Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Το 2021 κληροδοτεί στο 2022 έναν μεγάλο παράγοντα ανησυχίας: τον κίνδυνο μεγάλης αύξησης του πληθωρισμού λόγω της ενεργειακής κρίσης, η οποία ξέσπασε μέσα στο καλοκαίρι και εξακολουθεί να μαίνεται. Δεν πρόκειται για «ελληνική» ανησυχία, αλλά για παγκόσμια καθώς οι υψηλές τιμές της ενέργειας «φουσκώνουν» τον δείκτη τιμών καταναλωτή σε όλο τον πλανήτη, με αποτέλεσμα το κύριο θέμα συζήτησης -ή τουλάχιστον ένα από τα κύρια θέματα συζήτησης- για το 2022 να είναι το αν και σε ποιο βαθμό θα επηρεαστεί ακόμη περισσότερο η νομισματική πολιτική τόσο στη μια όσο και στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.
Τα στοιχεία για τον τελευταίο μήνα της χρονιάς που φεύγει θα τα γνωρίζουμε σε λίγες ημέρες. Είναι όμως πολύ πιθανό το 2021 να μας… αποχαιρετήσει με πληθωρισμό άνω του 5% τόσο στην Ελλάδα όσο και σε ολόκληρη την Ευρωζώνη. Το πόσο θα διατηρηθεί το «φαινόμενο» είναι και το κρίσιμο ερώτημα, καθώς ειδικά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ποντάρει στην παροδικότητα του φαινομένου προκειμένου να μην προχωρήσει στην αύξηση των επιτοκίων.
Κάτω από 2%
Στις δηλώσεις της μετά την τελευταία συνεδρίαση της χρονιάς, η επικεφαλής της ΕΚΤ προέβλεψε ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει πάνω από το 2% (σε επίπεδο Ευρωζώνης) για το μεγαλύτερο μέρος της χρονιάς, αλλά στην πορεία του έτους θα αρχίζει να εμφανίζει τάσεις αποκλιμάκωσης. Η ΕΚΤ, παρά την ένταση της ενεργειακής κρίσης μέσα στις τελευταίες εβδομάδες του 2021, εξακολουθεί να θεωρεί παροδικό το φαινόμενο. Αναγνωρίζει μεγαλύτερη ένταση και διάρκεια, αλλά εξακολουθεί να προβλέπει ότι τόσο το 2023 όσο και το 2024 ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη θα κινηθεί κάτω από το όριο παρέμβασης του 2%.
Στην Ελλάδα, η κυβέρνηση περιμένει έξαρση του πληθωρισμού για τους πρώτους μήνες του 2022, ωστόσο εκτιμά ότι από την άνοιξη θα αρχίσει η αποκλιμάκωση με αποτέλεσμα ο μέσος εναρμονισμένος δείκτης για ολόκληρο το 2022 να κινηθεί στην περιοχή του 1%. Για τους δύσκολους πρώτους μήνες του 2022, το βάρος θα πέσει στο να βοηθηθούν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις ώστε να αντιμετωπίσουν τις πολύ υψηλές τιμές ειδικά στην ηλεκτρική ενέργεια και στο φυσικό αέριο.
«Αέρας» έως 5 δισ.
Η έξαρση του πληθωρισμού έχει -όπως τα περισσότερα οικονομικά μεγέθη- διπλή ανάγνωση: το αρνητικό είναι η πίεση που δημιουργεί στο εισόδημα των νοικοκυριών αλλά και στο ΑΕΠ καθώς το πληθωριστικό κύμα προέρχεται κυρίως από τα εισαγόμενα καύσιμα. Αν παραμείνει ψηλά το φυσικό αέριο, μπορεί να κοστίσει ακόμη και 5 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ της χώρας μέσα στο 2022. Από την άλλη, ο υψηλότερος πληθωρισμός βοηθάει στην ταχύτερη αποκλιμάκωση της αναλογίας του χρέους ως προς το ΑΕΠ.
