Τρόπους διαχείρισης των κινδύνων και υιοθέτησης πιο βιώσιμων επιχειρηματικών μοντέλων αναζητούν οι τράπεζες, σύμφωνα με έρευνα της Ernst & Young (EY), για το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Όπως επισημαίνεται μεταξύ άλλων, οι τράπεζες δέχονται σημαντική πίεση από επενδυτές για α) υψηλότερες αποδόσεις, β) μείωση του κόστους και γ) αλλαγές στο επιχειρηματικό μοντέλο.
Την ίδια ώρα, η εφαρμογή των νέων ρυθμιστικών κανόνων, οι κίνδυνοι στον κυβερνοχώρο και η διάθεση ανάληψης κινδύνων, αποτελούν τις τρεις κορυφαίες προτεραιότητες των διοικητικών συμβουλίων, αναφορικά με τη διαχείριση κινδύνων
Σε κάθε περίπτωση πάντως – προστίθεται – παρά τη σημαντική πρόοδο, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ενδέχεται να βρίσκονται ακόμη στα μισά μιας διαδρομής, η οποία θα μπορούσε να διαρκέσει 15 χρόνια, προκειμένου να ενισχυθούν οι διαδικασίες διαχείρισης κινδύνων.
To πρότυπο των «τριών γραμμών άμυνας»
Σύμφωνα με την έρευνα, οι τράπεζες επιχειρούν να δημιουργήσουν μία πλήρως λειτουργική προσέγγιση «τριών γραμμών άμυνας», όσον αφορά στη διαχείριση κινδύνων. Ωστόσο, δεν υπάρχει ακόμη ένα κοινώς αποδεκτό πρότυπο στον κλάδο για την εξισορρόπηση των αρμοδιοτήτων μεταξύ πρώτης και δεύτερης γραμμής άμυνας, με πολλές τράπεζες να εργάζονται στην ενίσχυση αρμοδιοτήτων της πρώτης γραμμής.
Πάνω από το 60% των τραπεζών τόνισε ότι αυτή τη στιγμή, τροποποιεί το μοντέλο των τριών γραμμών άμυνάς του. Οι βασικοί λόγοι για αυτό, σχετίζονται με τη σημαντική έμφαση που δίδεται στην πρώτη γραμμή άμυνας, την οποία σκοπεύουν να καταστήσουν:
- Υπόλογη για τους κινδύνους σε όλα τα στάδια (end-to-end) (38%)
- Πιο σαφώς υπόλογη για μη-χρηματοοικονομικούς κινδύνους (28%)
- Πιο σαφώς υπόλογη για χρηματοοικονομικούς κινδύνους (27%)
Αναζητώντας ένα βιώσιμο, μακροπρόθεσμο επιχειρηματικό μοντέλο
Η έρευνα αναδεικνύει το συνδυαστικό αποτέλεσμα της μείωσης της κερδοφορίας, λόγω των οικονομικών συνθηκών, των χαμηλών επιτοκίων και των υψηλότερων εποπτικών κεφαλαίων στην απόδοση των ιδίων κεφαλαίων (ROE). Οι ερωτηθέντες αναφέρουν ότι οι επενδυτές πιέζουν για υψηλότερες αποδόσεις (82%) και μείωση του κόστους (79%).
Οι τράπεζες εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τις προτάσεις από εποπτικές/ρυθμιστικές αρχές για περαιτέρω αύξηση του κεφαλαίου και μείωση της ευαισθησίας στους κινδύνους. Συνδυαστικά, θα καθιστούσαν ακόμη περισσότερες περιοχές της βασικής δανειοδοτικής δραστηριότητας ζημιογόνες.
Η διαχείριση κινδύνων στην Ελλάδα
Σχετικά με τις ελληνικές τράπεζες, ο Γιώργος Παπαδημητρίου, εταίρος της ΕΥ Ελλάδος και επικεφαλής στο τμήμα Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης, τονίζει τα εξής: «Σ’ αυτήν τη δύσκολη οικονομική συγκυρία για τη χώρα μας, οι τράπεζες θα πρέπει να ενσωματώσουν την έννοια του κινδύνου σε όλες τις επιχειρηματικές δραστηριότητες και μονάδες τους και μάλιστα με ένα πιο διευρυμένο ορισμό κινδύνου, που ξεφεύγει από τα στενά χρηματοοικονομικά πλαίσια. Η ξεκάθαρη διατύπωση της ανοχής του ιδρύματος σε κινδύνους, το κατάλληλο μοντέλο διακυβέρνησης και η ενίσχυση μιας υγιούς σχετικής κουλτούρας διαχείρισης κινδύνων είναι απαραίτητα συστατικά, πρωτίστως σε επιχειρησιακούς όρους, αλλά αποτελούν, πλέον, και προτεραιότητα της ενιαίας εποπτικής αρχής στην Ευρώπη».
