Χριστούγεννα του 1945. Το νεοζηλανδέζικο πλοίο Ματαρόα (που το σημαδιακό του όνομα σημαίνει στα πολυνησιακά «γυναίκα με τα μεγάλα μάτια») αποπλέει από τον Πειραιά για τον Τάραντα της Ιταλίας. Πολύτιμο φορτίο του το άνθος, όπως αποδείχτηκε, της νεοελληνικής επιστήμης, διανόησης και τέχνης, που αφήνει την καθημαγμένη Ελλάδα της Κατοχής και του Εμφυλίου με τελικό προορισμό το εκρηκτικό Παρίσι των ιδεών και της πρωτοπορίας.
Αρχείο της οικογένειας
Εφοδιασμένοι οι περισσότεροι με την υποτροφία της Γαλλικής Κυβέρνησης, που τους εξασφάλισε το σθένος και η ευρηματικότητα του Οκτάβιου Μερλιέ (φιλέλληνα Διευθυντή του Γαλλικού Ινστιτούτου), περίπου 215 νέοι από 60 κλάδους θα σωθούν και θα σπουδάσουν, θα δημιουργήσουν και θα μεγαλουργήσουν.
Πλάι στους προβεβλημένους Κορνήλιο Καστοριάδη και Κώστα Αξελό, Αριστομένη Προβελέγγιο, Γιώργο Κανδύλη και Τάκη Ζενέτο, Μάνο Ζαχαρία και Δημήτρη Χωραφά, Άγγελο Προκοπίου και Νίκο Σβορώνο, Έλλη Αλεξίου και Μάτση Χατζηλαζάρου, Ντίκο Βυζάντιο, Κώστα Κουλεντιανό και Μέμο Μακρή, πέντε γυναίκες εικαστικοί, που σπανιότερα μνημονεύονται: Νέλλη Ανδρικοπούλου, Φρόσω Ευθυμιάδη Μενεγάκη, Άννα Κινδύνη, Μπέλλα Ραφτοπούλου και Ελένη Σταθοπούλου.
ΜΙΕΤ / Καλλιτεχνικά Αρχεία & Ψηφιακές Συλλογές, Αρχείο Νέλλης Ανδρικοπούλου
Ογδόντα χρόνια μετά την «ονειρική τους έξοδο», το Μουσείο Γουναρόπουλου και έξι Ιστορικοί της τέχνης θυμούνται τις γυναίκες αυτές με το «βαθύ βλέμμα», φωτίζοντας τις σαγηνευτικές ζωές και προσωπικότητες και το αξιοθαύμαστο έργο τους σε έναν νέο κύκλο Διαλέξεων Ιστορίας της τέχνης.
© ΕΠΜΑΣ / Αρχείο Μπέλλας Ραφτοπούλου
Το αφιέρωμα θα ξεκινήσει με μία εισαγωγή από τη Λήδα Καζαντζάκη, συγγραφέα του βιβλίου Γυναίκες του Ματαρόα, θα ακολουθήσουν πέντε διαλέξεις σύμφωνα με το παρακάτω πρόγραμμα, ενώ ο κύκλος θα κλείσει με την προβολή του ντοκιμαντέρ Ματαρόα. Το ταξίδι συνεχίζεται… του Ανδρέα Σιαδήμα.
Το πρόγραμμα έχουν επιμεληθεί οι Ιστορικοί της τέχνης Σπύρος Μοσχονάς και Δέσποινα Παρασκευά.
Είσοδος ελεύθερη
Έναρξη: Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2025 και ώρα 11:00 π.μ.
Μουσείο Μπενάκη / Αρχείο Άννας Κινδύνη
Πρόγραμμα
25 Οκτ.
11:00-11:30
Γυναίκες του Ματαρόα
Λήδα Καζαντζάκη, Ιστορικός της τέχνης
11:30-12:00
Άννα Κινδύνη: Μνήμη, δημιουργία και εικαστικές συγγένειες
Κωνσταντίνος Παπαχρίστου, Ιστορικός της τέχνης-Επιμελητής, Μουσείο Μπενάκη
1 Νοεμ.
11:00-11:30
Ελένη Σταθοπούλου: Πρωτοπορία στη σκιά
Σπύρος Μοσχονάς, Δρ Ιστορίας της τέχνης
11:30-12:00
Νέλλη Ανδρικοπούλου: Το Ματαρόα στον καθρέφτη της μνήμης και της Ιστορίας
Μαρία Γ. Μόσχου, Δρ Ιστορίας της τέχνης
8 Νοεμ.
11:00-11:30
Η γοητευτική και πολύτροπη Μπέλλα Ραφτοπούλου
Δέσποινα Παρασκευά, Ιστορικός της τέχνης
11:30-12:00
Φρόσω Ευθυμιάδη Μενεγάκη
Τώνια Γιαννουδάκη, Δρ Ιστορίας της τέχνης-Επιμελήτρια της συλλογής Νεοελληνικής και Ευρωπαϊκής Γλυπτικής, Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου
12:15-14:00
Ματαρόα. Το ταξίδι συνεχίζεται… (2019)
Προβολή του ντοκιμαντέρ του Ανδρέα Σιαδήμα
Πηγή: Μουσείο Γ. Γουναρόπουλου
Επιμέλεια: Γιώργος Κουλουβάρης
[email protected]
