Από την έντυπη έκδοση
Του Σταμάτη Ζησίμου
szisimou@naftemporiki.gr
Αυξάνονται συνεχώς οι νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης που υποβάλλονται και απονέμονται ψηφιακά, έτσι ώστε να επιταχυνθεί η διαδικασία καταβολής τους. Η διοίκηση του ΕΦΚΑ υλοποιεί το πρόγραμμα που έχει εκπονηθεί την τελευταία διετία και έτσι μέχρι τον Μάρτιο στόχος είναι να έχουν ενταχθεί στη διαδικασία οι νέες αιτήσεις που προέρχονται από ασφαλισμένους του πρώην ΙΚΑ. Έτσι, θα βελτιωθεί σημαντικά η αποδοτικότητα του συστήματος ΑΤΛΑΣ, καθώς θα πραγματοποιηθεί ένα αποφασιστικό βήμα που θα περιορίσει τις εκκρεμότητες, αφού το 60% των νέων αιτήσεων συνταξιοδότησης προέρχεται από αυτό το πρώην Ταμείο, δηλαδή από ασφαλισμένους που έχουν προϋπηρεσία στον ιδιωτικό τομέα.
Επόμενο βήμα είναι έως το τέλος της άνοιξης να ενταχθούν στην ψηφιακή διαδικασία τόσο οι αιτήσεις για σύνταξη που έχουν υποβληθεί από ελεύθερους επαγγελματίες (ασφαλισμένους του πρώην ΟΑΕΕ), όσο και αιτήσεις που αφορούν την καταβολή αναπηρικών συντάξεων.
Ο όγκος των αιτήσεων
Αξίζει να επισημανθεί ότι έως τώρα έχουν ενταχθεί στη διαδικασία οι συντάξεις που αιτούνται οι αγρότες (πρώην ΟΓΑ, χωρίς διαδοχική ασφάλιση), καθώς και οι νέες συντάξεις χηρείας. Οι αιτήσεις συνταξιοδότησης που αφορούν το πρώην ΙΚΑ υπήρχε η πρόβλεψη να έχουν ενταχθεί στη διαδικασία ήδη από το προηγούμενο φθινόπωρο. Έστω όμως και με 4-6 μήνες καθυστέρηση, φαίνεται ότι τώρα το σύστημα υποδοχής νέων αιτήσεων είναι έτοιμο για να δεχτεί -αλλά και να απονείμει- έναν τέτοιο όγκο συντάξεων.
Ενδεικτικό της σπουδαιότητας της διαδικασίας είναι ότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του συστήματος «ΗΛΙΟΣ», που αναφέρονται στις συντάξεις του μηνός Δεκεμβρίου 2021, προκύπτει ότι απονεμήθηκαν 24.693 συντάξεις (κύριες και επικουρικές). Από αυτές, οι 14.201 προήλθαν από ταμεία προ του ΕΦΚΑ, αριθμός που αντιστοιχεί στο 57,51% του συνόλου. Με δεδομένο ότι η συντριπτική πλειονότητα αυτών αφορά συνταξιούχους – ασφαλισμένους στο πρώην ΙΚΑ, καθίσταται σαφές γιατί είναι κομβικής σημασίας να μπορούν εφεξής οι νέες αιτήσεις να υποβάλλονται και να απονέμονται ψηφιακά. Μάλιστα, από τις 14.201 συντάξεις του ΕΦΚΑ που απονεμήθηκαν, οι 6.493 ήταν συντάξεις γήρατος (45,72%), οι 4.999 ήταν συντάξεις θανάτου (35,2%) και οι 2.025 ήταν συντάξεις αναπηρίας (14,25%). Φαίνεται συνεπώς από τα στοιχεία του συστήματος «ΗΛΙΟΣ» πόσο σημαντικό είναι να ενταχθούν στην ψηφιακή διαδικασία οι συντάξεις γήρατος του ΙΚΑ, αλλά και οι αναπηρικές.
Εκκίνηση διαδικασίας
Όλα αυτά ενώ μόλις πριν από μερικές μέρες ο ΕΦΚΑ γνωστοποίησε ότι εκκινεί και η διαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής αιτήσεων για όλες τις επικουρικές συντάξεις γήρατος. Μέσω της ιστοσελίδας του Φορέα θα μπορούν να υποβάλλονται οι σχετικές αιτήσεις και έτσι καταργείται εφεξής η υποχρέωση των ασφαλισμένων να έχουν φυσική παρουσία για να υποβάλλουν τη σχετική αίτηση. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι περιορίζεται σημαντικά η φυσική παρουσία των υποψήφιων συνταξιούχων στα υποκαταστήματα του ΕΦΚΑ. Έως τώρα, έχει υπολογιστεί ότι μόνο για το συγκεκριμένο θέμα, οι εν δυνάμει συνταξιούχοι έπρεπε να μεταβούν το λιγότερο 2-3 φορές σε υποκατάστημα του Φορέα για να υποβάλουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Στο εξής, όταν ένας ασφαλισμένος θα υποβάλλει ηλεκτρονικά το αίτημα για λήψη της κύριας σύνταξης μπορεί την ίδια ημέρα να υποβάλλει και ηλεκτρονικό αίτημα για τη λήψη της επικουρικής. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά το προηγούμενο έτος ξεπέρασαν τις 70.000 τα αιτήματα για την έκδοση επικουρικών συντάξεων λόγω γήρατος που κατατέθηκαν στα υποκαταστήματα.
Επίσης, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα πρόκειται να ψηφιοποιηθεί πλήρως το σύνολο των αιτήσεων για τις επικουρικές συντάξεις. Η διαδικασία αρχικά θα αφορά την υποβολή αίτησης για μεταβίβαση επικουρικής σύνταξης λόγω θανάτου για συνταξιούχους του δημοσίου τομέα και την υποβολή αιτήματος λόγω αναπηρίας.
Όλα τα παραπάνω προστίθενται στη συνολική προσπάθεια που καταβάλλουν ο ΕΦΚΑ και το υπουργείο Εργασίας ώστε να περιορίσουν τις εκκρεμότητες στην απονομή των συντάξεων.
Ληξιπρόθεσμες οφειλές
Παρά τις αντιξοότητες, ο στόχος που έχει τεθεί από την αρχή του έτους παραμένει: Έως τα τέλη Φεβρουαρίου πρέπει όλες οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του ΕΦΚΑ μέχρι το 2019 να έχουν εκκαθαριστεί και έως το τέλος του α’ εξαμήνου πρέπει να μην υπάρχουν καθόλου ληξιπρόθεσμες αιτήσεις. Πρόκειται για μια πολύ αισιόδοξη εκτίμηση, που όμως αρμόδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες του Φορέα θεωρούν ότι μπορεί να γίνει πράξη. Εδράζουν αυτή την αισιοδοξία τους στους εξής παράγοντες:
* Το επόμενο διάστημα θα μπουν πιο δυναμικά στη διαδικασία οι 333 δικηγόροι και οι λογιστές που έχουν πιστοποιηθεί. Ήδη έχουν λάβει πάνω από 400 φακέλους και έως τα τέλη του τρέχοντος μήνα οι πρώτοι εξ αυτών θα έχουν εκκαθαριστεί. Άλλωστε από αύριο, 1η Φεβρουαρίου, ξεκινάει νέος κύκλος πιστοποίησης, ο γ’ κατά σειρά, στον οποίο θα συμμετέχουν άλλοι 1.200 επαγγελματίες του ιδιωτικού τομέα. Στόχος είναι να αυξηθούν και άλλο οι πιστοποιημένοι και να αυξηθεί έτσι και η συνολική παραγωγικότητα.
* Σταθερά, πλέον, το σύστημα των υπαλλήλων του ΕΦΚΑ «παράγει» κοντά στις 25.000 νέες απονομές συντάξεων. Με δεδομένο ότι εφεξής οι νέες αιτήσεις που θα υποβάλλονται θα είναι λιγότερες συγκριτικά με πέρυσι, η αποκλιμάκωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών θα είναι πιο μεγάλη και άρα θα γίνεται και πιο ορατή. Σημειώνεται ότι το 2021, έτος κομβικό αφού από το 2022 άλλαξαν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, ξεπέρασαν τις 210.000 οι συνολικές αιτήσεις που υποβλήθηκαν. Έως τον Νοέμβριο είχαν απονεμηθεί 225.000 συντάξεις, άρα υπήρξε μια μικρή αποκλιμάκωση. Φέτος εκτιμάται ότι η ψαλίδα θα ανοίξει περισσότερο, καθώς θα είναι λιγότερες οι αιτήσεις που θα υποβληθούν και ίσες ή και περισσότερες όσες θα απονεμηθούν.