Πού οφείλεται η αέναη παλινδρόμηση της ελληνικής οικονομίας από το θαύμα στην τραγωδία; Γιατί πάντα επικρατεί ένα μοντέλο που βασίζεται στο «πάντρεμα» των κατασκευών και των ακινήτων με την παραοικονομία και τη φοροδιαφυγή; Ο Τάσος Γιαννίτσης απαντάει με το νέο του βιβλίο «Ελλάδα, 1953-2024: Χρόνος και πολιτική οικονομία».
Η πραγματικότητα όλων μας, ατομική και συλλογική, είναι γεμάτη από ορθολογικά, αλλά και παράλογα και αλλόκοτα στοιχεία. Πάντα ήταν έτσι. Και όμως, η ιστορία προχωράει, η χώρα προχώρησε, εμείς, ατομικά, προχωρούμε, πότε προς τα εμπρός, πότε προς τα πίσω, και αυτό ακόμα «προχώρημα» είναι. Δε βελτιώνει το επίπεδο ζωής μας, αλλά εμπλουτίζει τις εμπειρίες και τις γνώσεις μας, ώστε για κάποιο διάστημα να θυμόμαστε, να πετύχουμε κάτι καλύτερο, μέχρι να ξεχάσουμε ξανά. Ακόμα και στη Βίβλο, πρόσωπα και κοινωνίες ξέχασαν τόσες φορές αμαρτήματα, πλήρωσαν γι’ αυτό, αλλά το εκκρεμές θυμάμαι-ξεχνάω με τη θετική και αρνητική του ανταμοιβή εξάπτει διαφορετικά πεδία της ανθρώπινης ιδιοσυγκρασίας και δεν μπορεί να αποφευχθεί. Υπάρχουν όμως στιγμές στην πορεία μιας χώρας που οι εξελίξεις φτάνουν στα άκρα. Η κοινωνία παγώνει, εξεγείρεται, επαναστατεί. Όμως, «όταν μια ολόκληρη χώρα στριγκλίζει, πρέπει να ουρλιάξουμε για να ακουστούμε». Παραφράζοντας τη ρήση του Jean Jaures, «αφήσαμε τη φλόγα και προτιμήσαμε τις στάχτες». Το ερώτημα «πώς με αφετηρία το 1974 καταλήξαμε στο 2009» είναι θεμελιακό για να καταλάβουμε τι κάναμε, τι δεν κάναμε, τι (δεν) πρέπει να κάνουμε και γιατί. Η χώρα, στην ιστορία της, βρέθηκε περισσότερες φορές σε τέτοια σημεία.
Τάσος Γιαννίτσης
Ο Τάσος Γιαννίτσης είναι Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Σπούδασε Νομικά και Οικονομικές-Πολιτικές Επιστήμες στο ίδιο πανεπιστήμιο (1962-1969). Έλαβε διδακτορικό στα Οικονομικά από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Βερολίνου (1974). Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών από το 1984. Διετέλεσε υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, υπουργός Εξωτερικών και υπουργός Εσωτερικών. Οικονομικός Σύμβουλος Πρωθυπουργού (1994-2000).
Έχει δημοσιεύσει πολλά βιβλία και άρθρα για οικονομικά και κοινωνικά θέματα. Πιο πρόσφατα: Η Ελλάδα στην κρίση (2013), Το ασφαλιστικό και η κρίση (2016), Ανισότητες, φτώχεια, οικονομικές ανατροπές στα χρόνια της κρίσης (2016, με τον Στ. Ζωγραφάκη), «The State and Economic Development» (στον συλλογικό τόμο The Oxford Handbook of Modern Greek Politics, 2020), «Reflections on Banking Union», στο L. Papademos (επιμ.), Monetary Policy, Banking Union and Economic Growth (2017), Fiskalkonsolidierung und Einkommensverteilung: Entscheidende Trade-Offs der Krisensteuerung in Griechenland (2016), Industrial Policy in Times of Crisis: The Case of Greece (με την I. Kastelli), Ασφαλιστικό, ανάπτυξη, μακροοικονομία: Οι κρίσιμες διασυνδέσεις (2020), Ελλάδα,1953-2024: Χρόνος και πολιτική οικονομία (2025). Πεδία ειδίκευσης: Αναπτυξιακή Θεωρία και Πολιτική, Διεθνή Οικονομικά, Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση, Οικονομικά της Τεχνολογίας, Βιομηχανική Πολιτική.
