To 87% των επιχειρήσεων ζητούν μείωση του φορολογικού συντελεστή. Αυτό προκύπτει από την τρίτη κατά σειρά ετήσια έρευνα «Ο Σφυγμός του Επιχειρείν», που πραγματοποιεί το Παρατηρητήριο Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος του ΣΕΒ σε συνεργασία με την MRB.
Παράλληλα, καταγράφεται μια σαφής συνέχιση της βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, όπως και του κλίματος σχετικά με την πορεία της χώρας και των ίδιων των επιχειρήσεων. Ωστόσο, καθώς οι περισσότεροι δείκτες αξιολόγησης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος παραμένουν σε επίπεδα κοντά στη βάση, αναδεικνύονται και τα μεγάλα περιθώρια βελτίωσης που ακόμα υπάρχουν ιδιαίτερα ως προς τη φορολογία, την πολυνομία, τις δυσκολίες στη χρηματοδότηση και τις καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης.
Για πολλές επιχειρήσεις, η καθημερινή προσπάθεια επίλυσης προβλημάτων μειώνει τη δυνατότητα επικέντρωσης σε παραγωγικές λειτουργίες και την επιχειρηματική ανάπτυξη. Γι’ αυτό, το κύριο συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι η μετάβαση από τη συγκρατημένη αισιοδοξία στην έμπρακτα βελτιωμένη καθημερινότητα και δυναμική τροχιά ανάπτυξης χρειάζεται μεταρρυθμιστική συνέχεια και την Πολιτεία αποφασισμένη να συνεχίσει το έργο της με προσήλωση, κατάλληλο σχεδιασμό και πλάνο, έχοντας στο επίκεντρο την προσέλκυση επενδύσεων και τις ανοιχτές αγορές.
Η έρευνα εστιάζει σε έξι κρίσιμες περιοχές για ένα σύγχρονο επιχειρηματικό περιβάλλον: α) ευκολότερη προσέλκυση επενδύσεων και εξασφάλιση της απαραίτητης χρηματοδότησης, β) σαφέστερο και ασφαλέστερο θεσμικό πλαίσιο, γ) μείωση της γραφειοκρατίας, δ) αναβάθμιση των ψηφιακών υπηρεσιών χωρίς «ηλεκτρονικοποίηση» της γραφειοκρατίας, ε) σύγχρονο πλαίσιο απασχόλησης και στ) στοχευμένες κινήσεις που αντιμετωπίζουν συγκεκριμένα εμπόδια.
Παράλληλα, δίνεται μεγάλη σημασία στην εφαρμογή των ψηφισμένων νόμων, στην επιτάχυνση της δικαιοσύνης και σε ταχύτερες και αποτελεσματικότερες διαδικασίες στο ΕΣΠΑ και τους αναπτυξιακούς νόμους.
Συνοπτικά, τα βασικά ευρήματα της έρευνας:
- Βελτιωμένοι Δείκτες Αξιολόγησης Δυσκολιών του ευρύτερου πολιτικού και οικονομικού περιβάλλοντος που, ωστόσο έχουν μεγάλο περιθώριο βελτίωσης.
- Οι μεγαλύτερες δυσκολίες για τις επιχειρήσεις είναι η υψηλή φορολογία, τα «απόνερα» της κρίσης, η αδιαφάνεια και η αναξιοκρατία. Για πολλές επιχειρήσεις, μεγάλη δυσκολία είναι και το έλλειμμα ανθρώπινου δυναμικού.
- Για τη βελτίωση της καθημερινής τους λειτουργίας, οι επιχειρήσεις ζητούν προβλέψιμο πλαίσιο, εύρυθμη λειτουργία των αγορών και κανόνες υγιούς ανταγωνισμού.
- Οι πιο ώριμοι ψηφιακά και αυτοματοποιημένοι φορείς του δημοσίου τομέα και οι ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες εκτιμώνται σαφώς θετικότερα, δείχνοντας την κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσει η δημόσια διοίκηση.
- Οι επιχειρήσεις εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν πληθώρα εμποδίων στην καθημερινότητά τους, παρά τη σταδιακή βελτίωση, προκαλώντας αβεβαιότητα για το πλαίσιο λειτουργίας και τους κανόνες, για το τι μπορεί να πραγματοποιηθεί, πού και πώς.
- Οι δημόσιοι φορείς κρίσιμης σημασίας για την επιχειρηματικότητα αδυνατούν να ακολουθήσουν τις ανάγκες των επιχειρήσεων και αποτυγχάνουν να δείξουν σημάδια ουσιαστικής βελτίωσης, σημειώνοντας διαχρονικά ποσοστά ικανοποίησης κάτω από 10%.
- Το τοπίο των επιχειρήσεων ως προς την προοπτική τους έχει αρχίσει να μεταβάλλεται θετικά. Η πλειονότητα βρίσκεται σε «φάση ανάπτυξης» (57,7%), μία στις τρεις επιχειρήσεις προβλέπει αύξηση των εσόδων τον επόμενο χρόνο και το 60% ανάκαμψη της χώρας εντός τριετίας.
- Η έννοια της επένδυσης (εκτός από ανάπτυξη που αναφέρει το 43,8%) συνδέεται με έννοιες όπως η καινοτομία(28%), η δημιουργικότητα (27%) αλλά και το ρίσκο (21%).
- Ως βασικοί παράγοντες αύξησης του κύκλου εργασιών αναδείχθηκαν οι Στρατηγικές Συνεργασίες, η αύξηση της ζήτησης, οι επενδύσεις σε Έρευνα & Ανάπτυξη και οι εξαγωγές.
Την ίδια ώρα, για πρώτη φορά στην περίοδο 2017-2019 καταγράφεται υποχώρηση στο βαθμό ικανοποίησης των επιχειρήσεων από την ποιότητα και τη διαφάνεια των υπηρεσιών που λαμβάνουν από το δημόσιο τομέα (από 6,1 σε 6,0 μονάδες και από 5,9 σε 4,9 μονάδες αντίστοιχα).
Η εξέλιξη αυτή αποτυπώνει εύληπτα πως δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για εφησυχασμό και πως η κατάσταση μπορεί να αντιστραφεί από έτος σε έτος. Για αυτό είναι κρίσιμο να συνεχιστεί η προσπάθεια εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των δημόσιων φορέων προκειμένου να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στις πραγματικές ανάγκες των επιχειρήσεων. Επίκεντρο πρέπει να αποτελεί η ηλεκτρονική διακυβέρνηση, καθώς οι ψηφιακά ώριμοι φορείς του δημοσίου τομέα αξιολογούνται διαχρονικά θετικά από τις επιχειρήσεις. Αντίθετα, οι φορείς που υστερούν στις ψηφιακές τους υπηρεσίες λαμβάνουν πολύ χαμηλά ποσοστά ικανοποίησης.
Αντίθετα, η αξιολόγηση των υπόλοιπων δημόσιων φορέων είναι χαμηλή. Πολλοί φορείς κρίσιμης σημασίας για την επιχειρηματικότητα λαμβάνουν διαχρονικά ποσοστά ικανοποίησης κάτω από 10% (π.χ. Υπουργεία, Δικαστήρια, Ανεξάρτητες Ρυθμιστικές Αρχές), καταδεικνύοντας πως δεν είναι σε θέση να ακολουθήσουν τις ανάγκες των επιχειρήσεων και πως αποτυγχάνουν να δείξουν σημάδια ουσιαστικής βελτίωσης.
Οι επιχειρήσεις ζητούν μεταρρυθμίσεις για τη διευκόλυνση του ιδιωτικού τομέα. Όσες έχουν δρομολογηθεί να εφαρμοστούν στην πράξη και οι νέες να σχεδιάζονται σε αυτόν τον γνώμονα.
Συγκρατημένη αισιοδοξία και προσδοκία για αύξηση της θετικότητας τόσο για την χώρα όσο και για την πορεία της εκφράζει η επιχειρηματικότητα.
Η αισιοδοξία της επιχειρηματικότητας για το παρόν και το μέλλον τόσο της χώρας όσο και της δικής της πορείας αυξάνεται σταδιακά την περίοδο 2017-2019, αποτυπώνοντας μια προσμονή για οριστική έξοδο από την εποχή των μνημονίων και της ύφεσης, αλλά και την προσδοκία για μια πιο φιλική ως προς την επιχειρηματικότητα πολιτική.
Υποχωρεί η αρνητικότητα για την τρέχουσα πορεία της οικονομίας – 60% των επιχειρήσεων αναμένει οικονομική ανάκαμψη της χώρας εντός τριετίας
Η αρνητικότητα για το παρόν υποχωρεί κατά 30 π.μ. και ενισχύεται αντίστοιχα, σχεδόν ισόποσα, η ουδετερότητα (Δ18). Δειλή εμφάνιση, με σταθεροποιητικές τάσεις, σημειώνεται ως προς τις θετικές κρίσεις για την τρέχουσα πορεία της οικονομίας (διάγραμμα αριστερά).
Το 2019 για πρώτη φορά οι επιχειρήσεις που δηλώνουν ότι αναμένουν στα επόμενα τρία έτη να αρχίσει να βελτιώνεται η κατάσταση στη χώρα αποτελούν την πλειονότητα (59,8%). Ακόμα, οι απαισιόδοξες επιχειρήσεις για το μέλλον έχουν πλέον συρρικνωθεί σε 7,4%, έναντι τριπλάσιου ποσοστού μόλις δύο χρόνια πριν.
