Skip to main content

Γλυπτά Παρθενώνα – Στίβεν Φράι: Θα ήταν «αριστοκρατικό» αν το Βρετανικό Μουσείο τα επέστρεφε

Parthenon Marbles, photo / AFP – Stephen Fry / Vianney Le Caer/AP

Με την αφαίρεση της Αψίδας του Θριάμβου από τους Ναζί συνέκρινε ο Βρετανός ηθοποιός την αφαίρεση των Γλυπτών του Παρθενώνα

Ο ηθοποιός, συγγραφέας, τηλεπαρουσιαστής και σκηνοθέτης Στίβεν Φράι μίλησε για την αφαίρεση των Γλυπτών του Παρθενώνα σε αυστραλιανό ντοκιμαντέρ.

Ο 66χρονος Βρετανός παρομοίασε την αφαίρεση τους από την Ελλάδα με την κλοπή της Αψίδας του Θριάμβου από τη ναζιστική Γερμανία κατά τη διάρκεια της κατοχής της Γαλλίας. Σύμφωνα με πληροφορίες του Guardian, ο  Φράι, πιστεύει ότι θα ήταν «αριστοκρατικό» αν το Βρετανικό Μουσείο προχωρούσε στην επιστροφή των Γλυπτών στην χώρα από την οποία προέρχονται.

Ο Φράι έκανε τα σχόλια στην αυστραλιανή τηλεοπτική σειρά Stuff the British Stole («Πράγματα που έκλεψαν οι Βρετανοί»), με παρουσιαστή τον Μαρκ Φένελ, η οποία θα προβληθεί στο ABC το βράδυ της Δευτέρας. Ο γνωστός ηθοποιός υποστήριξε πως ακόμη και αν υπήρχε «το πιο σχολαστικά γραμμένο έγγραφο» που έδινε την άδεια στον Λόρδο Έλγιν να αφαιρέσει τα Γλυπτά του Παρθενώνα από την Ακρόπολη το 1802, «θα ήταν σαν να λέμε πως “η Γερμανία ισχυρίζεται ότι θα έπρεπε να έχει την Αψίδα του Θριάμβου και ιδού το έγγραφο που το αποδεικνύει”. Αλλά οι Ναζί ήταν δύναμη κατοχής. Ποιο δικαίωμα είχαν να παραχωρήσουν τμήματα της Γαλλίας; Δεν ήταν δικά τους για να τα δώσουν».

«Δεν θα φαινόταν αριστοκρατική η Βρετανία αν το έκανε αυτό;» διερωτήθηκε ο Φράι, προσθέτοντας: «Δεν θα ήταν ένα φανταστικό κατόρθωμα για να καμαρώνουμε; Γιατί σημαίνουν πολλά περισσότερα για την Αθήνα απ’ όσα ίσως κατανοούμε» σημείωσε, καταλήγοντας πως «τα Μουσεία αποκαλύπτουν πάρα πολλά για εμάς».

Τα τελευταία χρόνια, ο δημοφιλής Βρετανός πραγματοποιεί εκστρατεία για την επιστροφή των Γλυπτών στην Ελλάδα, ενώ είναι μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής του Parthenon Project. Πέρυσι είχε είχε αναφέρει πως η αφαίρεσή τους ισοδυναμούσε με «απομάκρυνση του Πύργου του Άιφελ από το Παρίσι ή του Στόουνχεντζ από το Σάλσμπερι». Ενώ το 2012 πρότεινε στο Ηνωμένο Βασίλειο να αξιοποιήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου για να «αποκαταστήσει ένα μεγάλο σφάλμα».

Τα Γλυπτά του Παρθενώνα, γνωστά και ως Ελγίνεια μάρμαρα, αφαιρέθηκαν από την Ακρόπολη κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, το 1802, από τον λόρδο Έλγιν, τότε Βρετανό πρεσβευτή στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η νομιμότητα της αφαίρεσής τους αμφισβητείται έκτοτε. Αυτόν τον μήνα η Τουρκία απέρριψε τον ισχυρισμό ότι ο Έλγιν είχε λάβει άδεια από τις οθωμανικές αρχές να αφαιρέσει αρχαιότητες από την Ακρόπολη.

Τα Γλυπτά φυλάσσονται στο Βρετανικό Μουσείο, στο Λονδίνο, από το 1832. Πέρυσι το Βρετανικό Μουσείο δήλωσε ότι «επιδιώκει ενεργά μια νέα συνεργασία για τον Παρθενώνα με τους φίλους μας στην Ελλάδα και καθώς μπαίνουμε στη νέα χρονιά, οι εποικοδομητικές συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη». Οι διαχειριστές του Βρετανικού Μουσείου υποστηρίζουν ότι τα Γλυπτά δεν έχουν κλαπεί και ότι η έκθεσή τους στο Λονδίνο είναι μια «σημαντική αναπαράσταση του αρχαίου αθηναϊκού πολιτισμού στο πλαίσιο της παγκόσμιας Ιστορίας». Ο Φράι είπε στον Φένελ ότι τα Γλυπτά πιθανότατα «θα ήταν σε χειρότερη κατάσταση αν ο λόρδος Έλγιν δεν τα είχε μεταφέρει στο Λονδίνο», αλλά υποστήριξε ότι θα έπρεπε να επιστραφούν, καθώς «έχουν μια ιερότητα» για την Ελλάδα.

«Ένας από τους λόγους για τους οποίους θέλω να προχωρήσει η επιστροφή είναι λόγω της αγάπης μου για τη χώρα μου, όχι επειδή είμαι κάποιου είδους προδότης», πρόσθεσε.