Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δήλωσε τον Φεβρουάριο ότι «η Αμερική επέστρεψε», αλλά δεν φαίνεται έτσι στη Γενεύη.
Εν όψει της πιο σημαντικής συνόδου του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου υπάρχει μεγάλη απογοήτευση ότι η Ουάσιγκτον δεν επιστρέφει στο πολυμερές εμπόριο με θάρρος, αλλά εξακολουθεί να είναι δύσπιστη για την εκ νέου δέσμευση, καθώς θεωρεί ότι αποτυγχάνει να αντιμετωπίσει το κρατικό οικονομικό μοντέλο της Κίνας.
Η σύνοδος για τα 164 μέλη του ΠΟΕ θα διαρκέσει από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 3 Δεκεμβρίου, αλλά υπάρχει ελάχιστη ελπίδα ότι οι συνεδριάσεις δίπλα στη λίμνη της Γενεύης θα περισώσουν κάτι.
Διπλωματικά φόρουμ περίμεναν τόσο ανυπόμονα το τέλος της εποχής του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος επέκρινε τον ΠΟΕ επειδή ήταν ήπιος απέναντι στο Πεκίνο και σταμάτησε το κορυφαίο εμπορικό δικαστήριο του κόσμου, ασκώντας βέτο στον διορισμό των δικαστών του. Αλλά ο Μπάιντεν φέρνει αλλαγές στο στυλ και όχι στην ουσία. Η κυβέρνησή του είναι εξίσου προσηλωμένη στις τεράστιες κρατικές επιδοτήσεις του Πεκίνου όπως και του Τραμπ, και το ανώτατο δικαστήριο του ΠΟΕ εξακολουθεί να είναι ακυβέρνητο λόγω του βέτο της Ουάσιγκτον.
Ομολογουμένως, η Εμπορική Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ Κάθριν Τάι ακούγεται πιο… ευγενική απέναντι στον οργανισμό από τον προκάτοχό της Ρόμπερτ Λάιτχαϊζερ. «Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω επιβεβαιώνοντας τη συνεχή δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών στον ΠΟΕ», είπε κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού στη Γενεύη τον περασμένο μήνα. «Η κυβέρνηση Μπάιντεν-Χάρις πιστεύει ότι το εμπόριο — και ο ΠΟΕ — μπορεί να είναι μια δύναμη για το κοινό καλό».
Αυτό είναι μια πιο ήπια τοποθέτηση σαφώς, συγκριτικά με τον Τραμπ, ο οποίος απείλησε ακόμη και να αποσύρει την Ουάσιγκτον από τον ΠΟΕ, αλλά τα λόγια της δεν είχαν ιδιαίτερη απήχηση στη Γενεύη.
«Υπήρχαν πραγματικά υψηλές προσδοκίες σχετικά με το τι επρόκειτο να μας πει για πιθανώς πιο συγκεκριμένη επαναδέσμευση στον ΠΟΕ», είπε ένας διπλωμάτης εμπορίου με έδρα τη Γενεύη, περιγράφοντας μια αίθουσα γεμάτη πρεσβευτές. «Αλλά αυτό δεν συνέβη. Ήταν μεγάλη απογοήτευση.»
Ο Πασκάλ Λαμί, ο πρώην γενικός διευθυντής του ΠΟΕ και πρώην επίτροπος εμπορίου της ΕΕ, επανέλαβε αυτό το αίσθημα. «Πιστεύω ότι αυτό που έχει συμβεί εδώ και ένα χρόνο περίπου —τουλάχιστον από τότε που οι ΗΠΑ άρχισαν να μιλούν λίγο για το εμπόριο— και αυτό που κάνει η Κάθριν Τάι, είναι όλα κουβέντα και όχι δράση», είπε στο POLITICO. «Αν κοιτάξετε πού έχουν μετακινηθεί, μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν συγκεκριμένες κινήσεις».
Η Τάι είπε στους δημοσιογράφους τον περασμένο μήνα ότι η ανακοίνωσή της στο Twitter τον Μάιο ότι η Ουάσιγκτον υποστηρίζει την απαλλαγή από την πνευματική ιδιοκτησία για τα εμβόλια για τον COVID-19, κάτι που χαρακτηρίστηκε ως «μια επίδειξη ηγεσίας». Ωστόσο, οι ΗΠΑ δεν έχουν παρουσιάσει καμία συγκεκριμένη πρόταση κειμένου τον περασμένο χρόνο και παραμένουν σχετικά ουδέτερες και προσεκτικές κατά τη διάρκεια των συναντήσεων. Επιπλέον, η Ουάσιγκτον προσπαθεί επίσης να αποδυναμώσει μια πολιτική δήλωση για το εμπόριο και την υγεία που προετοιμάζεται για την υπουργική συνάντηση.
«Κόκκινο πανί» το Πεκίνο για την Ουάσινγκτον
Ο ψυχρός πόλεμος μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας βρίσκεται στο επίκεντρο πολλών από τα προβλήματα πίσω από την προσπάθεια αναβίωσης της πολυμερούς συνεργασίας.
Κατά την αναθεώρηση του ΠΟΕ για την εμπορική πολιτική της Κίνας τον περασμένο μήνα, η Ουάσιγκτον επιτέθηκε εναντίον του Πεκίνου, επιμένοντας ότι το διεθνές εμπορικό σύστημα αποτυγχάνει να αντιμετωπίσει τις αθέμιτες πρακτικές της Κίνας 20 χρόνια αφότου προσχώρησε στον εμπορικό οργανισμό.
«Η Κίνα χρησιμοποίησε την απροσδιόριστη ιδιότητα του μέλους του ΠΟΕ για να γίνει ο μεγαλύτερος έμπορος του ΠΟΕ, ενώ διπλασίασε την κρατική, μη αγοραία προσέγγισή της στο εμπόριο, εις βάρος των εργαζομένων και των επιχειρήσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες χώρες», δήλωσε ο David Bisbee, επιτετραμμένος στην αποστολή των ΗΠΑ στον ΠΟΕ.
Ο Jeffrey Schott, ανώτερος συνεργάτης στο think tank του Peterson Institute for International Economics στην Ουάσιγκτον, πρότεινε ότι τα πολυμερή νομικά πλαίσια δεν συμβαδίζουν. «Υπάρχει μεγάλη ανησυχία ότι οι τρέχοντες κανόνες δεν καλύπτουν τους τύπους κινεζικών πρακτικών που προκαλούν το μεγαλύτερο πρόβλημα».
Ακόμη και οι συνομιλίες του ΠΟΕ με επίκεντρο τη βιωσιμότητα για τον περιορισμό των επιδοτήσεων που οδηγούν στην υπεραλίευση είναι πλέον παγιδευμένες στην ευρύτερη αντιπαράθεση ΗΠΑ-Κίνας. Τον Μάιο, η Ουάσιγκτον πρότεινε νέα διατύπωση για τις αλιευτικές διαπραγματεύσεις προκειμένου να αναγνωριστεί η σχέση μεταξύ καταναγκαστικής εργασίας και παράνομης, λαθραίας και άναρχης αλιείας.
Η μετάβαση σε μια προσέγγιση που στοχεύει στην «καταναγκαστική εργασία» θεωρείται ευρέως ως επίθεση κατά της Κίνας, η οποία δεν θέλει αυτού του είδους τις εργασιακές πρακτικές να ενσωματωθούν στην εμπορική συζήτηση, ειδικά καθώς το Πεκίνο προσπαθεί να απορρίψει τα αυξανόμενα στοιχεία καταστολής και καταναγκαστικής εργασίας στην την περιοχή Xinjiang.
«Το κείμενο που πρότειναν οι Αμερικανοί είναι στην πραγματικότητα αρκετά αθώο, έτσι ας πούμε, επομένως κανείς δεν μπορεί πραγματικά να διαφωνήσει με το περιεχόμενο», είπε ένας άλλος διπλωμάτης με έδρα τη Γενεύη. «Το πρόβλημα είναι, φυσικά, η συστημική γωνία, και εκεί, οι Κινέζοι φοβούνται» ότι αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει προηγούμενο για άλλες συνομιλίες του ΠΟΕ.
«Τακτική παρά ουσία»
Διπλωμάτες και παρατηρητές διάβασαν την αμερικανική κίνηση να χαρακτηρίσουν την καταναγκαστική εργασία στην παράνομη αλιεία περισσότερο ως τακτική παρά ως ουσία. «Εάν θέλουν πραγματικά κάτι ουσιαστικό για την καταναγκαστική εργασία, αυτό θα μπορούσε να συμβεί μόνο στη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας. Επομένως, οι πολιτικές προθέσεις πίσω από αυτήν την πρόταση είναι σαφείς», δήλωσε πρώτος διπλωμάτης με έδρα τη Γενεύη στο POLITICO. “Ενώ χρειαζόμαστε πραγματικά ουσία για τα εμβόλια και ότι όλος ο κόσμος το ζητά, οι Αμερικανοί σιωπούν. Αλλά όταν πρόκειται για καταναγκαστική εργασία… κινητοποιούνται.
Οι επιλογές που κάνουν οι ΗΠΑ στον ΠΟΕ – επιθετικές προς την Κίνα και παθητικές σε βασικά θέματα όπως η υγεία ή οι μεταρρυθμίσεις- υπαγορεύονται από εσωτερικούς περιορισμούς. «Όσοι πιστεύουν ότι μια εμπορική πολιτική είναι μια διεθνής πολιτική το κάνουν λάθος. Η εμπορική πολιτική είναι εσωτερική πολιτική», δήλωσε ο πρώην επικεφαλής του ΠΟΕ Lamy.
Αν και το «Πρώτα η Αμερική» δεν είναι πλέον επίσημα το μάντρα των ΗΠΑ από τότε που εξελέγη ο Μπάιντεν, το «Αγοράστε αμερικανικά» και τα εθνικιστικά αισθήματα εξακολουθούν να επηρεάζουν την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ. «Πολλοί Αμερικανοί πιστεύουν ότι η ελευθέρωση του εμπορίου ήταν άδικη», δήλωσε ο Jean-Baptiste Velut, ο οποίος ερευνά την αμερικανική πολιτική οικονομία στο Πανεπιστήμιο Sorbonne Nouvelle στο Παρίσι. Υπάρχει «έντονη εθνικιστική δυσαρέσκεια στις ΗΠΑ που ο Μπάιντεν δεν μπορεί να αγνοήσει», πρόσθεσε.
Η κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένη να «κάψει» το πολιτικό της κεφάλαιο στο Κογκρέσο για το εμπόριο και τη μεταρρύθμιση του ΠΟΕ τη στιγμή που ο Μπάιντεν επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση της Κίνας και στη νομοθεσία-ορόσημό του για τη βελτίωση της νομοθεσίας. «Οι βραχυπρόθεσμοι περιορισμοί της εσωτερικής πολιτικής στις Ηνωμένες Πολιτείες επηρεάζουν τις ενέργειες που είναι πρόθυμες να λάβουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου», είπε ο Schott.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από Politico
