηση του κόστους δανεισμού, ή σε νέες συνθήκες «ασφυξίας» στις πιστωτικές αγορές, προκαλώντας ένα ντόμινο πτωχεύσεων.

Εάν η επιδημία συνεχίσει να εξαπλώνεται, oι αδυναμίες του χρηματοπιστωτικού συστήματος -και κυρίως το «βουνό» του χρέους- θα μπορούσαν να φέρουν την παγκόσμια οικονομία στα πρόθυρα μιας νέας κρίσης. Γι’ αυτό και η «συμπεριφορά» των αγορών είναι ζωτικής σημασίας. Μέχρι στιγμής, τα κύματα πανικού εκπέμπουν σήμα κινδύνου για αρνητικές εξελίξεις.

Η συσσώρευση χρέους από την εποχή της προηγούμενης κρίσης του 2008 δεν εντοπίζεται στις τράπεζες, αλλά στον εταιρικό τομέα, που ήδη «λυγίζει» υπό το βάρος του Covid-19. Τα προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες και η εξασθένηση της παγκόσμιας ανάπτυξης προοιωνίζονται μειωμένη κερδοφορία και μεγαλύτερες δυσκολίες στην εξυπηρέτηση χρέους. Παράλληλα, ο κορωνοϊός εγκυμονεί τον κίνδυνο μιας πιστωτικής ασφυξίας, σε έναν κόσμο πολύ χαμηλών, έως και αρνητικών επιτοκίων. 

Η μαζική στροφή των επενδυτών προς το καταφύγιο χρέους χωρών υψηλής επενδυτικής διαβάθμισης -όπως η Γερμανία ή η Αμερική- έχει τόσο μεγάλη ορμή, που σημαίνει συναγερμό σε άλλες αγορές, όπως οι μετοχές. Για παράδειγμα, όσο μεγαλύτερο είναι το ράλι στις τιμές των αμερικανικών κρατικών τίτλων, τόσο μεγάλη η πτώση των μετοχών στη Wall Street.

Η απόδοση του αμερικανικού 10ετούς έχει «βυθιστεί» υποχωρώντας κάτω από το 0,8%. Στη διάρκεια των τριών τελευταίων εβδομάδων, το κόστος δανεισμού των ΗΠΑ στη δεκαετία έχει αποκλιμακωθεί περισσότερο από 75 μονάδες βάσης, κάτι που είχε να συμβεί από την εποχή κατάρρευσης της Lehman Brothers Holdings.

Oι αγορές προεξοφλούν ότι μετά την αιφνίδια κίνηση της Fed, θα υπάρξει γενικευμένη στροφή των κεντρικών τραπεζών προς την ποσοτική χαλάρωση, αναμένοντας αναλογες κινήσεις από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας τους προσεχείς μήνες. Οι αγορές χρήματος βλέπουν πιθανότητες έως και 90% για νέα μείωση του επιτοκίου αποδοχής καταθέσεων κατά δέκα μονάδες βάσης από την ΕΚΤ στη συνεδρίαση της επόμενης εβδομάδας.

Το «φάρμακο» του QE αποδείχθηκε η πιο δραστική θεραπεία στην προηγούμενη κρίση. Μόνο που αυτή τη φορά οι κεντρικές τράπεζες ίσως να μην καταφέρουν να βρουν την κατάλληλη «γιατρειά» για την παγκόσμια οικονομία, καθώς ο Covid-19 χτυπάει τόσο την προσφορά όσο και τη ζήτηση.

Οι ελπίδες στρέφονται στο θετικό σενάριο, που προβλέπει ότι ο ιός θά έχει τεθεί υπό έλεγχο έως τα τέλη Μαρτίου, δημιουργώντας έτσι τα περιθώρια για μια ανάκαμψη-ελατήριο κι επιστροφή στην ομαλότητα.

naftemporiki.gr