Πιο φτωχός είναι από σήμερα ο χώρος των Γραμμάτων και των Τεχνών. Ο Βασίλης Παπαβασιλείου, συγγραφέας, ερμηνευτής, σκηνοθέτης και Ιππότης Γραμμάτων και Τεχνών της Γαλλικής Δημοκρατίας, με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού της Γαλλικής Κυβέρνησης, άφησε την τελευταία του πνοή, σε ηλικία 76 ετών, στο Νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν λόγω προβλημάτων υγείας.
Ο Βασίλης Παπαβασιλείου γεννήθηκε το 1949 στη Θεσσαλονίκη. Αρχικά, ξεκίνησε σπουδές στην Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αλλά δεν τις ολοκλήρωσε, καθώς αποφάσισε να ακολουθήσει τον δρόμο της υποκριτικής, εγγραφόμενος στη Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης.
Στην πορεία της καριέρας του, σκηνοθέτησε 30 παραστάσεις σε διάστημα 30 ετών. Ανάμεσά τους, έργα κλασικών και σύγχρονων συγγραφέων όπως Σοφοκλή, Γκολντόνι, Μαριβώ, Χόρβατ, Μποντ, Σαίξπηρ, Πιραντέλλο, Μολιέρου, Αναγνωστάκη, Στάϊκου και Μανιώτη. Παράλληλα, ασχολήθηκε με τη μετάφραση θεατρικών και πεζών κειμένων, εργαζόμενος πάνω σε έργα συγγραφέων όπως Γκολντόνι, Μποντ, Μολιέρος, Μπαρτ, Σαντ, κλπ.
Ο Βασίλης Παπαβασιλείου ασχολήθηκε και με τη μετάφραση θεατρικών και πεζών κειμένων, εργαζόμενος πάνω σε έργα συγγραφέων όπως «Τους Ζυγούς Λύσατε» (2019), τον κορυφαίο δραματικό μονόλογο του Γιάννη Ρίτσου, «Ελένη», «Relax…Mynotis» (2017), «Σιχτίρ ευρώ, μπουντρούμ δραχμή, θα πεις κι ένα τραγούδι«, «Ιφιγένεια εν Ταύροις» του Γκαίτε, «Ο Τυχοδιώκτης… βασισμένος στον Χουρμούζη», «Του Κουτρούλη ο Γάμος» (2012), «Ο Κύκλωπας» (2013), καθώς επίσης και δύο οπερέτες του Θεόφραστου Σακελλαρίδη.
Η συνεισφορά του στο χώρο του θεάτρου τιμήθηκε από τους Δήμους Αθηναίων και Χαλανδρίου, την Ένωση Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών, καθώς και το Φεστιβάλ Θεάτρου Συρακουσών στη Σικελία. Επιπρόσθετα, παρείχε εκπαίδευση, όχι συστηματικά, σε δραματικές σχολές και στο Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Κυρ. Μητσοτάκης: Ο Βασίλης Παπαβασιλείου υπήρξε ένας ολοκληρωμένος διανοούμενος, ενεργός πολίτης
«Το θέατρο, η τέχνη και η σκέψη στην Ελλάδα έχασαν, σήμερα, έναν σπάνιο σκαπανέα τους. Γιατί ο Βασίλης Παπαβασιλείου που έφυγε από κοντά μας δεν υπήρξε μόνο ένας κορυφαίος σκηνοθέτης, άξιος ηθοποιός, μελετητής της καλλιτεχνικής έκφρασης και δάσκαλος της υποκριτικής. Όσο κυρίως ένας ολοκληρωμένος διανοούμενος. Ενεργός πολίτης. Και, ταυτόχρονα, ένας σεμνός, καθημερινός άνθρωπος», έγραψε σε ανάρτησή του στο Facebook ο Κυριάκος Μητσοτάκης για την απώλεια του σκηνοθέτη Βασίλη Παπαβασιλείου.
«Είμαι σίγουρος ότι το έργο του, τα κείμενα και οι ομιλίες του θα μείνουν για πάντα, θυμίζοντας τη χαρακτηριστική φωνή του. Το βαθύ σε νοήματα χιούμορ του. Και, πάνω από όλα, την αινιγματική του ματιά. Κάτι που είχα και εγώ την τύχη να μοιράζομαι στις συναντήσεις που είχαμε. Είμαι σίγουρος ότι η πολύτιμη παρακαταθήκη του θα σταθεί οδηγός για τη νέα γενιά των καλλιτεχνών μας.»
Δήλωση της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη
Πληροφορούμενη την απώλεια του Βασίλη Παπαβασιλείου, η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έκανε την ακόλουθη δήλωση:
Ο Πολιτισμός μας θρηνεί την απώλεια του Βασίλη Παπαβασιλείου, ενός μετεωρικού διανοητή, που καταλείπει πλατύ και βαθύ αποτύπωμα. Μαθητής του Κουν, ο Βασίλης Παπαβασιλείου σφράγισε, ως σκηνοθέτης, ηθοποιός και θεατρικός δάσκαλος, τα θεατρικά μας δρώμενα, τον τελευταίο μισό αιώνα. Με τη βαθύτατη καλλιέργειά του, τη σπάνια λόγια σκευή του, θεμελιωμένη στην πληρέστατη εποπτεία όλων των πεδίων της τέχνης, τη διαρκή επαφή του με κλασικά αλλά και ανακαινιστικά ρεύματα, και, κυρίως, με την ανυποχώρητη αφοσίωση στην ουσία, στις αρχές και στην αποστολή της Τέχνης, ο Βασίλης Παπαβασιλείου διαμόρφωσε μια απόλυτα διακριτή προσωπική θεατρική προσέγγιση.
Τη μετουσίωσε σε εμβληματικές παραστάσεις που άφησαν εποχή, μεταβάλλοντας σημαντικά τις θεατρικές προσλήψεις του κοινού, ταυτόχρονα δημιουργώντας νέες ορίζουσες για το θέατρο. Άνθρωπος που συνδύαζε, όσο λίγοι, τη σκηνική πράξη και τον λόγο, ο Βασίλης Παπαβασιλείου υπήρξε προσφιλής δάσκαλος και καθοδηγητής για όλους όσους είχαν το προνόμιο να δουλέψουν μαζί του. Ήταν ένας απολαυστικός συνομιλητής, με ιοβόλο χιούμορ και με μία μοναδική διεισδυτική, καυστικότατη άποψη για την πραγματικότητα.
Στην περίπτωση του Βασίλη Παπαβασιλείου, αυτό που συχνά λέγεται περί αναντικατάστατης απώλειας, αποτελεί κατ’ εξοχήν σχήμα λιτότητας. Γιατί η προσφορά του στον Πολιτισμό υπερβαίνει κατά πολύ το έργο του και το παράδειγμά του, ως αυθεντικού πνευματικού ανθρώπου, διαρκώς ανήσυχου και ασίγαστου, θα συνεχίσει να αποτελεί πρότυπο. Για μένα προσωπικά αποτελεί απώλεια ενός πολύτιμου και ειλικρινούς φίλου μου.
Στους οικείους του, στους πολλούς φίλους του, τους συνεργάτες και μαθητές του απευθύνω ειλικρινέστατα συλλυπητήριά μου.
Κ. Μάλαμα : Ένας μεγάλος δάσκαλος του θεάτρου δεν είναι πια μαζί μας.
Ο Βασίλης Παπαβασιλείου υπήρξε ένας μεγάλος δάσκαλος και διανοητής του θεάτρου και της τέχνης. Η απώλεια του γεμίζει θλίψη κι αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό στον Ελληνικό Πολιτισμό. Ο Βασίλης Παπαβασιλείου πίστευε στην ανθρωποκεντρική κι ιαματική διάσταση της τέχνης. Υπό αυτό το πρίσμα, άλλωστε, την υπηρέτησε κι ο ίδιος. Η σπουδαία παρακαταθήκη του στην τέχνη και στον πολιτισμό θα συνεχίσει να δίνει έμπνευση και ώθηση στο Ελληνικό Θέατρο.
Κυριακή Μάλαμα
Βουλευτής Χαλκιδικής
Κίνημα Δημοκρατίας
