Έφυγε από τη ζωή χθες, Κυριακή 18 Φεβρουαρίου, ο βραβευμένος ποιητής και μεταφραστής Γιώργος Μπλάνας, σε ηλικία 65 ετών.
Γεννήθηκε το 1959 στο Αιγάλεω και σπούδασε ηλεκτροτεχνία και βιβλιοθηκονομία. Στη συνέχεια ο σπουδαίος ποιητής και μεταφραστής εργάστηκε ως ταχυδρόμος, βιβλιοθηκάριος, βιβλιοϋπάλληλος και κειμενογράφος στη διαφήμιση.
Μόλις το 2015, έλαβε το κρατικό βραβείο μετάφρασης ξένης λογοτεχνίας για την μετάφρασή για το έργο «Ζωή και Πεπρωμένο» του Βασίλι Γκρόσμαν. Παλαιότερα είχε τιμηθεί με το βραβείο του περιοδικού «Διαβάζω» για την ποιητική συλλογή του «Στασιωτικά [1-50]» καθώς και με τον έπαινο «Κάρολος Κουν» για τη μετάφραση της τραγωδίας του Ευριπίδη «Ηρακλής Μαινόμενος».
Κατά τη διάρκεια της ζωής του συνεργάστηκε με πολλά πολιτικά και λογοτεχνικά περιοδικά. Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1987 με την έκδοση της ποιητικής συλλογής «Η ζωή κολυμπά σαν φάλαινα ανύποπτη πριν την σφαγή». Από τότε εξέδωσε δέκα ποιητικά βιβλία, άσκησε επί δεκαετίες την κοινωνική, πολιτική και λογοτεχνική κριτική και μετέφρασε πλήθος συγχρόνων, κλασικών και αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων.
Μετέφρασε σύγχρονους (Pound, Blok, Ginsberg, Dylan Thomas, Bukowski) κλασικούς (Shakespeare, Moliere, Blake, Poe, Shelley) και Αρχαίους Έλληνες συγγραφείς (Αρχίλοχος, Παλλαδάς ο Αλεξανδρεύς, Όμηρος, Αισχύλος, Σοφοκλής, του Ευριπίδης, Αριστοφάνης.)
Στο θέατρο τον σύστησε ο Μιχαήλ Μαρμαρινός το 2011 με τη μετάφρασή του στον «Ηρακλή Μαινόμενο» του Ευριπίδη μια παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου που παρουσιάστηκε στην Επίδαυρο. Έτσι ξεκίνησε η συνεργασία του με σκηνοθέτες ενώ είχε μεταφράσει ήδη Αρχίλοχο, δύο ραψωδίες της Ιλιάδας από το 1997 και τον «Φιλοκτήτη». Μεταφράσεις του έχουν χρησιμοποιηθεί σε τραγωδίες στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου και στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού.
Σπαρακτικό «αντίο» από τον Γιάννη Στάνκογλου
Το δικό του «αντίο» στον Γιώργο Μπλάνα θέλησε να πει και ο ηθοποιός Γιάννης Στάνκογλου μέσα από μία ανάρτηση στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook, καθώς είχαν συνεργαστεί πολλές φορές στο παρελθόν. «Όσες τραγωδίες έχω παίξει η μετάφραση ήταν δικιά του. Χάσαμε έναν μεγάλο ποιητή, έναν μεγάλο μεταφραστή αλλά κυρίως έναν μεγάλο Άνθρωπο……..πληγή… Αντίο καλέ μου φίλε!!!!….. Με ποιον θα μιλάω τώρα πριν τα δύσκολα;;;;;;;;!!», έγραψε χαρακτηριστικά.
Εργογραφία
Η Ζωή Κολυμπά σαν Φάλαινα Ανύποπτη πριν τη Σφαγή (Υάκινθος 1987)
Η Αναπόφευκτη Ανθηρότητά σου (Διάττων 1990)
Νύχτα (Νεφέλη 1991)
Παράφορο! (Δελφίνι 1997)
Άννα (Ερατώ 1998)
Η Απάντησή του (Νεφέλη 2000)
Επεισόδιο (Νεφέλη 2002)
Τα Ποιήματα του Προηγούμενου Αιώνα (συλλογές 1987-1997, Ερατώ 2004)
Ωδή Στον Γεώργιο Καραϊσκάκη (Γαβριηλίδης, 2009)
Στασιωτικά [1-50] (Γαβριηλίδης, 2010)
Δοκίμια
Το Ποιητικό συμβάν (Γαβριηλίδης 2013)
Ποιητές στη σκιά Α΄ (Γαβριηλίδης 2012)
Ποιητές στη Σκιά (Γαβριηλίδης 2013)
Μεταφράσεις
Λώρενς Φερλινγκέττι, Ατέλειωτη Ζωή (Άρδην, 1982)
Τσαρλς Μπουκόβσκι, Η Αγάπη είναι ένας Σκύλος απ’ τη Κόλαση (Απόπειρα, 1986),
Υπεραστικό Μεθύσι (Απόπειρα, 1987)
Βρώμικος Κόσμος (Απόπειρα, 1988)
Λώρενς Φερλινγκέττι, Λαϊκά Μανιφέστα (Ελεύθερος Τύπος 1988)
Γκρέγκορι Κόρσο, Βενζίνη (Ελεύθερος Τύπος 1989)
Τοστ Ζαμπόν (Γράμματα 1990)
Τρόμου και Αγωνίας Γωνία (Απόπειρα, 1994)
Αστυνομικό (Απόπειρα, 1996)
Ποιήματα (Ερατώ, 2000)
Ομήρου, Ιλιάδα (Ραψωδίες Α’, Ι’, Κ’, Γαβριηλίδης 2001)
Αρχίλοχου, Ποιήματα και Θρύψαλα (Γαβριηλίδης 2001)
Άλλεν Γκίνσμπεργκ, Ουρλιαχτό (Ελεύθερος Τύπος 2002)
Ουίλλιαμ Μπλέηκ, Τα Τραγούδια της Αθωότητας (Ερατώ 2002)
Κομπαγιάσι Ίσσα, Μύγες και Βούδες (Γαβριηλίδης 2002)
Ματσούο Μπασό, Μόνο τα Όνειρά μου Συνεχίζουν (Ερατώ 2002)
Σοφοκλής, Φιλοκτήτης (Γαβριηλίδης 2003)
Το Βιβλίο της Θελ (Ερατώ 2003)
Τα Τραγούδια της Πείρας (Ερατώ 2004)
Άμπροουζ Μπηρς, Το Αλφαβητάρι του Διαβόλου (Ηλέκτρα 2004)
Ιστορίες Φαντασμάτων (Ηλέκτρα 2005)
Αλέξανδρου Πούσκιν, Ο Νέγρος του Μεγάλου Πέτρου (Ερατώ 2006)
Ντ. Χ. Λόρενς, Το πλουμιστό ερπετό (Νεφέλη 2009)
Ευριπίδης, Ηρακλής Μαινόμενος (Νεφέλη 2010)
Αίας (Γαβριηλίδης 2011)
Βασίλι Γκρόσμαν, Ζωή και πεπρωμένο (Γκοβόστης 2013)
Συλλυπητήριο μήνυμα της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη
Πληροφορούμενη τον θάνατο του Γιώργου Μπλάνα, η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έκανε την ακόλουθη δήλωση:
Ο Γιώργος Μπλάνας, υπήρξε ένας αφοσιωμένος εργάτης του λόγου. Ποιητής, με αξιόλογο έργο που απλωνόταν σε τρεις δεκαετίες, αλλά και μεταφραστής με εξαιρετικά εκτεταμένη γκάμα, από κείμενα της αρχαιοελληνικής γραμματείας έως και σύγχρονα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Δέκτης τιμητικών διακρίσεων για το μεταφραστικό του έργο, ευτύχησε να δει τη δουλειά του και στη σκηνή, αλλά και σε υψηλή θέση στις προτιμήσεις του αναγνωστικού κοινού. Ο πρόωρός θάνατός του ανέκοψε μια δημιουργική πορεία, σε μια στιγμή μάλιστα συσσωρευμένης πείρας και ωριμότητας, που θα είχε βέβαιη συνέχεια. Θερμά συλλυπητήρια στους δικούς του ανθρώπους.
Κ. Μάλαμα : Ο Γιώργος Μπλάνας συνομίλησε εμπνευσμένα με την τέχνη και τα γράμματα
Η απώλεια του Γιώργου Μπλάνα γεμίζει θλίψει τον κόσμο της ποίησης, του θεάτρου και της τέχνης. Η σχέση του με τα γράμματα υπήρξε δημιουργική, ο λόγος του έδωσε έμπνευση, η γραφή του ξεδίπλωσε συναισθήματα, η μετάφραση του έδωσε κίνηση στο λόγο στο θεατρικό σανίδι. Τον αποχαιρετούμε ένα στίχο του : “Του λέει το κύμα θα σε πάρω στο βυθό μου, κι αυτός ανοίγει το πανί και λέει : Δεν έχω φοβηθεί άλλον ποτέ από τον ίδιο τον εαυτό μου”. Θερμά συλλυπητήρια στους οικείους του.
Εταιρεία Συγγραφέων: Ανακοίνωση για τον θάνατο του Γιώργου Μπλάνα
Τραγούδησα. Τι άλλο θα μπορούσε να κάνει
ένας έντιμος δαίμονας
σε μια κόλαση αδίστακτων αγγέλων;
“Στασιωτικά“
Με μεγάλη θλίψη πληροφορηθήκαμε την πρόωρη απώλεια του μέλους της Εταιρείας μας ποιητή, κριτικού και μεταφραστή Γιώργου Μπλάνα. Ο Γιώργος Μπλάνας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1959 και εμφανίστηκε στα γράμματα το 1987 με την έκδοση της ποιητικής συλλογής: Η ζωή κολυμπά σαν φάλαινα ανύποπτη πριν την σφαγή. Το 2015, έλαβε το κρατικό βραβείο μετάφρασης ξένης λογοτεχνίας ενώ παλαιότερα είχε τιμηθεί με το βραβείο του περιοδικού Διαβάζω για την ποιητική συλλογή του Στασιωτικά [1-50] καθώς και με τον έπαινο Κάρολος Κουν για τη μετάφραση της τραγωδίας του Ευριπίδη Ηρακλής Μαινόμενος.
«Η ποίηση του Γιώργου Μπλάνα», σύμφωνα με τον Αλέξη Ζήρα, «διαθέτει στίχους γεμάτους εσωτερική ένταση και ευφάνταστη αλχημεία, γλώσσα παροξυσμένη που αποθησαυρίζει λέξεις και φράσεις στη διαδρομή από την αρχαία ως τη μεσαιωνική και τη νεώτερη φάση της, έχοντας συνεχείς αυξομειώσεις στο ρυθμό της που υποδηλώνουν τον ενθουσιασμό της αταξίας. Ο ποιητής με ένα πλήθος από εικόνες κρυστάλλινης διαύγειας και στοχαστικού συγκριτισμού μεταπλάθει το μεταφυσικό ρίγος σε ρίγος της ανθρώπινης ύπαρξης. Από τα πρώτα του ακόμη βιβλία φαίνεται ότι οι στοχασμοί και οι διερωτήσεις του δεν υπακούουν σε κάποια δέσμευση αλλά βγαίνουν από μια κατάσταση ψυχικής μέθης, από ένα “παραλήρημα” εταστικό. Το ρομαντικό αυτό βίωμα που οραματιζόταν τον άνθρωπο “σαν δέντρο δραματικά μοναχικό” μέσα στο δάσος της Ιστορίας, κατόρθωσε στα τελευταία του βιβλία να μετουσιωθεί σε ένα έπος δοξαστικό της παλικαριάς και της αψηφισιάς, της περιφρόνησης για τα όρια, αλλά και σε μια ελεγεία της αδιαφορίας για την ίδια τη λογική και τη σωφροσύνη».
Εκ μέρους του Δ.Σ. και των μελών της Εταιρείας Συγγραφέων εκφράζουμε τα βαθύτερα και ειλικρινή μας συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους του.
