Του Βασίλη Αγγελόπουλου
[email protected]
Νέος κύκλος αναδρομικών ανοίγει από το διπλό λάθος του ΕΦΚΑ στον επανυπολογισμό των συντάξεων, που εντοπίστηκε σε δεκάδες χιλιάδες περιπτώσεις. Ο Φορέας, έπειτα από εξώδικη διαμαρτυρία του ΕΝΔΙΣΥ, δικαίωσε συνταξιούχους που διεκδικούσαν αυξήσεις στο τελικό ποσό της σύνταξής τους, διορθώνοντας τα λάθη που είχαν γίνει. Λάθη που προκύπτουν κυρίως από το ασφάλιστρο που χρησιμοποιήθηκε στη διαδικασία, το οποίο για τους «παλαιούς» συνταξιούχους (πριν από τη 13η Μαΐου 2016), σε αρκετές περιπτώσεις, έπρεπε να είναι διαφορετικό, δηλαδή υψηλότερο. Ως αποτέλεσμα ήταν να βγει εσφαλμένο αποτέλεσμα στην α’ διαδικασία επανυπολογισμού, με συνέπεια αντίστοιχα λάθος κατάληξη και στον β’ επανυπολογισμό, στον οποίο αξιοποιήθηκαν τα βελτιωμένα ποσοστά αναπλήρωσης, για όσους είχαν πάνω από 30 έτη ασφάλισης.
Παραδοχή λαθών
Πρέπει να τονιστεί ότι είναι η πρώτη φορά που ο ΕΦΚΑ προβαίνει επίσημα σε διόρθωση σύνταξης, μέσω της διαδικασίας του επανυπολογισμού, και έτσι εμμέσως πλην σαφώς, παραδέχεται τα λάθη που έχουν γίνει. Σύμφωνα με το Ενιαίο Δίκτυο των Συνταξιούχων, η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι πρέπει να επανυπολογιστούν εκ νέου, περίπου 600.000 συντάξεις. Με δεδομένο ότι τα λάθη έχουν ως αφετηρία το 2019, γίνεται σαφές ότι εκτός από τις απαραίτητες διορθώσεις – αυξήσεις, θα πρέπει να δοθούν και αναδρομικά ποσά σε αυτή την κατηγορία των συνταξιούχων.
Το Δίκτυο δημοσίευσε έγγραφο του ΕΦΚΑ με το οποίο φαίνεται ότι πράγματι υπήρξε λάθος με το ασφάλιστρο που χρησιμοποιήθηκε για να προκύψει ο επανυπολογισμός της σύνταξης. Ακριβέστερα, όπως φαίνεται το λάθος προκύπτει από το γεγονός ότι στην α’ φάση του επανυπολογισμού δεν είχαν συμπεριληφθεί τα βαρέα, ανθυγιεινά και υπερβαρέα ένσημα, καθώς και το αυξημένο ασφάλιστρο.
Ως αποτέλεσμα είναι να βγει λάθος και ο δεύτερος επανυπολογισμός με τον νόμο Βρούτση ν. 4670/2020, αφού δεν διορθώθηκε ο πρώτος.
Σύμφωνα με το ΕΝΔΙΣΥ, «η παραδοχή του προβλήματος από τον e-ΕΦΚΑ ανοίγει τον δρόμο ώστε να διορθωθούν αυτά τα λάθη και δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχοι να δουν αυξήσεις στις συντάξεις τους. Αυξήσεις που για κάποιους θα είναι λογιστικές, αφού θα περιοριστεί σημαντικά η προσωπική τους διαφορά ή θα μηδενιστεί. Για αρκετές χιλιάδες όμως θα είναι πραγματικές, αφού θα μηδενιστεί η προσωπική τους διαφορά και σε αυτή την περίπτωση, το όποιο υπερβαίνον ποσό προκύπτει θα το λάβουν ως αύξηση στη σύνταξη, που σε αρκετές περιπτώσεις θα είναι μεγάλη».
Υπενθυμίζεται ότι ο επανυπολογισμός του 2019 έγινε σύμφωνα με τα στοιχεία τα οποία είχε ηλεκτρονικά τότε ο e-ΕΦΚΑ και όχι με τα πραγματικά στοιχεία που είχε ο κάθε φάκελος χωριστά. Έτσι, το αποτέλεσμα ήταν να προκύψουν τα εξής λάθη στη διαδικασία:
Α) Δεν έχει υπολογιστεί στην ανταποδοτικότητα η προσαύξηση των ασφαλίστρων πάνω από 20%. Υπάρχουν περιπτώσεις «παλαιών συνταξιούχων», οι οποίοι κατέβαλλαν 32% ασφάλιστρο στη διάρκεια του εργασιακού τους βίου. Αυτοί είναι συνταξιούχοι οι οποίοι προέρχονται από την πρώην Ολυμπιακή, τον ΟΤΕ, τον ΟΣΕ και τα ΕΛΤΑ. Επίσης είναι αρκετοί από τους πρώην τραπεζικούς υπαλλήλους της Εθνικής Τράπεζας, όπως επίσης και οι εργαζόμενοι στα Ασφαλιστικά Ταμεία (π.χ., υπάλληλοι του πρώην ΙΚΑ, του πρώην ΟΑΕΕ) και στον ΟΑΕΔ.
Β) Δεν έχουν υπολογιστεί τα βαρέα και υπερβαρέα ένσημα. Αφορά συνταξιούχους από το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, που το επάγγελμά τους προέβλεπε την καταβολή του πρόσθετου ασφάλιστρου. Σε αρκετές περιπτώσεις επανυπολογίστηκαν οι συντάξεις στα επίπεδα των 7.500 ενσήμων, ενώ πολλοί εξ αυτών είχαν πάνω από 10.000 ένσημα, όλα βαρέα και υπερβαρέα.
Γ) Παράλληλη ασφάλιση. Δεν έχουν υπολογιστεί οι αποδοχές του παράλληλου χρόνου στον επανυπολογισμό του 2019 (ν. 4387/2016, νόμος Κατρούγκαλου). Αφορά όλους τους συνταξιούχους που κατέβαλλαν διπλές εισφορές κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου.
Δ) Συντάξεις χηρείας. Δεν έχει επανυπολογιστεί σε πολλές περιπτώσεις το αυξημένο ασφάλιστρο στη μεταβίβαση χηρείας. Έχουν εντοπιστεί συντάξεις, οι οποίες δεν επανυπολογίστηκαν όλες οι ανωτέρω ειδικές περιπτώσεις με το πρόσθετο ασφάλιστρο.
Παράδειγμα
Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα που δημοσίευσε το ΕΝΔΙΣΥ και από το οποίο φαίνεται ολοκάθαρα η δικαίωση του εν λόγω συνταξιούχου. Πρώην εργαζόμενος στο ΙΚΑ – νυν συνταξιούχος είχε αρχική απόφαση συνταξιοδότησης 2.015,09 ευρώ. Είχε 12.164 Ημέρες Ασφάλισης, δηλαδή 40,55 έτη. Όταν συνταξιοδοτήθηκε βρισκόταν στην 28η μισθολογική κλάση και λάμβανε 2.373,5 μηνιαίο μισθό.
Με βάση τον «νόμο Κατρούγκαλου», το ποσοστό αναπλήρωσης για τη συγκεκριμένη σύνταξη ήταν 43,9%.
Επίσης, ο συνταξιούχος είχε 7.587 Ημέρες Ασφάλισης με προσαυξημένο ασφάλιστρο 32%.
Με τον λάθος τρόπο υπολογισμού, η σύνταξη στο ανταποδοτικό της σκέλος υπολογίστηκε αρχικά στα 1.041,73 ευρώ (νόμος Κατρούγκαλου ν. 4387/16).
Με τον σωστό τρόπο υπολογισμού η ανταποδοτική σύνταξη θα έπρεπε να είναι 1.582,18 ευρώ.
Αντίστοιχα, με τον σωστό τρόπο υπολογισμού, η ανταποδοτική σύνταξη, σύμφωνα με τα βελτιωμένα ποσοστά αναπλήρωσης που προέκυψαν από τον νόμο Βρούτση (ν. 4670/20) θα έπρεπε να είναι 1.733,60 ευρώ.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι προέκυψε διαφορά 691,87 ευρώ τον μήνα στο ανταποδοτικό κομμάτι της σύνταξης.
Το εν λόγω παράδειγμα αποτελεί και την επίσημη παραδοχή του ΕΦΚΑ για το λάθος που έχει γίνει.
Γίνεται αντιληπτό ότι μέσω αυτής της παραδοχής ο Φορέας θα πρέπει να διορθώσει όλα τα αντίστοιχα λάθη που έχουν προκύψει σε δεκάδες χιλιάδες αντίστοιχες περιπτώσεις συντάξεων.
