Skip to main content

Η νέα φορολοταρία στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής

Από την έντυπη έκδοση

Του Γιώργου Κούρου
[email protected]

Σε ριζικό «λίφτινγκ» του θεσμικού πλαισίου του προγράμματος Δημοσίων Κληρώσεων, της γνωστής φορολοταρίας, προκειμένου να καταστεί πιο ελκυστικό, αλλά ταυτόχρονα και για να ενισχύσει τη χρήση ηλεκτρονικού χρήματος με στόχο τον περαιτέρω περιορισμό της φοροδιαφυγής, προχωρά το υπουργείο Οικονομικών και η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Κληρώσεων.

Το οικονομικό επιτελείο μάλιστα έχει βάλει στο φουλ τις «μηχανές» ώστε το σχετικό σχέδιο νόμου να κατατεθεί άμεσα στη Βουλή, με την ελπίδα αν καταστεί δυνατό η τελευταία κλήρωση του Δεκεμβρίου, ακόμη και αν δεν έχει προϋπολογιστεί, να πραγματοποιηθεί πανηγυρικά με τη χορήγηση των μεγάλων bonus στους καταναλωτές στο τέλος της φετινής χρονιάς. 

Ήδη χθες πραγματοποιήθηκε η προτελευταία για φέτος 58η φορολοταρία για τις συναλλαγές του Οκτωβρίου 2021, ενώ απομένει η τελευταία κλήρωση του Δεκεμβρίου για τις συναλλαγές του Νοεμβρίου, αν και στελέχη του οικονομικού επιτελείου ανέφεραν ότι υπάρχουν σκέψεις και για μια έξτρα κλήρωση με μεγάλα ποσά, που θα έχει διττό στόχο, αφενός την τόνωση της αγοραστικής κίνησης, αφετέρου την ενίσχυση των τζίρων των καταστημάτων κατά την εορταστική περίοδο.

Όσον αφορά ειδικότερα το σχέδιο που προετοιμάζει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, προβλέπει ότι από τον Ιανουάριο του 2022 η φορολοταρία κάθε μήνα θα μοιράζει σημαντικά ποσά, που θα ξεκινούν από 1.000 ευρώ και θα φθάνουν μέχρι και τα 50.000 ευρώ, ενώ η μεγάλη χριστουγεννιάτικη κλήρωση θα μοιράζει έως και 100.000 ευρώ.

Σε κάθε περίπτωση το πλαίσιο της φορολοταρίας θα αναμορφωθεί πλήρως, καθώς εκτός από τα μεγάλα χρηματικά έπαθλα θα δίνει και κίνητρα με ειδικές φοροεκπτώσεις σε όσους χρησιμοποιούν πλαστικό χρήμα και ζητούν αποδείξεις, ειδικά μάλιστα από επαγγελματίες που βρίσκονται ψηλά στη «λίστα» των ύποπτων φοροδιαφυγής.

Τα στελέχη της ΑΑΔΕ εξετάζουν μάλιστα στο νέο πλαίσιο να ενταχθούν και κοινωνικά κίνητρα, δηλαδή κατά τις κληρώσεις να λαμβάνονται υπ’ όψιν και άλλοι παράγοντες, όπως το ύψος του εισοδήματος ή και το εάν η οικογένεια είναι τρίτεκνη ή πολύτεκνη. Υπάρχει, για παράδειγμα, πρόταση στην περίπτωση που καταναλώνεται μεγαλύτερο ποσό από το 50% του εισοδήματος με ηλεκτρονικό χρήμα, τότε οι φορολογούμενοι να έχουν διπλούς λαχνούς, ή οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα και περισσότερα από δύο παιδιά που κάνουν χρήση πλαστικού χρήματος πάλι να κερδίζουν επιπλέον λαχνούς.

Όλα τα ανωτέρω θα «κλειδώσουν» τις επόμενες ημέρες, οπότε και η ηγεσία της ΑΑΔΕ θα λάβει τις τελικές αποφάσεις, ενώ μέχρι σήμερα δεδομένες πρέπει να θεωρούνται οι εξής αλλαγές στο ισχύον καθεστώς της φορολοταρίας:
* από τον Ιανουάριο η φορολοταρία θα μοιράζει 1 εκατ. ευρώ, όπως ισχύει μέχρι σήμερα που σε κάθε κλήρωση 1.000 τυχεροί κερδίζουν 1.000 ευρώ, όμως με τις εξής διαφοροποιήσεις στην κατανομή του αριθμού των δικαιούχων και ταυτόχρονα και των ποσών: 00:13 / 00:15
α) 500 τυχεροί θα κερδίζουν από 1.000 ευρώ,
β) 70 από 5.000 ευρώ,
γ) 5 από 20.000 ευρώ και
δ) 1 υπερτυχερός θα κερδίζει 50.000 ευρώ.
* σχεδιάζεται ήδη η νέα πλατφόρμα, μέσω της οποίας όσοι συμμετέχουν στην κλήρωση θα μπορούν εύκολα και γρήγορα να διαπιστώνουν εάν έχουν κερδίσει.
* τα Χριστούγεννα θα υπάρχει ιδιαίτερη λοταρία με λαχνούς έως και 100.000 ευρώ.
Θα πρέπει να αναφερθεί ακόμη ότι με βάση το ισχύον καθεστώς όλες οι αποδείξεις από τις συναλλαγές των φορολογουμένων «μετρούν» στη φορολοταρία, από το νέο έτος όμως εξετάζεται στη νέα φορολοταρία να μπαίνουν μόνο πληρωμές από δραστηριότητες με υψηλή παραβατικότητα, όπως για παράδειγμα: κομμωτήρια, συνεργεία, γυμναστήρια, δαπάνες σε δικηγόρους και γιατρούς, γεγονός που σημαίνει ότι στο εξής όσοι επιθυμούν να κερδίσουν το μεγάλο έπαθλο θα πρέπει να συγκεντρώνουν αποδείξεις από τις παραπάνω κατηγορίες επαγγελμάτων.

Με νέο σύστημα αποδείξεων

Οι αλλαγές βέβαια που θα επέλθουν στο καθεστώς της φορολοταρίας αναμένεται να περιληφθούν «πακέτο» στο ίδιο σχέδιο νόμου που θα περιλαμβάνει και τις επικείμενες μεταβολές στο σύστημα συλλογής των ηλεκτρονικών αποδείξεων, καθώς ο στόχος είναι κοινός, δηλαδή το «κυνήγι» της φοροδιαφυγής, ο περιορισμός του «μαύρου» χρήματος και φυσικά η ενίσχυση των φορολογικών εσόδων μέσω όμως της παροχής κινήτρων στους φορολογούμενους. 

Ειδικότερα, στις διατάξεις του εν λόγω σχεδίου θα προβλέπεται ότι από τον Ιανουάριο του 2022 και έως το 2025 το 30% των δαπανών που θα πραγματοποιούν κάθε χρόνο οι φορολογούμενοι με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής προς συγκεκριμένους επαγγελματικούς κλάδους θα εκπίπτει από τα φορολογητέα εισοδήματά τους, στις φορολογικές δηλώσεις του εκάστοτε επόμενου έτους. 

Το ποσό της εκπιπτόμενης δαπάνης δεν θα μπορεί να υπερβαίνει τα 5.000 ευρώ. Με δεδομένο ότι στην κλίμακα φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων ο ανώτατος συντελεστής φόρου ανέρχεται αυτή τη στιγμή σε 44%, το ανώτατο ποσό έκπτωσης φόρου που θα προκύπτει για τους φορολογούμενους οι οποίοι θα κάνουν χρήση του συγκεκριμένου μέτρου θα φθάνει τα 2.200 ευρώ (5.000 ευρώ x 44%).

Το εν λόγω μέτρο πάντως θα εφαρμόζεται επιπροσθέτως, δηλαδή δεν θα καταργήσει την υποχρέωση των φορολογουμένων να εξοφλούν με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής δαπάνες αγοράς αγαθών και παροχής υπηρεσιών συνολικού ύψους 30% του ετήσιου ατομικού πραγματικού εισοδήματος.

Συγκεκριμένα, από το φορολογικό έτος 2022, δηλαδή για τις φορολογικές δηλώσεις του 2023, θα επέλθουν οι κατωτέρω αλλαγές:
1) Θα αφαιρείται από το φορολογητέο εισόδημα κάθε φυσικού προσώπου το 30% των εξόδων που έχει πραγματοποιήσει τον εκάστοτε προηγούμενο χρόνο μέσω ηλεκτρονικών πληρωμών (μέσω πιστωτικών ή χρεωστικών ή προπληρωμένων καρτών ή μέσω e-banking) για υπηρεσίες παρεχόμενες από 22 συγκεκριμένες κατηγορίες ελευθέρων επαγγελματιών, στις οποίες το επίπεδο των ηλεκτρονικών πληρωμών είναι χαμηλό και συνεπώς αναμένεται υψηλή φοροδιαφυγή. Το ποσό που θα εκπίπτει δεν θα μπορεί να υπερβαίνει τα 5.000 ευρώ, ενώ το συγκεκριμένο μέτρο θα έχει διάρκεια ισχύος έως και τέσσερα χρόνια, δηλαδή από το φορολογικό έτος 2022 έως και το φορολογικό έτος 2025 (από τις φορολογικές δηλώσεις του 2023 έως και τις φορολογικές δηλώσεις του 2026).

Από την εφαρμογή του ανωτέρω μέτρου οι φορολογούμενοι θα μπορούν να γλιτώνουν κάθε χρόνο φόρο:
* έως 450 ευρώ αν έχουν ετήσιο εισόδημα μέχρι 10.000 ευρώ,
* έως 1.100 ευρώ αν έχουν ετήσιο εισόδημα από 10.000,01 έως 20.000 ευρώ,
* έως 1.400 ευρώ αν έχουν ετήσιο εισόδημα από 20.000,01 έως 30.000 ευρώ,
* έως 1.800 ευρώ αν έχουν ετήσιο εισόδημα από 30.000,01 έως 40.000 ευρώ,
* έως 2.200 ευρώ αν έχουν ετήσιο εισόδημα άνω των 40.000 ευρώ.
2) Τα έξοδα που θα πραγματοποιεί ετησίως κάθε φυσικό πρόσωπο για επισκέψεις σε ιατρούς, οδοντιάτρους και κτηνιάτρους, εξετάσεις σε ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα και για άλλες υπηρεσίες ιατρικού χαρακτήρα, πλην της αγοράς φαρμάκων και της νοσηλείας σε νοσοκομεία, θα «μετρούν» εις διπλούν για την κάλυψη του 30% του ετήσιου πραγματικού εισοδήματος με δαπάνες εξοφληθείσες μέσω ηλεκτρονικών συναλλαγών. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι για μια δαπάνη ύψους 80 ευρώ για πληρωμή αμοιβής σε ιατρό, λόγω επίσκεψης στο ιατρείο του, εφόσον εξοφλείται μέσω πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας, θα λαμβάνεται υπ’ όψιν ως δαπάνη 160 ευρώ για την κάλυψη του 30% του εισοδήματος με ηλεκτρονικά εξοφληθείσες δαπάνες.

Ποιοι είναι στο στόχαστρο

Η «λίστα» της ΑΑΔΕ με τις 22 κατηγορίες επαγγελματιών:
* Δικηγόροι
* Αρχιτέκτονες
* Ιδιωτικοί ερευνητές
* Εργολάβοι κηδειών και καύσης νεκρών
* Εργολάβοι κλιματισμού, θέρμανσης και υδραυλικών
* Νοσηλευτές, νοσηλεύτριες-αποκλειστικές
* Ξυλουργοί
* Εργολάβοι καθαρισμού και συντήρησης κτηρίων
* Επαγγελματίες που παρέχουν υπηρεσίες φροντίδας παιδιών
* Επαγγελματίες εκμίσθωσης πολυτελών αυτοκινήτων (λιμουζινών)
* Ταξιτζήδες
* Εργολάβοι μεταλλικών κατασκευών-αλουμινάδες (κατασκευαστές στέγης, μεταλλικών πλαισίων και τεμαχίων λαμαρίνας)
* Ράφτες, μοδίστρες, επιδιορθωτές ρούχων και άλλων υφασμάτων
* Επιχειρήσεις ενοικίασης οχημάτων αναψυχής (αυτοκινήτων, σκαφών κ.λπ.)
* Ψυκτικοί, επισκευαστές αιρκοντίσιον, ψυγείων και άλλων εγκαταστάσεων ψύξης
* Επαγγελματίες που παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες
* Φωτογράφοι
* Εργολάβοι σκυροδέματος
* Ηλεκτρολόγοι
* Ελαιοχρωματιστές
* Γυμναστήρια
* Σχολές χορού