Tης Ζωρζέτ Ζολώτα
[email protected]
H κρατική χρηματοδότηση των ερευνών που διεξάγουν οι φαρμακοβιομηχανίες για τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού εμβολίου κατά του κορωνοϊού έχει αναδειχθεί σε μείζον πολιτικό ζήτημα. Στις ΗΠΑ, η κυβέρνηση Τραμπ αποπειράθηκε να εισπράξει ένα μέρος της επιτυχίας για το νέο και πολλά υποσχόμενο εμβόλιο που αναπτύσσει η αμερικανική Pfizer με τη γερμανική BioNTech, σε μια συγκυρία που ο νικητής των προεδρικών εκλογών, Τζο Μπάιντεν, έχει ασκήσει δριμεία κριτική για την αδράνεια του Λευκού Οίκου στην καταπολέμηση της πανδημίας του Covid-19.
Μολονότι ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Τραμπ, Μάικ Πενς, έσπευσε να δηλώσει πως χάρις στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα Operation Warp Speed επιταχύνθηκαν οι έρευνες για το εμβόλιο που αναπτύσσει η αμερικανική Pfizer με τη γερμανική BioNTech, η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Κεφάλαια 375 εκατ. ευρώ διοχετεύθηκαν σε αυτό το φιλόδοξο εγχείρημα, που έδωσε μια ανάσα ανακούφισης σε όλον τον κόσμο, από το Βερολίνο και όχι από την Ουάσινγκτον, όπως αποκάλυψε το πρακτορείο Bloomberg.
Η ίδια η Pfizer είχε καταστήσει σαφές πως, αν και έχει συνάψει συμφωνία με την αμερικανική κυβέρνηση για την προπώληση τουλάχιστον 100 εκατ. δόσεων του εμβολίου, το οποίο βρίσκεται ακόμη σε δοκιμαστικό στάδιο, έναντι 2 δισ. δολαρίων, αρνήθηκε χρηματοδότηση BARDA (Biomedical Advanced Research Funding and Development Authority) για έρευνα και ανάπτυξη. Σε συνέντευξη που είχε δώσει ο Άλμπερτ Μπουλάς, διευθύνων σύμβουλος της Pfizer, είχε δηλώσει πως δεν δέχτηκε χρηματοδότηση από το ομοσπονδιακό κράτος των ΗΠΑ, για να μη δεσμεύσει τους επιστήμονες της φαρμακοβιομηχανίας από τους περιορισμούς της γραφειοκρατίας.
Από την πλευρά της, η BioNTech εξασφάλισε 375 εκατ. ευρώ από το Βερολίνο, στο πλαίσιο συμφωνίας για την κυκλοφορία του νέου εμβολίου στη γερμανική αγορά, όταν λάβει το πράσινο φως από τις αρμόδιες αρχές. Το υπουργείο Εκπαίδευσης και Ερευνών της Γερμανίας έχει δεσμεύσει συνολικά 750 εκατ. ευρώ για την επιτάχυνση των κλινικών ερευνών σε εμβόλια, αλλά και τη στήριξη της παραγωγής τους. Από αυτόν τον προϋπολογισμό έχουν επίσης δεσμευτεί 252 εκατ. ευρώ για τη στήριξη της βιοφαρμακευτικής εταιρίας CureVac. Βέβαια, και το χρηματοδοτικό πρόγραμμα Operation Warp Speed έχει συμβάλει στην επιτάχυνση των ερευνών για την καταπολέμηση της πανδημίας, παρέχοντας στήριξη ενός δισ. δολαρίων στη Moderna, η οποία αναπτύσσει εμβόλιο με παρόμοια τεχνολογία της Pfizer. Είναι, μάλιστα, πιθανό να παρουσιάσει τα αποτελέσματα από τις πρώτες δοκιμές αργότερα αυτόν τον μήνα.
Επιδοτήσεις για τη δημιουργία εμβολίων έχουν ανακοινωθεί και από άλλες πλευρές. Από το καλοκαίρι, η Ευρωπαϊκή Ένωση δέσμευσε ένα δισ. ευρώ από το πρόγραμμα ερευνών και καινοτομίας Horizon 2020 για την καταπολέμηση της πανδημίας, εκ των οποίων τουλάχιστον 350 εκατ. ευρώ διοχετεύονται στην ανάπτυξη εμβολίων. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων είναι ένας ακόμη χρηματοδότης της BioNTech, παρέχοντας πίστωση της τάξεως των 100 εκατ. ευρώ. Η βρετανική κυβέρνηση έχει προβλέψει χρηματοδότηση 65,5 εκατ. στερλινών στις έρευνες του Πανεπιστήμιου της Οξφόρδης.
Σε πολιτικό ζήτημα έχει αναδειχθεί υπό μια έννοια και η τιμολογιακή πολιτική των φαρμακοβιομηχανιών. Στη συμφωνία προπώλησης με τις ΗΠΑ, η Pfizer έχει ήδη κοστολογήσει στα 39 δολάρια το εμβόλιό της. Η Moderna, έχοντας λάβει ένα δισ. δολάρια από την αμερικανική κυβέρνηση, προτίθεται να τιμολογήσει κάθε εμβόλιο στα 32 με 37 δολάρια. Από την πλευρά της, η AstraZeneca, η οποία πραγματοποιεί έρευνες με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, έχει δεσμευτεί πως θα διανέμει το δικό της εμβόλιο χωρίς κερδοσκοπικά κριτήρια όσο διαρκεί η πανδημία. Ανακοίνωσε πως το εμβόλιό της θα πουληθεί έναντι 3 με 5 δολαρίων ανά δόση σε όλες τις κυβερνήσεις. Χωρίς κριτήρια κέρδους σκοπεύει να διανέμει και η Johnson & Johnson το δικό της εμβόλιο εν μέσω της πανδημίας. Σε αυτή την πρωτοφανή υγειονομική και οικονομική κρίση του Covid-19, είναι προφανές πως οι έρευνες των φαρμακοβιομηχανιών για το εμβόλιο του κορωνοϊού θα βρίσκονται στο επίκεντρο των εξελίξεων.
