Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
Με ένα «πλούσιο», για την εποχή, «πακέτο» φορολογικών ελαφρύνσεων, πλήρως κοστολογημένο, στα όρια των δημοσιονομικών αντοχών και έχοντας πάντα το βλέμμα στην εξέλιξη της πανδημίας τους επόμενους κρίσιμους μήνες, ανεβαίνει τον Σεπτέμβριο στη ΔΕΘ ο πρωθυπουργός.
Βασικός στόχος της κεντρικής ομιλίας του Κυριάκου Μητσοτάκη θα είναι, έπειτα από μια δύσκολη «μάχη» αρκετών μηνών με τον Covid-19, αλλά και του τελευταίου διαστήματος με τα μέτωπα των πυρκαγιών, που εξακολουθούν και δοκιμάζουν τις αντοχές της οικονομίας και κοινωνίας, να στείλει ένα σαφές και αισιόδοξο μήνυμα ότι η χώρα άντεξε, η οικονομία αντεπεξήλθε, κάλυψε και θα καλύπτει τις ανάγκες των πολιτών, όποτε και όπου καταστεί αναγκαίο, και πλέον ήρθε η ώρα για αλλαγή σελίδας.
Μια αλλαγή που θα στηριχθεί, όχι μόνο στα δημοσιονομικά περιθώρια του προϋπολογισμού, αλλά και στους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης που εισρέουν στη χώρα, επιταχύνοντας το επενδυτικό πρόγραμμα, δημιουργώντας πολλές θέσεις εργασίας και συμβάλλοντας έτσι στη δημιουργία υψηλών ρυθμών ανάπτυξης.
Στο πλαίσιο αυτό ο πρωθυπουργός από το βήμα του Βελλίδειου Συνεδριακού Κέντρου θα δώσει το περίγραμμα της οικονομικής πολιτικής που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση το 2022, αλλά και μια πρόγευση των μέτρων που ήδη σχεδιάζονται για το 2023, οπότε και η χώρα θα μπαίνει σε προεκλογική τροχιά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη το «πακέτο» της Θεσσαλονίκης, προς το παρόν, περιλαμβάνει 6 + 5 μέτρα για τη διετία 2022-2023, χωρίς να αποκλείεται σε αυτό να προστεθούν και άλλα, αφού τις επόμενες ημέρες και έως τις 11 Σεπτεμβρίου, οπότε και θα πραγματοποιηθεί η ομιλία του πρωθυπουργού στη Διεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης, θα μπουν οι τελευταίες «πινελιές» και θα ληφθούν οι τελικές αποφάσεις, με γνώμονα πάντα τα δημοσιονομικά περιθώρια και τις αντοχές του προϋπολογισμού, στον οποίο και αναμένεται να αποτυπωθούν οι φορολογικές αλλαγές που θα ισχύσουν από το επόμενο έτος.
Ειδικότερα, εκτός απροόπτου, στο «πακέτο» μέτρων του 2022 έχουν ήδη «κλειδώσει»:
1. Η μόνιμη μείωση του ΕΝΦΙΑ, καθώς και του συμπληρωματικού φόρου, που θα προκύψει από τη μεταρρύθμιση που σχεδιάζεται στη φορολογία των ακινήτων, με κεντρικό άξονα την ελάφρυνση των ιδιοκτητών.
Έτσι, πρώτος στόχος της κυβερνητικής πολιτικής θα είναι η μείωση κατά 8% του βασικού φόρου, σε μέσα επίπεδα, στις μικρές και μεσαίες περιουσίες, ούτως ώστε να εκπληρωθεί και στο σύνολό της η προεκλογική δέσμευση της κυβέρνησης για μείωση του βασικού φόρου στα ακίνητα κατά 30%.
Ο δεύτερος στόχος είναι να μειωθεί η επιβάρυνση του συμπληρωματικού φόρου που καταβάλλουν όσοι έχουν ακίνητες περιουσίες αντικειμενικής αξίας άνω των 250.000 ευρώ.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι το δημοσιονομικό κόστος του μέτρου θα είναι μηδενικό, καθώς το περιθώριο για τις μειώσεις έχει ήδη βρεθεί και προέρχεται από την ένταξη των 3.600 νέων περιοχών στο σύστημα των αντικειμενικών αξιών.
2. Η μείωση του συντελεστή φορολογίας για τις επιχειρήσεις από το 24% στο 22%. Το κόστος του εν λόγω μέτρου ανέρχεται σε 200 εκατ. ευρώ.
3. Η μείωση της προκαταβολής φόρου για τα νομικά πρόσωπα από το 100% στο 80%, αλλά και στο 55% για όσους ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα.
4. Η μονιμοποίηση, που εξετάζεται ωστόσο ακόμη από τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, των χαμηλών συντελεστών ΦΠΑ στα σερβιριζόμενα ποτά για την εστίαση, το τουριστικό πακέτο, τις μεταφορές και τα εισιτήρια θεάτρου και κινηματογράφου. Το συγκεκριμένο μέτρο θα κοστίσει στον κρατικό προϋπολογισμό περίπου 125 εκατ. ευρώ.
5. Για το 2022 προβλέπεται επίσης, ως έκτακτο μέτρο προς το παρόν, η αναστολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για τα εισοδήματα του ιδιωτικού τομέα. Το εν λόγω μέτρο κοστίζει στον κρατικό προϋπολογισμό περίπου 680 εκατ. ευρώ
6. Θα ισχύσει και το επόμενο έτος, επίσης ως έκτακτο μέτρο, η μείωση κατά 3% στις ασφαλιστικές εισφορές για τον ιδιωτικό τομέα, με κόστος 817 εκατ. ευρώ.
Το 2023
Η κυβέρνηση όμως προετοιμάζει το έδαφος και για τις ελαφρύνσεις που θα ισχύσουν το εκλογικό έτος 2023, οπότε και η οικονομία αναμένεται να έχει μπει δυναμικά σε ανοδική τροχιά.
Με το δεδομένο αυτό ο πρωθυπουργός ενδέχεται να δώσει και μια πρόγευση των προθέσεων για το πού θα κινηθεί η οικονομική πολιτική μέχρι τις κάλπες, αφού ήδη οι υπουργοί του οικονομικού επιτελείου έχουν δείξει τον δρόμο των επικείμενων ελαφρύνσεων.
Στο πλαίσιο αυτό δεδομένη πρέπει να θεωρείται όχι μόνο η μονιμοποίηση της κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα, αλλά και η επέκταση του μέτρου στο Δημόσιο και στους συνταξιούχους.
Επίσης, ειλημμένη απόφαση πρέπει να θεωρείται η μονιμοποίηση της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3% στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.
Αξίζει να σημειωθεί μάλιστα ότι στα σχέδια του οικονομικού επιτελείου είναι και η περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1%, προκειμένου να υλοποιηθεί εντός του 2023 η προεκλογική εξαγγελία της κυβέρνησης για μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 5%, λαμβανομένης υπόψη και της μείωσης κατά 0,9% που πραγματοποιήθηκε το 2019.
Το τέλος επιτηδεύματος
Ένα ακόμη μέτρο, που αποτελεί εξαγγελία του κυβερνώντος κόμματος και αναμένεται να υλοποιηθεί πριν από το τέλος της τετραετίας, είναι και η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, το οποίο σε ετήσια βάση ανέρχεται σε 1.000 ευρώ για τις επιχειρήσεις και σε 650 ευρώ για όσους ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα.
Στο «καλάθι» των ελαφρύνσεων που στόχο έχουν τη στήριξη των επιχειρήσεων και την τόνωση της ανταγωνιστικότητάς τους είναι η περαιτέρω μείωση του φορολογικού συντελεστή από το 22% στο 20%, ενώ στις βασικές επιδιώξεις παραμένει η μείωση των συντελεστών του ΦΠΑ, σε πρώτη δε φάση για να ελαφρυνθούν διεθνώς ανταγωνιστικές υπηρεσίες, κυρίως ο τουρισμός και οι μεταφορές.
Άγνωστος «Χ» η πορεία της πανδημίας
Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι όλα εξαρτώνται από την πορεία της πανδημίας.
Η εξέλιξη της μετάλλαξης Δέλτα και η πίεση που θα ασκηθεί στο υγειονομικό σύστημα, κατ’ επέκταση στην κοινωνία και τις επαγγελματικές δραστηριότητες, είναι σίγουρο ότι θα φέρει άμεσα και τις ανάλογες προσαρμογές στο οικονομικό πρόγραμμα της κυβέρνησης, προκειμένου να στηριχθεί η κοινωνία. Τυχόν λοιπόν αρνητικές εξελίξεις στο «μέτωπο» του κορονοϊού θα οδηγήσουν αναπόφευκτα στην καθυστέρηση εφαρμογής των όποιων ελαφρύνσεων ανακοινωθούν, καθώς θα ανατρέψουν και πάλι τα δεδομένα της αγοράς, ακόμη κι αν με βάση τις κυβερνητικές διαβεβαιώσεις η χώρα δεν πρόκειται να ξαναμπεί σε ένα νέο lockdown.
Το θετικό και βέβαιο είναι πάντως ότι ο κορονοϊός, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, δεν έχει πλήξει τις βάσεις της οικονομίας που ενισχύονται ήδη από το Ταμείο Ανάκαμψης, με ποσά που η κυβέρνηση σχεδιάζει να επενδύσει για να χρηματοδοτήσει την αναμόρφωση της ελληνικής οικονομίας.
