Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Παρά τα όσα προβληματικά τους καταλογίζει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), οι ελληνικές τράπεζες αναμένεται να επιχειρήσουν για άλλη μια φορά φυγή προς τα εμπρός, αυτήν τη φορά με αιχμή του δόρατος τις ανακοινώσεις τους μέσα στην εβδομάδα. Μια εβδομάδα μεστή, γεμάτη από τα αποτελέσματα των τραπεζών, τα οποία θα καταγράψουν με τον πιο σαφή τρόπο την προοπτική για το κλείσιμο του έτους.
Στις 20 Νοεμβρίου αναμένονται τα αποτελέσματα του τρίτου τριμήνου της Alpha Bank και η ανακοίνωση σημαντικού πακέτου τιτλοποίησης – διαχείρισης κόκκινων δανείων πλέον των 10 δισ. ευρώ (κάποιοι μιλούν και για 12 δισ.), όπως αναφέρουν οι πληροφορίες.
Στις 21 Νοεμβρίου θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα της Εθνικής Τράπεζας, αλλά και της Eurobank, για την οποία μάλιστα αναμένεται να υπάρξουν και περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το project Cairo. Ενδιαφέρον θα έχουν και οι ανακοινώσεις της Εθνικής, που μέχρι στιγμής κρατάει κλειστά τα χαρτιά της σε ό,τι αφορά τα κόκκινα δάνεια, ενώ πιο στοχευμένη θα είναι η διάσταση που θα δώσει η τράπεζα στους ξένους σχετικά με την Εθνική Ασφαλιστική.
Στις 22 Νοεμβρίου, τέλος, ανακοινώνονται τα αποτελέσματα της Τράπεζας Πειραιώς, πιθανόν μαζί με λεπτομέρειες για την τιτλοποίηση νέου πακέτου στεγαστικών δανείων ύψους 2 δισ. ευρώ.
Η Τράπεζα Πειραιώς αναμένεται να κλείσει τον παραπάνω κύκλο, ο οποίος έχει ιδιαίτερη σημασία για τον τρόπο με τον οποίο θα πορευτούν τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας που φαίνεται ότι έχουν βρεθεί στο μάτι του κυκλώνα.
Οι λόγοι που έχει συμβεί αυτό είναι δύο:
* H έκθεση του ΔΝΤ, που ακόμη κι αν θεωρηθεί υπερβολική -ως τέτοια κρίνεται από τις τράπεζες τουλάχιστον-, καταγράφει την αδυναμία των πιστωτικών ιδρυμάτων να δημιουργήσουν μέσω κερδοφορίας νέα κεφάλαια, ενώ επισημαίνει και την κακή ποιότητα κεφαλαίων των τραπεζών, καταλήγοντας στην πιθανή ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης.
* Τα επικείμενα stress tests, τα πρώτα μετά τη λήξη του προγράμματος δημοσιονομικής πειθαρχίας, που πιθανότατα θα αναδείξουν αρκετές από τις πραγματικές αδυναμίες των ελληνικών τραπεζών και θα τις οδηγήσουν στον δρόμο της διόρθωσης αυτών των αδυναμιών.
Εν τω μεταξύ, το σχέδιο «Ηρακλής» βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο υλοποίησης και οι τράπεζες αναμένουν το τελικό κείμενο του νομοσχεδίου, που βρίσκεται ήδη προς έγκριση στις Βρυξέλλες. Ας σημειωθεί πάντως πως, παρά τις αρχικές αντιρρήσεις τους, όλες οι τράπεζες φαίνεται ότι θα μετέχουν στο σχήμα και με όλο το δυναμικό των κόκκινων δανείων, στοιχείο το οποίο οδήγησε το υπουργείο Οικονομικών να κάνει λόγο για αύξηση των εγγυήσεων, από τα 9 δισ., στα 12 δισ. ευρώ.
Roadshows στο εξωτερικό
Κατά τα λοιπά, οι τράπεζες προετοιμάζονται αμέσως μετά τα αποτελέσματα να προχωρήσουν σε παρουσιάσεις σε ξένους επενδυτές μέσα στον Δεκέμβριο, προσπαθώντας να δρέψουν καρπούς από το χαμηλό επίπεδο των τιμών και από την ανάγκη που έχουν διεθνείς επενδυτές για εναλλακτικές τοποθετήσεις.
Στις 6 Δεκεμβρίου, στο Λονδίνο, οι ελληνικές τράπεζες θα μετέχουν στο roadshow της Goldman Sachs, ενώ τον ίδιο μήνα διενεργείται μπαράζ από roadshows σε Ευρώπη και Αμερική, στα οποία οι ελληνικές τράπεζες θα δώσουν το «παρών».
Έτσι, στις 3 Δεκεμβρίου πραγματοποιεί συνέδριο η Wood & Co στην Πράγα, ενώ ακολουθεί στις 5/12 αντίστοιχο roadshow της Autonomous στο Λονδίνο. Εκτός της 6ης Δεκεμβρίου και του συνεδρίου της Goldman Sachs στο Λονδίνο, στις 9/12 έχει προγραμματιστεί το roadshow της Capital Link, που παραδοσιακά πραγματοποιείται στη Νέα Υόρκη και στο οποίο θα δώσουν το «παρών» όλες οι τράπεζες.
Πέρασαν τα stress tests οι μη συστημικές
Αυτήν την εβδομάδα, εκτός απροόπτου, αναμένεται να ανακοινωθούν στις συστημικές τράπεζες τα αποτελέσματά τους από το πρόσφατο stress test, το οποίο διενήργησε η Τράπεζα της Ελλάδος.
Παράλληλα, με επιτυχία ολοκληρώθηκε η άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για τις μη συστημικές εγχώριες τράπεζες, η οποία ολοκληρώθηκε στις αρχές του μήνα, χωρίς να προκύψει ανάγκη για άμεση άντληση νέων κεφαλαίων. Σύμφωνα με πληροφορίες, από την άσκηση δεν προέκυψε θέμα κεφαλαιακής ενίσχυσης για Attica Bank, Praxia, Optima (πρώην Επενδυτική Τράπεζα Ελλάδος) και Aegean Baltic Bank.
Σημειώνεται ότι η όλη διαδικασία ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2019 και διεξήχθη από την Τράπεζα της Ελλάδος, υπό την επίβλεψη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ως βάση αναφοράς ελήφθησαν τα στοιχεία τέλους χρήσης 2018. Τα stress tests κάλυψαν τριετή χρονικό ορίζοντα (2019-2021), αξιολογώντας την ανθεκτικότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων βάσει δύο προκαθορισμένων σεναρίων, ενός βασικού κι ενός δυσμενούς, για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Η μεθοδολογία και τα υποδείγματα υποβολής στοιχείων ήταν βασισμένα στην αντίστοιχη άσκηση της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών για το 2018.
Τα αποτελέσματα της άσκησης θα ενσωματωθούν στη διαδικασία εποπτικής αξιολόγησης των επιμέρους πιστωτικών ιδρυμάτων.
Αναθεωρούνται οι όροι για το ευρωπαϊκό τραπεζικό διαβατήριο
Διαφοροποιούνται από εδώ και στο εξής οι όροι σε ό,τι αφορά το τραπεζικό διαβατήριο, προκειμένου μια ευρωπαϊκή τράπεζα να ιδρύσει υποκαταστήματα σε άλλη χώρα, αλλά και στις περιπτώσεις που κλείνει καταστήματα.Σε ό,τι αφορά τη δεύτερη περίπτωση, είναι σημαντικές οι επιπλέον ενημερώσεις ώστε να μην εγερθούν θέματα με δυνητικά χρέη των τραπεζών σε πελάτες ή και στην ίδια τη χώρα. Τα παραπάνω θέματα θα καλύψουν και αφίξεις τραπεζών τρίτων χωρών, για τις οποίες πάντως το πλαίσιο είναι σαφώς αυστηρότερο.
Για την Ελλάδα επισημαίνεται πως την ενδιαφέρουν και οι δύο περιπτώσεις: τόσο το άνοιγμα νέων καταστημάτων από άλλες χώρες της Ε.Ε. και από τρίτες χώρες όσο και το κλείσιμο καταστημάτων ελληνικών τραπεζών σε χώρες της Ε.Ε.
Το θεσμικό πλαίσιο της Ε.Ε. για το άνοιγμα τραπεζικών υποκαταστημάτων σε άλλες χώρες-μέλη αλλάζει με μία σειρά από τροποποιήσεις που εισηγείται η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (EBA) στους δύο βασικούς κανονισμούς που διέπουν το λεγόμενο «τραπεζικό διαβατήριο». Πρόκειται για την αναθεώρηση των κανονισμών για τα Ρυθμιστικά Τεχνικά Πρότυπα (RTS, Regulatory Technical Standards) και την Εφαρμογή Τεχνικών Προτύπων (ITS, Implementing Technical Standards) για την κοινοποίηση διαβατηρίου.
Στόχος των αλλαγών, οι οποίες τέθηκαν σε δημόσια διαβούλευση, είναι η βελτίωση της ποιότητας και της σαφήνειας των πληροφοριών που πρέπει να παρέχονται από ένα πιστωτικό ίδρυμα όταν ειδοποιεί τις οικείες αρμόδιες αρχές ότι προτίθεται να ανοίξει υποκατάστημα ή να παράσχει υπηρεσίες σε άλλη χώρα-μέλος, καθώς και η διευκόλυνση της επικοινωνίας μεταξύ της αρχών της χώρας όπου εδρεύει το πιστωτικό ίδρυμα με τις αρχές της χώρας υποδοχής.
H διαβούλευση θα ολοκληρωθεί στις 13 Φεβρουαρίου 2020, ενώ στις 21 Ιανουαρίου 2020 θα πραγματοποιηθεί δημόσια ακρόαση στα γραφεία της ΕΒΑ.
Οι κυριότερες από τις αλλαγές που προτείνει η ΕΒΑ αφορούν:
* Tην υποχρέωση των πιστωτικών οργανισμών να καταδεικνύουν με όσο πιο σαφή και ακριβή τρόπο γίνεται την ημερομηνία προβλεπόμενης έναρξης κάθε δραστηριότητας για την οποία υποβάλλεται η κοινοποίηση, αντί μόνον της βασικής δραστηριότητας όπως προβλέπεται μέχρι σήμερα. Η τροποποίηση αυτή θεωρείται ότι επιτρέπει στις αρμόδιες αρχές να διαμορφώσουν καλύτερη και πληρέστερη εικόνα των σχεδιαζόμενων δραστηριοτήτων και των διευθετήσεων που έχουν γίνει, προκειμένου να υλοποιήσουν τα σχέδιά τους.
* Την εισαγωγή περισσότερων ελέγχων όσον αφορά τον οικονομικό σχεδιασμό. Στο πλαίσιο αυτό, οι υποθέσεις εργασίας στις οποίες τα πιστωτικά ιδρύματα στηρίζουν οικονομικές προβλέψεις θα πρέπει να περιλαμβάνονται στην κοινοποίηση.
* Επίσης, σε περίπτωση που σχεδιάζουν να κλείσουν ένα κατάστημα στο εξωτερικό, θα πρέπει να υποβάλουν δήλωση από εξωτερικό ελεγκτή, η οποία να πιστοποιεί ότι το ίδρυμα δεν κατέχει πλέον καταθέσεις, ούτε επιστρεπτέα κεφάλαια.
* Προκειμένου να βελτιωθεί η επικοινωνία μεταξύ του πιστωτικού ιδρύματος και των οικείων αρχών, καθώς και μεταξύ της οικείας αρχής και των αρχών της φιλοξενούσας χώρας, προβλέπονται επίσης κάποιες αλλαγές στις φόρμες που πρέπει να συμπληρωθούν, όπως, π.χ., η υποχρέωση επικαιροποίησης των νομικών αναφορών, η ευκρινέστερη διαφοροποίηση μεταξύ της πρώτης κοινοποίησης και της κοινοποίησης αλλαγών κ.λπ.