Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Σχέδιο δράσης για την αποφυγή μιας έξαρσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) στην Ε.Ε., εξαιτίας των επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού, πρότεινε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία επιδιώκει να εξασφαλίσει ότι νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα εξακολουθούν να έχουν πρόσβαση στη χρηματοδότηση που χρειάζονται.
Σύμφωνα με τον εκτελεστικό αντιπρόεδρο της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόβσκις, η πανδημία δυσκόλεψε την εξυπηρέτηση των δανείων στα κράτη-μέλη και η Κομισιόν με το σχέδιο δράσης θέλει να προλάβει την επιδείνωση της κατάστασης, γιατί μια μείωση του δανεισμού από τις τράπεζες θα δημιουργούσε προβλήματα στην ανάκαμψη της οικονομίας.
Όπως επισημαίνει η Κομισιόν, δεδομένου του αντίκτυπου του κορονοϊού στην ευρωπαϊκή οικονομία, ο όγκος των ΜΕΔ αναμένεται να αυξηθεί σε ολόκληρη την Ε.Ε., αν και ο χρόνος εκδήλωσης και το μέγεθος αυτής της αύξησης εξακολουθούν να είναι αβέβαια. Ανάλογα με την ταχύτητα ανάκαμψης της οικονομίας της Ε.Ε. από την κρίση του κορονοϊού, η ποιότητα των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών και, με τη σειρά της, η δανειοδοτική τους ικανότητα θα μπορούσαν να επιδεινωθούν, αναφέρει.
Προκειμένου να παρασχεθούν στα κράτη-μέλη και στον χρηματοπιστωτικό τομέα τα απαραίτητα εργαλεία για την έγκαιρη αντιμετώπιση της αύξησης των ΜΕΔ στον τραπεζικό τομέα της Ε.Ε., η Επιτροπή προτείνει μια σειρά δράσεων με τέσσερις κύριους στόχους:
1 Περαιτέρω ανάπτυξη δευτερογενών αγορών για επισφαλή περιουσιακά στοιχεία: Η ανάπτυξη δευτερογενών αγορών θα δώσει τη δυνατότητα στις τράπεζες να κρατήσουν τα ΜΕΔ εκτός των ισολογισμών τους, διασφαλίζοντας παράλληλα περαιτέρω ενισχυμένη προστασία για τους οφειλέτες. Βασικό βήμα στη διαδικασία αυτή θα είναι η έγκριση της πρότασης της Κομισιόν για τους διαχειριστές πιστώσεων και τους αγοραστές πιστώσεων, η οποία συζητείται επί του παρόντος στο Συμβούλιο Υπουργών της Ε.Ε. Οι κανόνες αυτοί θα ενισχύσουν την προστασία των οφειλετών στις δευτερογενείς αγορές. Η Επιτροπή κρίνει σκόπιμη τη δημιουργία κεντρικού ηλεκτρονικού κόμβου δεδομένων σε κοινοτικό επίπεδο, προκειμένου να ενισχυθεί η διαφάνεια της αγοράς. Ένας τέτοιος κόμβος θα λειτουργεί ως αρχείο δεδομένων στο οποίο θα στηρίζεται η αγορά ΜΕΔ, προκειμένου να καταστεί δυνατή η καλύτερη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων [πωλητές πιστώσεων, αγοραστές πιστώσεων, διαχειριστές πιστώσεων, εταιρείες διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων (ΕΔΠΣ) και ιδιωτικές πλατφόρμες ΜΕΔ], ώστε τα ΜΕΔ να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά. Βάσει δημόσιας διαβούλευσης, η Επιτροπή θα διερευνήσει διάφορες εναλλακτικές λύσεις για τη δημιουργία κέντρου δεδομένων σε ευρωπαϊκό επίπεδο και θα καθορίσει την καλύτερη μελλοντική πορεία. Μία από τις εναλλακτικές είναι η δημιουργία κόμβου δεδομένων με την επέκταση του πεδίου αρμοδιοτήτων της υφιστάμενης ευρωπαϊκής αποθήκης δεδομένων (European DataWarehouse).
2 Μεταρρύθμιση της νομοθεσίας της Ε.Ε. για την εταιρική αφερεγγυότητα και την είσπραξη οφειλών: Η μεταρρύθμιση θα συμβάλει στη σύγκλιση των διάφορων πλαισίων αφερεγγυότητας σε ολόκληρη την Ε.Ε., διατηρώντας παράλληλα υψηλά πρότυπα προστασίας των καταναλωτών. Η ευρύτερη σύγκλιση των διαδικασιών αφερεγγυότητας θα αυξήσει την ασφάλεια δικαίου και θα επιταχύνει την ανάκτηση αξίας προς όφελος τόσο του πιστωτή όσο και του οφειλέτη. Η Επιτροπή καλεί το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σε ταχεία σύναψη συμφωνίας σχετικά με τη νομοθετική πρόταση για κανόνες ελάχιστης εναρμόνισης με την ταχεία εξωδικαστική αναγκαστική εκτέλεση επί εξασφαλίσεων, την οποία πρότεινε η Επιτροπή το 2018.
3 Στήριξη της σύστασης και συνεργασίας εθνικών εταιρειών διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων (ΕΔΠΣ): Οι εταιρείες διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων είναι φορείς που παρέχουν αρωγή σε τράπεζες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να αφαιρούν ΜΕΔ από τους ισολογισμούς τους. Έτσι βοηθούν τις τράπεζες να επικεντρωθούν εκ νέου στη χορήγηση δανείων σε βιώσιμες επιχειρήσεις και νοικοκυριά αντί να διαχειρίζονται ΜΕΔ. Η Επιτροπή είναι έτοιμη, όπως τονίζει, να στηρίξει τα κράτη-μέλη στη δημιουργία εθνικών ΕΔΠΣ -εφόσον το επιθυμούν- και θα διερευνήσει τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να ενισχυθεί η συνεργασία με τη δημιουργία ενός κοινοτικού δικτύου εθνικών ΕΔΠΣ. Σύμφωνα με την Επιτροπή, παρ’ όλο που οι εθνικές ΕΔΠΣ είναι πολύτιμες διότι διαθέτουν εγχώρια εμπειρογνωμοσύνη, ένα κοινοτικό δίκτυο εθνικών ΕΔΠΣ θα μπορούσε να δώσει τη δυνατότητα στους εθνικούς φορείς να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές, να επιβάλλουν πρότυπα δεδομένων και διαφάνειας και να συντονίζουν καλύτερα τις δράσεις τους. Το δίκτυο των ΕΔΠΣ θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιεί τον κόμβο δεδομένων για τον συντονισμό και τη συνεργασία μεταξύ τους, με σκοπό την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τους επενδυτές, τους οφειλέτες και τους διαχειριστές. Η πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τις αγορές ΜΕΔ προϋποθέτει την τήρηση όλων των σχετικών κανόνων για την προστασία των δεδομένων των οφειλετών.
4 Προφυλακτικά μέτρα: Παρόλο που ο τραπεζικός τομέας της Ε.Ε. είναι συνολικά πολύ πιο υγιής από ό,τι μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση, τα κράτη-μέλη εξακολουθούν να έχουν διαφορετικές αντιδράσεις οικονομικής πολιτικής. Δεδομένων των ειδικών συνθηκών της τρέχουσας κρίσης στον τομέα της υγείας, οι αρχές έχουν τη δυνατότητα να εφαρμόζουν προληπτικά μέτρα δημόσιας στήριξης, όπου χρειάζεται, ώστε να διασφαλίζεται η συνέχιση της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας, στο πλαίσιο της οδηγίας της Ε.Ε. για την ανάκαμψη και την εξυγίανση των τραπεζών και τα πλαίσια των κρατικών ενισχύσεων.
