Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Αναγκαίο κακό έχουν καταστεί οι ρυθμίσεις τμηματικής καταβολής οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση, καθώς στη συντριπτική τους πλειονότητα όσοι χρωστούν στις φορολογικές αρχές αδυνατούν να εξοφλήσουν τα χρέη τους αυτά εφάπαξ και εμπρόθεσμα, με αποτέλεσμα να συσσωρεύονται.
Σύμφωνα με τα πρόσφατα δημοσιευθέντα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, 3.550.274 φυσικά και νομικά πρόσωπα έχουν ληξιπρόθεσμες φορολογικές οφειλές συνολικού ύψους 109 δισ. ευρώ. Από τις οφειλές αυτές 24,8 δισ. ευρώ έχουν ήδη χαρακτηριστεί ανεπίδεκτα είσπραξης και 84,2 δισ. ευρώ θεωρούνται «διεκδικήσιμα» από το Δημόσιο. Η κυβέρνηση έχει ήδη νομοθετήσει διατάξεις που προβλέπουν δυνατότητες ρύθμισης οφειλών σε πολλές μηνιαίες δόσεις. Ορισμένες από τις ρυθμίσεις αυτές έχουν τεθεί σε ισχύ από πέρυσι τον Φεβρουάριο, ενώ ορισμένες άλλες νομοθετήθηκαν πρόσφατα.
Ωστόσο, όσοι οφείλουν πολύ μεγάλα ποσά αδυνατούν να τα εξοφλήσουν ακόμη και με τις υπάρχουσες ρυθμίσεις, καθώς τα μηνιαία ποσά δόσεων που προκύπτουν γι’ αυτούς είναι αδύνατο να καταβάλλονται. Γι’ αυτούς δεν υπάρχει καμία δυνατότητα ρύθμισης και τα χρέη τους παραμένουν απλήρωτα και ολοένα αυξανόμενα από τις προσαυξήσεις που συσσωρεύονται μήνα με τον μήνα. Για τους οφειλέτες αυτούς η ΑΑΔΕ είναι υποχρεωμένη να εφαρμόζει αναγκαστικά μέτρα είσπραξης που προβλέπουν δεσμεύσεις και κατασχέσεις καταθέσεων σε τραπεζικούς λογαριασμούς και θυρίδες, κατασχέσεις κινητών και ακινήτων περιουσιακών στοιχείων.
Οι υπόλοιποι οφειλέτες, οι οποίοι μπορούν να διαχειριστούν τα χρέη τους, έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν από διάφορες κατηγορίες ρυθμίσεων που έχουν νομοθετηθεί, ανάλογα με τις πηγές προέλευσης των οφειλών τους και τις ημερομηνίες βεβαίωσής τους. Εφόσον ρυθμίσουν τις οφειλές τους σε δόσεις μπορούν, εν συνεχεία, να πάρουν αποδεικτικά φορολογικής ενημερότητας έστω και σύντομης διάρκειας, για να ξεμπλοκάρουν συναλλαγές τους που βρίσκονται σε εκκρεμότητα, όπως μεταβιβάσεις ακινήτων, αυτοκινήτων, γονικές παροχές χρηματικών ποσών ή περιουσιακών στοιχείων κ.λπ.
Όλες οι ρυθμίσεις που ισχύουν
Ας δούμε όμως αναλυτικά ποιες είναι οι ισχύουσες αυτή τη στιγμή ρυθμίσεις που μπορούν να αξιοποιήσουν όσοι οφειλέτες μπορούν ακόμη να τακτοποιήσουν σε πολλές δόσεις την αποπληρωμή των χρεών τους:
Οφειλέτες που έχουν πληγεί οικονομικά από την πανδημία του κορονοϊού και άφησαν απλήρωτες και αρρύθμιστες οφειλές κατά την περίοδο Μαρτίου 2020 – Ιουλίου 2021.
Όσοι φορολογούμενοι πληγέντες από την πανδημία του κορονοϊού άφησαν απλήρωτες και αρρύθμιστες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση, για τις οποίες οι προθεσμίες καταβολής έληγαν κανονικά εντός της περιόδου Μαρτίου 2020 – Ιουλίου 2021 αλλά αυτή τη στιγμή είτε έχουν λήξει είτε έχουν πάρει παράταση μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2021, έχουν το δικαίωμα τμηματικής αποπληρωμής των συσσωρευμένων αυτών οφειλών είτε σε 2 έως 36 μηνιαίες δόσεις άτοκα είτε σε 37 έως 72 μηνιαίες δόσεις με επιτόκιο 2,5%. Σε κάθε περίπτωση η πρώτη δόση πρέπει να καταβληθεί από τον Ιανουάριο του 2022 και μετά.
Στη ρύθμιση αυτή μπορούν, συγκεκριμένα, να ενταχθούν:
α) Επιχειρήσεις που ανέστειλαν τη λειτουργία τους με κρατική εντολή την περίοδο Μαρτίου 2020-Ιουλίου 2021.
β) Επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι που επλήγησαν οικονομικά από την κρίση του κορονοϊού, λόγω κάθετης πτώσης του κύκλου εργασιών τους σε έναν ή περισσότερους από τους μήνες της περιόδου Μαρτίου 2020-Ιουλίου 2021 και υπάγονται στη διευρυμένη λίστα με τους πληττόμενους ΚΑΔ που ανακοινώθηκε πέρυσι τον Απρίλιο.
γ) Εργαζόμενοι που βρέθηκαν σε προσωρινό καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας και έλαβαν την αποζημίωση ειδικού σκοπού, για έναν ή περισσότερους από τους μήνες Μάρτιο 2020 έως Ιούλιο 2021.
δ) Ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν εισέπραξαν ενοίκια επαγγελματικής στέγης σε έναν ή περισσότερους από τους μήνες της περιόδου Ιανουαρίου-Ιουλίου 2021 ή εισέπραξαν μειωμένα κατά 40% ενοίκια επαγγελματικής στέγης, πρώτης κατοικίας ή φοιτητικής στέγης κατά τους μήνες Μάρτιο 2020 έως και Ιούλιο 2021.
ε) Εργαζόμενοι σε «πληττόμενες» επιχειρήσεις που εντάχθηκαν στο καθεστώς «Συν-Εργασία».
στ) Άνεργοι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ κατά την περίοδο Μαρτίου 2020-Ιουλίου 2021.
Για τον ακριβή καθορισμό των επιχειρηματιών και ελευθέρων επαγγελματιών που ανέστειλαν τη λειτουργία των εγκαταστάσεών τους με κρατική εντολή την περίοδο Μαρτίου 2020-Ιουλίου 2021 ή επλήγησαν οικονομικά από την κρίση του κορονοϊού θα ληφθεί υπόψη η διευρυμένη λίστα των Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας (ΚΑΔ) που είχε δημοσιοποιηθεί από το υπουργείο Οικονομικών τον Απρίλιο του 2020. Η λίστα αυτή καταλαμβάνει το 78% των επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών της χώρας.
Οφειλές που υπάγονται
Με τη νέα αυτή ρύθμιση μπορούν να τακτοποιηθούν όχι μόνο οι αρρύθμιστες φορολογικές οφειλές της περιόδου Μαρτίου-Ιουνίου 2020, η είσπραξη των οποίων έχει ανασταλεί μέχρι τις 31-12-2021, αλλά και άλλες αρρύθμιστες οφειλές φόρων οι οποίες γεννήθηκαν μέσα στην υγειονομική κρίση, όπως ο φόρος εισοδήματος του 2020, ο ΕΝΦΙΑ του 2020 και ο ΦΠΑ φορολογικών περιόδων από τον Μάρτιο του 2020 έως και τον Ιούλιο του 2021, εφόσον δεν εξοφλήθηκαν εμπρόθεσμα από επιχειρήσεις, επαγγελματίες και νοικοκυριά τα οποία αποδεδειγμένα έχουν πληγεί από την επιδημία του κορονοϊού SARS-COV-2. Δεν μπορούν να ενταχθούν ο φετινός φόρος εισοδήματος και ο φετινός ΕΝΦΙΑ.
Αναλυτικά, στη ρύθμιση θα μπορούν να ενταχθούν οι παρακάτω κατηγορίες αρρύθμιστων φορολογικών οφειλών:
α) Όλες οι βεβαιωμένες στις ΔΟΥ και τα Ελεγκτικά Κέντρα οφειλές (ΦΠΑ, Φόρος Μισθωτών Υπηρεσιών, φόρος κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής, πρόσθετοι φόροι και πρόστιμα φορολογικών και τελωνειακών ελέγχων) των οποίων οι προθεσμίες καταβολής έληγαν κανονικά από 11 Μαρτίου 2020 έως και 30 Ιουνίου 2020 αλλά παρατάθηκαν αρχικά για 4 μήνες και εν συνεχεία όλες μαζί έως και την 31η-12-2021.
β) Όλες οι βεβαιωμένες στις ΔΟΥ και τα Ελεγκτικά Κέντρα οφειλές που ήταν ληξιπρόθεσμες την 11η-3-2020 και η είσπραξή τους ανεστάλη αρχικά μέχρι και την 31η-8-2020 και στη συνέχεια μέχρι και την 31η-12-2021.
γ) Όλες οι βεβαιωμένες στις ΔΟΥ και τα Ελεγκτικά Κέντρα οφειλές που ήταν ληξιπρόθεσμες την 1η-4-2020 και η είσπραξή τους ανεστάλη αρχικά μέχρι και την 31η-8-2020 και στη συνέχεια μέχρι και την 31η-12-2021.
δ) Όλες οι βεβαιωμένες στις ΔΟΥ και τα Ελεγκτικά Κέντρα οφειλές που ήταν ληξιπρόθεσμες την 1η-5-2020 και η είσπραξή τους ανεστάλη αρχικά μέχρι και την 30ή-9-2020 και στη συνέχεια μέχρι και την 31η-12-2021.
ε) Όλες οι βεβαιωμένες στις ΔΟΥ και τα Ελεγκτικά Κέντρα οφειλές που ήταν ληξιπρόθεσμες την 1η-6-2020 και η είσπραξή τους ανεστάλη αρχικά μέχρι και την 31η-10-2020 και στη συνέχεια μέχρι και την 31η-12-2021.
στ) Όλες οι βεβαιωμένες στις ΔΟΥ και τα Ελεγκτικά Κέντρα οφειλές (ΦΠΑ, Φόρος Μισθωτών Υπηρεσιών, φόρος κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής, πρόσθετοι φόροι και πρόστιμα φορολογικών και τελωνειακών ελέγχων) των οποίων οι προθεσμίες καταβολής έληγαν κανονικά τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο του 2021 και η είσπραξή τους ανεστάλη μέχρι και την 31η-12-2021.
ζ) Λοιπές αρρύθμιστες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση που βεβαιώθηκαν κατά τη χρονική περίοδο από τον Μάρτιο του 2020 έως και τον Ιούλιο του 2021 αλλά δεν κατέστη δυνατό να εξοφληθούν εμπρόθεσμα. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται οφειλές από ΦΠΑ φορολογικών περιόδων από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Ιούνιο του 2021, από φόρο εισοδήματος, ειδική εισφορά αλληλεγγύης, τέλος επιτηδεύματος και φόρο πολυτελούς διαβίωσης φορολογικού έτους 2019, από ΕΝΦΙΑ έτους 2020 που έμειναν απλήρωτες και αρρύθμιστες μέχρι σήμερα. Περιλαμβάνονται επίσης έκτακτες φορολογικές οφειλές (από φόρους κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής, μεταβίβασης ακινήτων, πρόστιμα οδικών, πολεοδομικών και λοιπών παραβάσεων βεβαιωμένα στις ΔΟΥ, πρόστιμα φορολογικών και τελωνειακών ελέγχων) που βεβαιώθηκαν εντός της περιόδου Μαρτίου 2020 – Ιουλίου 2021 αλλά δεν εξοφλήθηκαν εμπρόθεσμα και παρέμειναν αρρύθμιστες.
Τι κάνουν όσοι έχασαν 100 ή 120 δόσεις
Οφειλέτες που απώλεσαν παλαιές ρυθμίσεις 100 ή 120 δόσεων, επειδή δεν κατέβαλαν δόσεις που έληγαν κανονικά εντός της περιόδου Μαρτίου 2020 – Ιουλίου 2021:
Όσοι φορολογούμενοι ανήκουν στις 6 κατηγορίες οφειλετών «πληττόμενων» οικονομικά από την πανδημία του κορονοϊού, τις οποίες παραθέσαμε αναλυτικά παραπάνω, μπορούν να επανενταχθούν στις παλαιές ρυθμίσεις 100 ή 120 δόσεων τις οποίες απώλεσαν την περίοδο της υγειονομικής κρίσης. Συγκεκριμένα, οι οφειλέτες αυτοί -και μόνο αυτοί- δύνανται να αναβιώσουν τις απολεσθείσες ρυθμίσεις τους, με όλα τα ευεργετήματά τους, καταβάλλοντας εμπρόθεσμα τη μηνιαία δόση του τρέχοντος μηνός Σεπτεμβρίου. Εφόσον το πράξουν, οι απολεσθείσες, κατά την περίοδο της υγειονομικής κρίσης, δόσεις θα μεταφερθούν για αποπληρωμή μετά το τέλος όλων των μη ληξιπρόθεσμων δόσεων της ρύθμισης.
Ουσιαστικά, όσοι «πληττόμενοι» οικονομικά από την πανδημία απώλεσαν παλαιές ρυθμίσεις των 100 ή των 120 δόσεων, επειδή δεν κατέβαλαν δόσεις που έληγαν κανονικά εντός της περιόδου Μαρτίου 2020 – Ιουλίου 2021, μπορούν να επανενταχθούν στις ρυθμίσεις αυτές κανονικά από τον τρέχοντα μήνα Σεπτέμβριο πληρώνοντας μόνο τη δόση του μηνός αυτού σαν να μην έχει συμβεί τίποτα και αφήνοντας τις δόσεις που δεν πλήρωσαν να μεταφερθούν προς πληρωμή για μετά τη λήξη όλων των υπολοίπων τρεχουσών δόσεων. Θα πρέπει δηλαδή να ξεκινήσουν ξανά να πληρώνουν από αυτόν τον μήνα κανονικά τις τρέχουσες μηνιαίες δόσεις τους.
Η πλατφόρμα για την ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων επανένταξης σε παλαιότερες ρυθμίσεις 100 ή 120 δόσεων δεν έχει ακόμη τεθεί σε λειτουργία από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Αυτό αναμένεται να συμβεί εντός του Σεπτεμβρίου.
Οι οφειλέτες που έχασαν «πάγιες ρυθμίσεις»
Οφειλέτες που απώλεσαν την περίοδο της πανδημίας παλαιές «πάγιες ρυθμίσεις» οφειλών 12-24 δόσεων ή νεότερες «πάγιες ρυθμίσεις» 24-48 δόσεων.
Αυτή τη στιγμή παρέχεται η δυνατότητα επανένταξης σε πάγιες ρυθμίσεις που χάθηκαν την περίοδο της πανδημίας μόνο σε συγκεκριμένες κατηγορίες οφειλετών πληγέντων οικονομικά από την πανδημία.
Συγκεκριμένα, δικαίωμα υποβολής αιτήσεων επανένταξης σε «πάγιες ρυθμίσεις» έχουν:
α) οφειλέτες φυσικά πρόσωπα επιτηδευματίες, νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες μη υπόχρεοι σε υποβολή δήλωσης ΦΠΑ που έχουν μικρότερα ακαθάριστα έσοδα κατά τουλάχιστον 5% το φορολογικό έτος 2020 σε σχέση με το φορολογικό έτος 2019 ή υπόχρεοι σε υποβολή δήλωσης ΦΠΑ με μικρότερο κύκλο εργασιών ΦΠΑ (Κωδ.312) κατά τουλάχιστον 5% το φορολογικό έτος 2020 σε σχέση με το φορολογικό έτος 2019,
β) οφειλέτες φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες που η σύμβαση εργασίας τους ανεστάλη για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα εντός του έτους 2020 ή 2021, λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση του COVID-19,
γ) οφειλέτες φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες που εντάχθηκαν στον μηχανισμό ενίσχυσης «Συν-Εργασία» ανεξαρτήτως χρονικού διαστήματος εντός του έτους 2020 ή 2021,
δ) οφειλέτες φυσικά πρόσωπα ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι έλαβαν μειωμένο μίσθωμα εντός του 2020 ή 2021 και έχουν αποζημιωθεί κατόπιν ελέγχου των δηλώσεων «COVID».
Οι οφειλέτες των παραπάνω κατηγοριών μπορούν να ρυθμίσουν σε έως και 4 ή σε έως και 48 μηνιαίες δόσεις οφειλές τους προς τη Φορολογική Διοίκηση τις οποίες είχαν ήδη εντάξει σε παλαιότερες «πάγιες ρυθμίσεις» ενεργές την 1η-11-2019 αλλά απολεσθείσες μετά την ημερομηνία αυτή, καθώς επίσης και οφειλές τους προς τη Φορολογική Διοίκηση ενταχθείσες μετά την 1η-11-2019 σε «πάγιες ρυθμίσεις» οι οποίες απολέσθησαν την περίοδο Μαρτίου 2020-Ιουλίου 2021.Ειδικότερα, εφόσον πρόκειται για έκτακτες οφειλές, δηλαδή για οφειλές που βεβαιώνονται από φόρο κληρονομιών, δωρεών ή γονικών παροχών ή από φορολογικό έλεγχο, καθώς επίσης και για μη φορολογικές οφειλές, οι δόσεις μπορούν να φθάσουν μέχρι τις 48. Όλες οι υπόλοιπες οφειλές μπορούν να ρυθμιστούν σε έως και 24 μηνιαίες δόσεις. [SID:14631820]
Υποβολή αιτήσεων
Οι αιτήσεις για την υπαγωγή στη ρύθμιση των οφειλών της περιόδου Μαρτίου 2020 – Ιουλίου 2021 θα πρέπει να υποβληθούν ηλεκτρονικά σε ειδική εφαρμογή που αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία εντός του Σεπτεμβρίου, στο σύστημα TAXISnet, από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).
Η εφαρμογή θα είναι προσβάσιμη μέσα από τον ιστότοπο της ΑΑΔΕ, στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.aade.gr. Σε κάθε περίπτωση αντικειμενικής τεχνικής αδυναμίας ηλεκτρονικής υποβολής της αίτησης μέσω του συστήματος TAXISnet, η υποβολή της θα μπορεί να γίνει στην Υπηρεσία της ΑΑΔΕ (ΔΟΥ κ.λπ.), ο προϊστάμενος της οποίας είναι αρμόδιος για την επιδίωξη της είσπραξης των ρυθμιζόμενων οφειλών.
Η αίτηση για ρύθμιση επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 8 του ν. 1599/1986. Όταν η αίτηση δεν υποβάλλεται από τον πρωτοφειλέτη, η υποβολή της πρέπει υποχρεωτικά να γίνει μόνο στην αρμόδια για την επιδίωξη της είσπραξης των οφειλών Υπηρεσία.
Διακανονισμός φόρου εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ
Φορολογούμενοι που δεν μπορούν να εξοφλήσουν σε 8 μηνιαίες δόσεις τις οφειλές του εκκαθαριστικού της φετινής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος ή σε 6 μηνιαίες δόσεις τον φετινό ΕΝΦΙΑ.
Οι οφειλές από φόρο εισοδήματος, ειδική εισφορά αλληλεγγύης, τέλος επιτηδεύματος και φόρο πολυτελούς διαβίωσης, οι οποίες βεβαιώθηκαν με τα εκκαθαριστικά των φετινών φορολογικών δηλώσεων μπορούν να ρυθμιστούν εναλλακτικά σε έως 12 μηνιαίες δόσεις με ετήσιο επιτόκιο 5,32% ή σε 13 έως 24 μηνιαίες δόσεις με ετήσιο επιτόκιο 6,82%, όπως προβλέπει η «πάγια ρύθμιση» του ν. 4152/2013, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 4646/2019. Υπενθυμίζεται ότι οι οφειλές αυτές πρέπει κανονικά να πληρωθούν σε 8 μηνιαίες δόσεις, εκ των οποίων οι δύο πρώτες λήγουν στις 17 Σεπτεμβρίου 2021, η τρίτη στις 30 Σεπτεμβρίου 2021 και οι υπόλοιπες πέντε τους επόμενους πέντε μήνες.
Επιπλέον, με την «πάγια ρύθμιση» του ν. 4152/2013 μπορούν να ρυθμιστούν σε έως και 12 μηνιαίες δόσεις με επιτόκιο 5,32% ή σε 13 έως 24 μηνιαίες δόσεις με επιτόκιο 6,83%, οι οφειλές από τον ΕΝΦΙΑ του 2021, οι οποίες θα βεβαιωθούν εντός του τρέχοντος μηνός και θα πρέπει κανονικά να καταβληθούν σε έξι μηνιαίες δόσεις, από τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους έως και τον Φεβρουάριο του 2022.
