Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
etriiri@naftemporiki
Σε ύψη ρεκόρ εκτινάχθηκε το εμπορικό πλεόνασμα της Γερμανίας το 2016, με τις εξαγωγές να ξεπερνούν και πάλι τις εισαγωγές, σε μία ένδειξη ότι η δυναμική της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης θα μπορούσε να πυροδοτήσει νέες εντάσεις ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και στο Βερολίνο ως προς τις εμπορικές τους σχέσεις.
Το εμπορικό πλεόνασμα της Γερμανίας σημείωσε άλμα στα 252,9 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας τη μεγαλύτερη αύξηση από τότε που άρχισαν να καταγράφονται στοιχεία, μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, σύμφωνα με την ομοσπονδιακή υπηρεσία της χώρας. Ξεπέρασε, δε, το προηγούμενο υψηλότερο πλεόνασμα των 244,3 δισ. του 2015. Το σύνολο των εξαγωγών αυξήθηκαν 1,2% από το 2015, ενώ οι εισαγωγές ενισχύθηκαν μόλις 0,6%.
Το κλίμα είναι ήδη οξυμένο καθώς πρόσφατα η νέα αμερικανική κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ επέκρινε το Βερολίνο ότι συνεχίζει να είναι εξαρτημένο από την ξένη ζήτηση. Ο κ. Τραμπ κατηγόρησε τη Γερμανία ότι πλημμυρίζει τις ΗΠΑ με αυτοκίνητα, τη στιγμή που οι αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες δεν έχουν τόση μεγάλη πρόσβαση στη γερμανική αγορά. Ο Πίτερ Ναβάρο, ο επικεφαλής του νέου Εθνικού Εμπορικού Συμβουλίου της κυβέρνησης Τραμπ, δήλωσε ότι οι γερμανικές εξαγωγές συνιστούν αθέμιτο ανταγωνισμό λόγω της εξασθενημένης ισοτιμίας του ευρώ.
Το Βερολίνο θα πρέπει να περιμένει περισσότερη κριτική από τις ΗΠΑ και η Γερμανία αυτή τη στιγμή είναι ευάλωτη απέναντι σε αυτό το υψηλό πλεόνασμα των εξαγωγών της, δεδομένου ότι η Ουάσιγκτον θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τα εν λόγω στοιχεία για να στοιχειοθετήσει την προστατευτική της πλατφόρμα στο εμπόριο, επισημαίνει ο πρόεδρος του κορυφαίου γερμανικού οικονομικού ινστιτούτου DIW, Μάρσελ Φράντσερ. «Το πλεόνασμα ρεκόρ θα συνεχίσει να τροφοδοτεί τη σύγκρουση με τις ΗΠΑ και εντός της Ε.Ε.», είπε.
Η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ απέρριψε τους ισχυρισμούς του Λευκού Οίκου, διαμηνύοντας ότι το Βερολίνο δεν ασκεί καμία επιρροή στις συναλλαγματικές ισοτιμίες και στα επιτόκια. Ωστόσο, τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και οι ΗΠΑ έχουν καλέσει τη Γερμανία να αυξήσει την εσωτερική της ζήτηση και τις εισαγωγές της προκειμένου να βοηθήσει να μειωθούν οι παγκόσμιες οικονομικές ανισορροπίες και να τροφοδοτηθεί η παγκόσμια ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης στην Ευρωζώνη. Η Γερμανία απορρίπτει αυτή την κριτική, λέγοντας ότι έχει ήδη αυξήσει την εσωτερική ζήτηση εισάγοντας έναν εθνικό κατώτατο μισθό το 2015. Επιπλέον, η γερμανική κυβέρνηση διατείνεται ότι έχει αυξήσει τις κρατικές δαπάνες για το οδικό δίκτυο, τις ψηφιακές υποδομές και τους αιτούντες άσυλο, ενώ εμμένει στο στόχο για τη διατήρηση ισοσκελισμένου προϋπολογισμού.
Oι γερμανικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ ξεπέρασαν τις εισαγωγές κατά 45 δισ. ευρώ το ενδεκάμηνο έως τον Νοέμβριο του 2016, ενώ οι ΗΠΑ παραμένουν η μεγαλύτερη ενιαία εξαγωγική αγορά της Γερμανίας. Ο διοικητής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, παρενέβη και αυτός στη διατλαντική διένεξη αυτή την εβδομάδα, σπεύδοντας να υπερασπιστεί το Βερολίνο. «Δεν χειραγωγούμε νομίσματα» είπε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι οι διαφορετικές πολιτικές των κεντρικών τραπεζών αντανακλούν «τις διαφορετικές θέσεις στους οικονομικούς κύκλους ανάμεσα στις ΗΠΑ και στην Ευρωζώνη».
Παρότι λοιπόν η Γερμανία πωλεί περισσότερα προϊόντα της στον πλανήτη από κάθε άλλη φορά, η εσωτερική ζήτηση στη μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε. δεν ανταποκρίνεται στον ίδιο βαθμό, μία εξέλιξη που, σύμφωνα με οικονομολόγους, αποθαρρύνει την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση σε άλλες περιοχές του πλανήτη. Συνεπώς η Γερμανία παραβιάζει τους κανόνες; Το πλεόνασμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Γερμανίας το 2016 ξεπέρασε κατά πολύ το όριο του 3% του ΑΕΠ, με αποτέλεσμα να αποτελεί «κόκκινο πανί» για τις ΗΠΑ. Αντιστοιχούσε πέρυσι στο 8,5% του ΑΕΠ, που αποτελεί το υψηλότερο επίπεδο μεταξύ των κορυφαίων οικονομιών του πλανήτη. Πολλοί, δε, οικονομολόγοι θεωρούν το μεγάλο πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών ως ένδειξη οικονομικής ανισορροπίας. Το ΔΝΤ, οι ΗΠΑ και η Κομισιόν έχουν επικρίνει τη Γερμανία για το υψηλό πλεόνασμα και την έχουν καλέσει να λάβει μέτρα για να στηρίξει την εσωτερική ανάπτυξη και να αυξήσει τις δαπάνες στις εισαγωγές.
8,1% του ΑΕΠ οι εξαγωγές
Αποδεικνύοντας την εξάρτηση της γερμανικής οικονομίας από τις εξαγωγές, το καθαρό εμπόριο εκπροσώπησε περίπου το 8,1% του γερμανικού ΑΕΠ πέρυσι, σε αντίθεση με το μεγάλο εμπορικό έλλειμμα που καταγράφηκε την ίδια περίοδο στις ΗΠΑ. Επίσης, το 2016, το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Γερμανίας, το οποίο παρακολουθεί τη ροή αγαθών, υπηρεσιών και επενδύσεων που εισέρχονται και εξέρχονται των γερμανικών συνόρων, ξεπέρασε το αντίστοιχο της Κίνας ύψους 210,4 δισ. δολαρίων, αγγίζοντας τα 284,41 δισ. δολάρια, με αποτέλεσμα να καταστεί το μεγαλύτερο στον κόσμο.