Προτάσεις για την ενοποίηση της Ευρωζώνης, στις οποίες περιλαμβάνονται μια πιθανή καθιέρωση προϋπολογισμού της Ευρωζώνης και νέοι ευρωπαϊκοί θεσμοί που θα υπηρετούν το ενιαίο νόμισμα, επανέφερε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, στη χθεσινοβραδινή σύνοδο των ηγετών της Ε.Ε., σύμφωνα με τους Financial Times.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της εφημερίδας, οι ιδέες αυτές, που αποτυπώνονται σε οκτασέλιδο αναλυτικό σημείωμα, το οποίο διανεμήθηκε στους ηγέτες της Ε.Ε., αποτελούν την πρώτη ένδειξη ότι ο κ. Γιούνκερ σκοπεύει να πιέσει για περαιτέρω ενοποίηση της Ευρωζώνης, παρά το εντεινόμενο κλίμα κατά των Βρυξελλών σε πολλά κράτη-μέλη.
Αν και η έκθεση δεν παρουσιάζει συγκεκριμένες προτάσεις, θέτει σειρά ερωτημάτων που καθιστούν σαφές ότι ο πρόεδρος της Κομισιόν εξετάζει ορισμένες ιδέες που είναι ιδιαίτερα αντιδημοφιλείς σε αρκετές χώρες.
Οι προσπάθειες περαιτέρω ενοποίησης και μεταρρύθμισης της Ευρωζώνης ανακόπηκαν σε μεγάλο βαθμό πριν από έναν χρόνο, καθώς ηρέμησαν οι χρηματοπιστωτικές αγορές και οι Ευρωπαίοι πρωθυπουργοί διεμήνυσαν ότι υπάρχει μεταρρυθμιστική κόπωση. Το υπόμνημα, όμως, του κ. Γιούνκερ υποστηρίζει ότι η αποτυχία προόδου πιθανόν συμβάλλει στην οικονομική καχεξία της Ευρωζώνης, σημειώνοντας ότι οι ΗΠΑ δεν υπέφεραν από ανάλογα προβλήματα.
«Η Ευρωζώνη δεν έχει ανακάμψει από την κρίση με τον ίδιο τρόπο, όπως οι ΗΠΑ, γεγονός που ίσως δείχνει ότι μια ατελής νομισματική ένωση προσαρμόζεται πολύ βραδύτερα από μια ένωση που έχει πιο ολοκληρωμένη θεσμική λειτουργία», αναφέρεται στο σημείωμα.
Ο κ. Γιούνκερ παρουσίασε το υπόμνημα ως ένα βήμα της διαδικασίας που ζήτησε τον περασμένο Οκτώβριο ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Μάριο Ντράγκι για την εκκίνηση των προσπαθειών ενοποίησης. Οι δύο πρόεδροι, μαζί με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και τον επικεφαλής του Εurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, πρόκειται να παρουσιάσουν ένα πλήρες σχέδιο με νέα μέτρα ενοποίησης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου.
Εκτός του ότι επαναφέρει δύσκολα ζητήματα, το υπόμνημα του κ. Γιούνκερ επικρίνει τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης για καθυστερήσεις στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις, υποστηρίζοντας ότι οι τρέχουσες ευνοϊκές συνθήκες στις χρηματοπιστωτικές αγορές έχουν προκαλέσει «αντιπαραγωγικά αποτελέσματα όσον αφορά την προθυμία των εθνικών κυβερνήσεων» να κάνουν μεταρρυθμίσεις.
«Μια νέα πολιτική συναίνεση στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο είναι απαραίτητη για να προχωρήσουν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις εκείνες που θα πρέπει να αποτελέσουν προτεραιότητα σε όλη ευρωζώνη», αναφέρει το έγγραφο.
Το πιο αμφιλεγόμενο σημείο στο υπόμνημα πιθανόν θα είναι ένας κατάλογος 11 σημείων με ερωτήματα, που δείχνει ότι πιθανότατα θα υπάρξουν δύσκολες πολιτικές μάχες στην Ευρωζώνη. Το υπόμνημα θέτει το ερώτημα κατά πόσον είναι επιθυμητός ένας νέος προϋπολογισμός για τη ζώνη του ευρώ, κάτι που απορρίπτει από καιρό το Βερολίνο. Θέτει, επίσης, το ερώτημα κατά πόσον χρειάζονται νέοι «κοινοί θεσμοί» για την Ευρωζώνη, κάτι που προωθεί το Παρίσι, αλλά συναντά σκεπτικισμό σε χώρες εκτός του ευρώ, όπως η Βρετανία.
Όπως γράφουν οι F.T., παρά τις επανειλημμένες ενδείξεις ότι οι περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης αντιστέκονται σε νέους κανόνες που θα τις υποχρεώσουν σε οικονομικές μεταρρυθμίσεις – κάτι που θεωρείται από πολλές κυβερνήσεις ότι θα μοιάζει με την επιβολή σε αυτές προγραμμάτων μεταρρυθμίσεων αντίστοιχων με αυτών των προγραμμάτων διάσωσης – το υπόμνημα θέτει το ερώτημα αν χρειάζονται σκληρότεροι κανόνες για να εξασφαλιστεί η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων.
Διαφαίνεται επίσης ότι ο κ. Γιούνκερ μελετά την ιδέα ενός κοινοβουλίου Ευρωζώνης, καθώς τίθεται το ερώτημα πώς μπορεί να επιτευχθεί «λογοδοσία και νομιμοποίηση» με τον καλύτερο τρόπο σε μια «πολυεπίπεδη λειτουργία» όπως είναι αυτή της νομισματικής ένωσης της Ε.Ε.
