Skip to main content

Τα τέσσερα καυτά ζητήματα με φόντο το σχέδιο «Ηρακλής»

Από την έντυπη έκδοση

Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]

Οι εγγυήσεις, η αξιολόγηση και οι αυστηροί όροι για τους διαχειριστές, αλλά και ο χρόνος που θα απαιτηθεί για τις τιτλοποιήσεις φαίνεται να αποτελούν θέματα που απασχολούν τις τράπεζες και τις εταιρείες που σχετίζονται με το σχέδιο «Ηρακλής».

Ειδικότερα, τα πιστωτικά ιδρύματα μπήκαν ήδη στη διαδικασία να πραγματοποιήσουν τιτλοποιήσεις, ώστε να έχουν έτοιμα χαρτοφυλάκια να εισφέρουν στον μηχανισμό. Ωστόσο, όπως παρατηρούν πολύ καλά πληροφορημένες πηγές, οι τιτλοποιήσεις αυτές δεν πρόκειται να έχουν ολοκληρωθεί πριν από το 2020, αφού απαιτούν χρόνο.

Σε ό,τι αφορά τις εγγυήσεις, υπάρχουν κάποιες πηγές που υποστηρίζουν ότι ορισμένοι υπηρεσιακοί παράγοντες στον Ενιαίο Μηχανισμό Εποπτείας (SSM) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας συνεχίζουν να εξετάζουν το εάν και κατά πόσον οι εγγυήσεις μιας χώρας που δεν φέρει επενδυτική βαθμίδα μπορούν να μηδενίσουν τον κίνδυνο των τίτλων senior που θα διακρατήσουν οι τράπεζες και με τον τρόπο αυτό δεν θα υπάρξει θέμα με τα εποπτικά τους κεφάλαια. Ωστόσο, η ηγεσία του SSM έχει διαβεβαιώσει πως τέτοιο θέμα δεν θα υπάρξει και ότι δεν πρόκειται να απαιτηθούν δεύτερες εγγυήσεις που να υποστηρίζουν τις πρώτες, καθώς αυτό θα αποτελέσει χορήγηση κρατικής βοήθειας (state aid).

Τι προβλέπει το APS

Το προσχέδιο του νομοσχεδίου για το APS «Ηρακλής» έχει ήδη διανεμηθεί στις τράπεζες και περιλαμβάνει 13 άρθρα. Οι τιτλοποιήσεις θα αφορούν δάνεια σε καθυστέρηση προσωρινή ή οριστική, καθώς και ρυθμισμένα δάνεια. Δεν θα τιτλοποιηθούν δάνεια με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στο νομοσχέδιο, εγγυήσεις των 9 δισ. ευρώ θα αφορούν το 35% του χαρτοφυλακίου του APS και θα είναι κυρίως τίτλοι που θα απευθύνονται σε funds τα οποία διαχειρίζονται κεφάλαια συνταξιοδοτικών ταμείων και αναζητούν μικρότερο κίνδυνο. Η συγκεκριμένη κατηγορία θα λαμβάνει εγγυημένες αποδόσεις, ενώ το υπόλοιπο 65% του χαρτοφυλακίου θα απευθύνεται κυρίως σε funds που με βάση το καταστατικό τους μπορεί να αναλάβουν υψηλότερο ρίσκο.
Στην περίπτωση που το ενδιαφέρον ξεπεράσει την αρχική κάλυψη, δεν αποκλείεται να ακολουθήσει και δεύτερο πακέτο, έτσι ώστε οι τράπεζες να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες για περαιτέρω μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Οι ομολογίες υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας πρέπει να έχουν αξιολογηθεί από εξωτερικό οργανισμό πιστοληπτικής αξιολόγησης, εγκεκριμένο από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σε κατηγορία αξιολόγησης «ΒΒ-», «Ba3», «BBL» ή υψηλότερη. Τυχόν δεύτερη αξιολόγηση διενεργείται από εξωτερικό οργανισμό και δεν δύναται να υπολείπεται της κατηγορίας «ΒΒ-».

Οι τίτλοι που θα αποκτώνται θα αποτελούν συμβόλαια και θα αλλάζουν μόνον με έγκριση του υπουργού Οικονομικών.

Αυστηροί όροι

Σύμφωνα με τα όσα παρατηρούν τραπεζικοί παράγοντες σε ό,τι αφορά το σχέδιο «Ηρακλής», οι όροι για τις εταιρείες διαχείρισης «κόκκινων» απαιτήσεων (servicers) στο προσχέδιο του νομοσχεδίου δείχνουν να είναι ιδιαίτερα αυστηροί.

Ο κάθε διαχειριστής, όπως αναφέρεται στο νομοσχέδιο, μπορεί να αντικαθίσταται σε περίπτωση καταπτώσεως της εγγυήσεως του Ελληνικού Δημοσίου και υπό την προϋπόθεση ότι για δύο διαδοχικές περιόδους εκτοκισμού οι καθαρές εισπράξεις από τη διαχείριση του τιτλοποιούμενου χαρτοφυλακίου υπολείπονται κατά ποσοστό τουλάχιστον 30% του προϋπολογισθέντος ποσού εισπράξεων το οποίο ελήφθη υπ’ όψιν από τον οργανισμό αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας για την πιστοληπτική αξιολόγηση των ομολογιών υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας.

Η διαδικασία της ταχείας και αποτελεσματικής αντικατάστασης του διαχειριστή, καθώς και ότι ο διαχειριστής δεν έχει στην περίπτωση αυτή ουδεμία αξίωση αποζημιώσεως ή άλλη, με αφορμή την αντικατάστασή του, πρέπει να προβλέπονται συμβατικά, αναφέρεται επίσης στο νομοσχέδιο. Ο νέος διαχειριστής δεν πρέπει να είναι συνδεδεμένος με τον προηγούμενο διαχειριστή. Ο αντικατασταθείς διαχειριστής έχει υποχρέωση να συνεργάζεται καλόπιστα με τον νέο διαχειριστή κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η ομαλή ανάληψη από τον νέο διαχειριστή των καθηκόντων του, καταλήγει η σχετική διάταξη.

Όπως σημειώνουν εταιρείες που διενεργούν ως διαχειριστές, το πλαίσιο δείχνει ασφυκτικό, στοιχείο το οποίο μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα στις τιμές των τίτλων. Ας σημειωθεί πως σήμερα θα συναντηθούν για το θέμα ο αρμόδιος υφυπουργός Γιώργος Ζαββός με τον υποδιοικητή της ΤτΕ Θεόδωρο Μητράκο.