Από την έντυπη έκδοση
Της Νένας Μαλλιάρα
[email protected]
Απρίλιο και όχι Μάιο του 2018 θα ολοκληρωθούν τα τεστ αντοχής στις ελληνικές τράπεζες, με ιδιαίτερα κρίσιμο τον Φεβρουάριο. Αυτό ήταν το μήνυμα που έδωσε ο SSM κατά τις επαφές του με τις διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών τραπεζών την εβδομάδα αυτή, έχοντας συντονιστεί με την ΕΚΤ.
Την ίδια στιγμή και εν όψει των stress tests, κρίσιμα τραπεζικά θέματα, που έχουν να κάνουν με την εκκαθάριση των «κόκκινων» δανείων και την απαλλαγή του τραπεζικού συστήματος από τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, αναμένεται να μπουν σήμερα στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς.
Στις συναντήσεις που είχε αυτή την εβδομάδα ο SSM με τις διοικήσεις των τραπεζών στην Αθήνα εμφανίστηκε, σύμφωνα με τις πληροφορίες, ιδιαίτερα «αυστηρός» στο θέμα της αξιολόγησης των επιπτώσεων που θα έχουν οι τράπεζες από την εφαρμογή του νέου λογιστικού προτύπου IFRS 9. Πρόκειται για το λογιστικό πρότυπο που θα ισχύσει από 1/1/2018 και επιβάλλει στις τράπεζες να αναγνωρίζουν εκ των προτέρων την πιθανότητα αναμενόμενων ζημιών από δάνεια και να σχηματίζουν τις δέουσες προβλέψεις βάσει αυτής της πιθανότητας, αντί να λαμβάνουν προβλέψεις αφού επέλθει η ζημία, όπως γινόταν μέχρι σήμερα.
Καθώς το νέο λογιστικό πρότυπο θα υποχρεώσει τις τράπεζες να υπολογίσουν εκ των προτέρων ζημίες από πιθανό πιστωτικό κίνδυνο και να βάλουν στην άκρη κεφάλαια (προβλέψεις) για την κάλυψή του, ο SSM ζήτησε, σύμφωνα με τις πληροφορίες, από τις τράπεζες να του υποβάλουν το κόστος του IFRS 9 στα μέσα Φεβρουαρίου. Και μάλιστα, όχι απλά τη δική τους εκτίμηση για την επιβάρυνση που θα έχουν από το IFRS 9, αλλά τεκμηριωμένο report από εξωτερικούς ελεγκτές.
Η απαίτηση αυτή είναι ενδεικτική της βαρύτητας που αποδίδει ο επόπτης στην κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου, ειδικά στην περίπτωση των ελληνικών τραπεζών με τον εξαιρετικά υψηλό δείκτη επισφαλειών.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που έχουν κάνει οι τράπεζες, το επιπλέον κόστος σε προβλέψεις που μπορεί να απαιτηθεί από την εφαρμογή του IFRS 9 θα διαμορφωθεί στα 6 δισ. ευρώ συνολικά για το τραπεζικό σύστημα. Ωστόσο, αν και ο υπολογισμός των τραπεζών είναι «large», με το σκεπτικό να έχουν υπερεπάρκεια προβλέψεων που θα τους επιτρέψει να κάνουν και δραστικότερες κινήσεις μείωσης των NPLs (διαγραφές και πωλήσεις δανείων), δεν αποκλείεται το ποσό να ξεπεραστεί ύστερα από το «σήμα» που έδωσε ο SSM εκ του σύνεγγυς αυτή την εβδομάδα.
Κατά τα λοιπά, ο SSM ξεκαθάρισε στις τράπεζες ότι για τα stress tests θα εφαρμοστεί η ενιαία μεθοδολογία της ΕΒΑ (στατικός ισολογισμός 2017), χωρίς επί το δυσμενέστερον εξαιρέσεις για τις ελληνικές τράπεζες. Η μεθοδολογία, σύμφωνα με την προσέγγιση του 2016, βασίζεται σε περιορισμούς που περιλαμβάνουν παραδοχή στατικού ισολογισμού, αλλά με προσαρμογές για την ενσωμάτωση της εφαρμογής του νέου λογιστικού προτύπου IFRS 9.
Όπως και στην άσκηση προσομοίωσης του 2016 που έγινε για τις ευρωπαϊκές τράπεζες πλην των ελληνικών, οι τράπεζες θα κληθούν να τονίσουν ένα κοινό σύνολο κινδύνων (πιστωτικό κίνδυνο -συμπεριλαμβανομένων των τιτλοποιήσεων-, κίνδυνο αγοράς και πιστωτικό κίνδυνο αντισυμβαλλομένου, καθώς και λειτουργικό κίνδυνο – συμπεριλαμβανομένου του κινδύνου συμπεριφοράς).
Επιπλέον, θα ζητηθεί από τις τράπεζες να προβάλουν την επίδραση των σεναρίων (βασικού και δυσμενούς) στα καθαρά έσοδα από τόκους και να υπογραμμίσουν τα κέρδη και τις ζημιές, καθώς και τα κεφάλαια που δεν καλύπτονται από άλλους τύπους κινδύνου.
Όσον αφορά, τέλος, δράσεις των τραπεζών (ολοκλήρωση πωλήσεων θυγατρικών) που δεν θα έχουν ολοκληρωθεί έως 31/12/2017, αν και δεν θα μπορεί να αλλάξει η μεθοδολογία της ΕΒΑ ώστε να προσμετρηθούν στα δεδομένα για την αξιολόγηση από τα stress tests, εντούτοις το σήμα που έχει δοθεί στις ελληνικές τράπεζες είναι ότι με κάποιο τρόπο θα επηρεάσουν θετικά το αποτέλεσμα της αξιολόγησης.