Skip to main content

Από την έντυπη έκδοση

Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]

Σε μια προσπάθεια να μη διενεργηθούν πλειστηριασμοί σε κατοικίες ευάλωτων νοικοκυριών επιδίδεται με κάθε τρόπο η κυβέρνηση, που φαίνεται να συστρατεύει για τον σκοπό αυτόν στο πλευρό της και τις ίδιες τις τράπεζες.

Έτσι οι τελευταίες -που θα έχουν σήμερα νέα συνάντηση με τους θεσμούς- θα επιμείνουν σύμφωνα με πληροφορίες πως η μη διενέργεια πλειστηριασμών για κατοικίες ευάλωτων νοικοκυριών δεν αντιστρατεύεται την κουλτούρα των πληρωμών στον βαθμό που οι τράπεζες θα λάβουν από το Ελληνικό Δημόσιο τη σχετική επιδότηση, η οποία δεν ξεπερνάει τα 9 εκατ. ευρώ.
Πρόκειται για λίγες και εξαιρετικές περιπτώσεις. Έως τη δημιουργία του φορέα που θα διαχειρίζεται αυτές τις κατοικίες, οι τράπεζες μπορούν να καθυστερήσουν τους πλειστηριασμούς, αρκεί να λάβουν τα ποσά με τα οποία το Δημόσιο θα επιδοτούσε το ενοίκιο των ευάλωτων στον φορέα.

Το Δημόσιο από την πλευρά του θα έχει αύριο συνάντηση με τους θεσμούς, προκειμένου να ζητήσει ξανά τη διαμόρφωση ενός νέου προγράμματος με το οποίο θα επιδοτηθούν οι τράπεζες, για όσο διάστημα απαιτείται, από τα προβλεπόμενα κονδύλια που αφορούν την επιδότηση των ευάλωτων, όπως αυτή προβλεπόταν για λογαριασμό του φορέα που θα διαχειριζόταν τα ακίνητα. Η απόφαση των ξένων μένει να ληφθεί μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα.

Επαφές με τους θεσμούς

Συνάντηση με δύο σκέλη θα έχουν σήμερα θεσμοί και τράπεζες και συγκεκριμένα οι διευθύνοντες σύμβουλοι των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Ειδικότερα, η συνάντηση θα γίνει σήμερα στις 12.30 μ.μ. και σε αυτήν θα μετέχουν οι τράπεζες που ελέγχονται απευθείας από την ΕΚΤ και εκπρόσωποι της Κομισιόν, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, του ESM και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Και οι θεσμοί επιχειρούν να βρουν μια ισορροπία στους ελέγχους με δεδομένο πως η χώρα μας πολύ σύντομα θα τεθεί εκ των πραγμάτων εκτός ενισχυμένης εποπτείας. Αυτό υπολογίζεται να συμβεί το καλοκαίρι.

Και μολονότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται να αναλαμβάνει τρόπο τινά τον ρόλο του επόπτη στο πλαίσιο των ελέγχων που θα διενεργούνται με βάση τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, εντούτοις οι λοιποί θεσμοί επιχειρούν να κλείσουν το νωρίτερο δυνατόν τα κενά από προηγούμενους ελέγχους πριν από την ισχύ του νέου καθεστώτος. 
Υπάρχει μια σημαντική διαφοροποίηση σε ό,τι αφορά τις τράπεζες μιας και η αναζήτηση γίνεται σε επίπεδο ποιοτικών στοιχείων ενεργητικού, αφού αυτές έχουν περάσει σε μια άλλη διαφοροποιημένη κατάσταση.

Η ατζέντα των συζητήσεων

Στην ατζέντα που απέστειλαν οι θεσμοί για τη σημερινή συνάντηση, κυρίαρχο θέμα αποτελεί η κατάσταση των προσπαθειών απομόχλευσης των NPLs, συμπεριλαμβανομένων των τάσεων, των κινδύνων και των προοπτικών ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων, καθώς και οι προοπτικές κυρίως σε ό,τι αφορά την κερδοφορία για το 2022.

Ως γνωστόν οι τάσεις είναι απολύτως συγκεκριμένες για τα κόκκινα δάνεια, όπου φέτος οι τράπεζες θα επιτύχουν μονοψήφια ποσοστά, όπως οι ίδιες έχουν δεσμευτεί αλλά και όπως προβλέπουν οι διεθνείς οίκοι. 
Το στοιχείο αυτό αλλάζει τα δεδομένα της αγοράς σε κάθε επίπεδο.
Δίπλα στην απομόχλευση των NPLs υπεισέρχεται και η πιστωτική επέκταση, στοιχείο εξαιρετικά σημαντικό για τους θεσμούς, αφού αποτελεί τον άξονα πάνω στον οποίο θα δομηθούν οι κερδοφορίες των πιστωτικών ιδρυμάτων από φέτος ως το 2025.

Θέματα φερεγγυότητας

Στο μεταξύ, η αποτυχία των πλειστηριασμών, πέρυσι, οδηγεί σε επανασχεδιασμούς από την πλευρά των τραπεζών αλλά και των θεσμών.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η εκτίμηση είναι ότι την προσεχή τριετία όλες οι τράπεζες θα είναι σε θέση να επιστρέψουν στη δόμηση μιας μερισματικής πολιτικής.

Το κεφάλαιο φερεγγυότητας, με ό,τι αυτό περιλαμβάνει, οι πλειστηριασμοί και η δημιουργία του φορέα διαχείρισης ακινήτων αποτελούν μια άλλη εκτενή συζήτηση των ημερών που αποκτά πια πιεστικό χαρακτήρα μαζί με τις εκκρεμείς υποθέσεις του νόμου Κατσέλη και το ζήτημα των κρατικών εγγυήσεων.
Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός συναντά μεγάλες καθυστερήσεις, καθώς οι αιτήσεις των οφειλετών για ρυθμίσεις γίνονται με τρόπο εξαιρετικά αργό. Στην παρούσα φάση αρκετές αιτήσεις ακυρώθηκαν προκειμένου οι οφειλέτες να βρουν εγγυητές, όπως οι τράπεζες απαιτούν. 

Οι εκκρεμότητες του νόμου Κατσέλη, αν και έπρεπε να έχουν κλείσει ως το τέλος του 2021, εκτιμάται πως δεν πρόκειται να ολοκληρωθούν πριν από το 2023, αφού οι δικάσιμοι -κυρίως στην επαρχία- καθυστερούν.
Σε ό,τι αφορά τον φορέα διαχείρισης των δανείων η Eurostat θέτει συνεχώς νέους όρους, κάτι το οποίο μεταβάλλει πολύ τις προοπτικές δημιουργίας του.

Η συζήτηση έχει μετατοπισθεί στο αν οι θεσμοί θα προχωρήσουν ή όχι στο να δεχθούν για το μεσοδιάστημα οι τράπεζες να μην προχωρούν σε πλειστηριασμούς κατοικιών ευάλωτων νοικοκυριών, αλλά να χρηματοδοτούνται πια οι ίδιες από το Δημόσιο, με την επιδότηση του ενοικίου που δικαιούνται οι ευάλωτοι.
Τέλος, ανοιχτή είναι και η συζήτηση για τα δάνεια που φέρουν την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου και που δεν αποπληρώνονται στις τράπεζες από το Ελληνικό Δημόσιο.

Σε ό,τι αφορά το θέμα των πλειστηριασμών, οι θεσμοί ζητούν διαρκώς τη διαμόρφωση νέων στόχων. Τα θέματα αυτά θα αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης και αύριο μεταξύ θεσμών και υπουργείου Οικονομικών.

Το μέλημα της κυβέρνησης

Όλα τα διαθέσιμα μέσα θα εξαντλήσει η κυβέρνηση προκειμένου να πείσει τους θεσμούς να αποφευχθούν οι πλειστηριασμοί στους ευάλωτους, δηλαδή σε αυτούς που έχουν εισόδημα 7.000-21.000 ευρώ και περιουσία από 120.000 έως 180.000 ευρώ. 
Προκειμένου αυτό να συμβεί δημιουργείται ο φορέας διαχείρισης των ακινήτων στον οποίον οι ευάλωτοι θα εκχωρούν την κυριότητα του ακινήτου τους, ενώ θα πληρώνουν μίσθωμα με επιδότηση του Ελληνικού Δημοσίου, τόση όσο δικαιούνται οι ευάλωτοι σε επίπεδο επιδότησης ενοικίου. 

Η καθυστέρηση, ωστόσο, της δημιουργίας του φορέα οδήγησε τις τράπεζες να ζητήσουν να λάβουν τη συγκεκριμένη επιδότηση προκειμένου να μην οδηγήσουν σε πλειστηριασμό πρώτες κατοικίες ευάλωτων. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να γίνεται αποδεκτό από τους θεσμούς.

Στην παρούσα φάση ακολουθεί ένας δεύτερος γύρος διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς, σήμερα και αύριο. Το θέμα θα επαναφέρουν σήμερα οι τράπεζες, επιχειρώντας να εξηγήσουν ότι για κάποιους λίγους ευάλωτους δεν χαλάει η κουλτούρα πληρωμών, όπως υποστηρίζουν οι θεσμοί. 

Στο ίδιο μήκος κύματος θα βρεθεί αύριο και το υπουργείο Οικονομικών, το οποίο θα έχει έναν δεύτερο γύρο διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς για το ίδιο θέμα, επιχειρώντας να πείσει πως το ποσό της επιδότησης προς τις τράπεζες είναι ελάχιστο -δεν ξεπερνάει τα 9.000.000 ευρώ- και επομένως δεν γίνεται με τίποτα να χαλάσει η κουλτούρα πληρωμών. 
Στην παρούσα φάση, ωστόσο, δημιουργούνται και άλλα προβλήματα από τη μη επιδότηση του φορέα. Δεδομένου ότι τα ενοίκια έχουν εκτοξευθεί σε πολύ υψηλά επίπεδα, θεωρείται πολύ δύσκολο οι επιδοτήσεις που χορηγεί το Δημόσιο στους ευάλωτους να φθάσουν για να καλύψουν σημαντικό κομμάτι του ενοικίου. 

Οι επιδοτήσεις αυτές δεν ξεπερνούν τα 210 ευρώ. Στη λογική αυτήν, η δημιουργία του φορέα γίνεται εξαιρετικά επείγουσα και οι διενέργειες εργασιών θα πρέπει με κάθε τρόπο να εντατικοποιηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση.