Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Με δυναμικό σχέδιο έρχεται η Ε.Ε. προκειμένου να θωρακιστεί απέναντι σε μία ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αλλά και σε μελλοντικές ενεργειακές κρίσεις, υποχρεώνοντας τις χώρες-μέλη να γεμίζουν εγκαίρως τις αποθήκες τους με φυσικό αέριο πολύ πριν από τον ερχομό του χειμώνα, όπως αναφέρεται σε προσχέδιο πρότασης που περιήλθε στην κατοχή του Reuters.
Από την άλλη, η προοπτική συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν μεταξύ Τεχεράνης και Ουάσιγκτον αφήνει κάποιο φως στον ορίζοντα για αύξηση της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου και κατά συνέπεια συγκράτηση του ράλι που ωθεί τις τιμές ολοταχώς στα 100 δολάρια το βαρέλι, πλήττοντας τα εισοδήματα των νοικοκυριών και υπονομεύοντας την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει στις 2 Μαρτίου την πρότασή της σε μία προσπάθεια να καταστήσει το ενεργειακό σύστημα της Ε.Ε. πιο ανθεκτικό σε δυνητικές κρίσεις προσφοράς ή υπερβολικές αυξήσεις των τιμών. «Η Κομισιόν προτείνει, με νομικές απαιτήσεις, στις χώρες μέλη να εξασφαλίζουν ένα ελάχιστο επίπεδο αποθεμάτων έως τις 30 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο», σύμφωνα με το προσχέδιο. Η Επιτροπή θεωρεί ότι είναι απίθανο για τις επιχειρήσεις να αποθηκεύουν αρκετό φυσικό αέριο με βάση μόνο τα κίνητρα της αγοράς, εφόσον οι τιμές αναμένεται να παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα τουλάχιστον έως τα τέλη του έτους.
Παροχή κινήτρων
Η πρόταση, η οποία πιθανόν να αλλάξει πριν δημοσιοποιηθεί, καλεί επίσης τις χώρες-μέλη να καθορίσουν ελάχιστα επίπεδα για τις εταιρείες που διαχειρίζονται τις αποθηκευτικές εγκαταστάσεις τους, ενώ παράλληλα ζητά από τις κυβερνήσεις να προσφέρουν οικονομικά κίνητρα για να προωθηθεί η όλη διαδικασία. Οι εταιρείες είθισται να αναπληρώνουν τα αποθέματά τους με φυσικό αέριο εκτός της χειμερινής περιόδου – εφόσον οι τιμές χονδρικής φυσικού αερίου και η ζήτηση υποχωρούν τους καλοκαιρινούς μήνες. Αυτό όμως δεν συνέβη φέτος, με τα αποθέματα να έχουν αναπληρωθεί μόνο κατά 32% συγκριτικά με το 40% πριν από έναν χρόνο.
Η μεγάλη πρόκληση
Υπενθυμίζεται ότι η Ε.Ε. εισάγει περίπου το 90% του φυσικού αερίου που καταναλώνει, με το 40% να προέρχεται από τη Ρωσία. Παρότι, όμως, η αποκατάσταση των αποθεμάτων θα αποτελέσει τη μεγάλη πρόκληση του φετινού καλοκαιριού, το Reuters αναφέρει ότι τα ευρωπαϊκά αποθέματα φυσικού αερίου έχουν μειωθεί λιγότερο απ’ ό,τι αναμενόταν μετά τον σχετικά ήπιο χειμώνα και την άνευ προηγουμένου προμήθεια με LNG. Σύμφωνα με στοιχεία της Rystad Energy, τα αποθέματα της βορειοδυτικής Ευρώπης είναι 10% χαμηλότερα από τα επίπεδα του 2021, ενώ τα πανευρωπαϊκά αποθέματα παραμένουν στο χαμηλό πενταετίας του 32,6%, σύμφωνα με την Gas Infrastructure Europe.
Η Κομισιόν αναφέρει στην πρότασή της ότι η μοναδική βιώσιμη λύση που θα μπορούσε να μειώσει την εξάρτηση των χωρών-μελών στα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα είναι να επενδύσουν σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να μειώσουν την ενεργειακή κατανάλωση – μέσω ανακαίνισης των κτηρίων και χρήσης πιο αποδοτικών ενεργειακά διαδικασιών στη βιομηχανία.
Η συμφωνία Ιράν – ΗΠΑ
Πιθανή «ανάσα» στις τιμές πετρελαίου μπορεί να δώσει μία συμφωνία Ιράν – ΗΠΑ για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, κάτι που ο ΟΠΕΚ+ θεωρεί δεδομένο, όπως ανέφεραν πηγές του καρτέλ, το οποίο ήδη εργάζεται για να ενσωματώσει το Ιράν στη συμφωνία του για αποκατάσταση της προσφοράς, ανταποκρινόμενο μέσω πλαγίας οδού και στα αλλεπάλληλα αιτήματα των ΗΠΑ για αύξηση της προσφοράς.
Μία επιτυχής έκβαση των διαπραγματεύσεων θα άνοιγε τον δρόμο για άρση των αμερικανικών κυρώσεων στις ιρανικές εξαγωγές, σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας (ΙΕΑ), διοχετεύοντας στην αγορά επιπλέον 1,3 εκατ. βαρέλια πετρελαίου.
Εξαιτίας των κυρώσεων στις εξαγωγές του, το Ιράν έχει εξαιρεθεί από την υφιστάμενη συμφωνία του ΟΠΕΚ και των εταίρων του. Ενώ η εξαίρεση επιτρέπει στο Ιράν να αυξήσει την παραγωγή του, ο ΟΠΕΚ+ θα επιδιώξει και τη συμμετοχή του Ιράν στη συμφωνία του. «Θεωρώ ότι ο ΟΠΕΚ+ θα θέσει ποσόστωση στην ιρανική παραγωγή πετρελαίου, κάτι που θα γίνει σταδιακά και η Τεχεράνη θα τη δεχτεί προκειμένου να υποστηρίξει το καρτέλ» αναφέρει μία εκ των πηγών.
