Ομαδική έκθεση γλυπτικής και άλλων μέσων -της σειράς του προγράμματος Raw που αναδεικνύει σύγχρονες καλλιτεχνικές πρακτικές- με τίτλο «Sacred or Monsters», εγκαινιάζεται την Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου, από τις 6 το απόγευμα έως τις 9 το βράδυ, στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β&Μ Θεοχαράκη [Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν 1, Αθήνα].
Μέσα από μια σύνθεση γλυπτικών αναπαραστάσεων, video performances, επιγραφών και ηχητικών ντοκουμέντων, η έκθεση αποτελεί μια εξερεύνηση στην έννοια της ταυτότητας, ως μια εύπλαστη ή μεταβλητή δομή που αποδαιμονοποιεί κάθε «άλλο», αφαιρώντας το σημειολογικό του βάρος ως επικίνδυνο, βρώμικο και αντικανονικό. Μετα-ανθρώπινα όντα, μυθικά πλάσματα, υπάρξεις διαρκώς μεταμορφώσιμες και σώματα εξουθενωμένα μα άτρωτα συνυπάρχουν, διαμορφώνοντας μια αφήγηση που ολοκληρώνεται μέσα από την αποσπασματικότητά της, μια ιστορία που ενίοτε τρομάζει, θαμπώνει, αποπροσανατολίζει, ενώ, παράλληλα, φωτίζει, ενημερώνει και ενδυναμώνει.
Σκοπός της έκθεσης είναι να επανασυστήσει την έννοια του εαυτού και μαζί του της ιστορίας ως συστήματα ρευστά, προσωρινά, οξύμωρα, καθώς και να επαναπλαισιώσει την έννοια του τερατώδους, ως ένα σχήμα που συχνά δημιουργεί και ενισχύει ψυχοκοινωνικές και γεωπολιτικές ιεραρχήσεις. Τα έργα εκκινούν από συνθήκες ανείπωτες, από δομές υπόγειες και αφανείς, από υπάρξεις δύσμορφες ή θεϊκές, από μύθους και μυήσεις, από λέξεις άγραφες και χειρονομίες ανεπαίσθητες.
Το δυσανάγνωστο, το κρυφό, το ημιτελές αυτό που συχνά ταυτίζεται με το χθόνιο, το ξένο ή το ανεπιθύμητο αποτελούν τα κύρια όχηματα μέσα από τα οποία οι καλλιτέχνες επαναδιαπραγμάτευονται συγκρουσιακές ή άτακτες δομές και συμπεριφορές που εμείς, τα ανθρώπινα όντα, καθημερινά επιτελούμε.
Η υπεύθυνη για τη διεύθυνση παραγωγής, Μαρίνα Μήλιου – Θεοχαράκη, μίλησε στη «Ν».
«Το πρόγραμμα Raw ξεκίνησε το 2021 από την επιθυμία μας να δώσουμε χώρο και φωνή σε νέους καλλιτέχνες και επιμελητές, αξιοποιώντας γωνιές του Ιδρύματος που έμεναν ανεκμετάλλευτες. Η πανδημία όχι μόνο δεν μας σταμάτησε, αλλά μας έδωσε το κίνητρο να στραφούμε στους εξωτερικούς, ανοιχτούς χώρους και να δημιουργήσουμε κάτι φρέσκο, σε μια στιγμή που όλα θα μπορούσαν να είχαν παγώσει. Ήταν με έναν τρόπο, ένα προσωπικό στοίχημα που συνεχίσαμε με συνέπεια μέχρι σήμερα, παρουσιάζοντας περίπου δύο εκθέσεις ανά καλλιτεχνική σεζόν.
Το αποτέλεσμα μας δικαίωσε: πραγματοποιήθηκαν μικρές εκθέσεις με ουσία, αναδείχθηκαν νέοι καλλιτέχνες και σημαντικοί επιμελητές άφησαν το στίγμα τους στην εικαστική σκηνή της χώρας. Το πιο σημαντικό, όμως, ήταν η ανταπόκριση του κοινού. Αυτή μας έδωσε την ώθηση να προχωρήσουμε παρακάτω και να ονειρευτούμε ακόμη πιο δημιουργικά βήματα.
Φέτος, το Raw φτάνει αισίως στην 5η χρονιά του με την έκθεση “Sacred or Monsters”, σε επιμέλεια της Ιωάννας Γερακίδη. Η έκθεση παρουσιάζει έργα των Πέτρου Μώρη, Μαρίνας Ξενοφώντος και Νίκης Δανάης Χανιά, όπου γλυπτικές αναπαραστάσεις, video performances, επιγραφές και ηχητικά ντοκουμέντα φέρνουν στο προσκήνιο μυθικά πλάσματα και υπάρξεις, τοποθετημένα σε διαφορετικά σημεία του κτηρίου από το αμφιθέατρο έως τον 5ο όροφο.
Με αυτή την έκθεση, το Raw ολοκληρώνει τον πρώτο του κύκλο. Δημιουργήθηκε μέσα από μια ανάγκη για διαρκή ανανέωση και δράση κι έτσι δεν θα μπορούσε ποτέ να μείνει στάσιμο. Όπως κι εμείς, συνεχώς εξελίσσεται.
Σήμερα προετοιμαζόμαστε για μια νέα φάση του: πιο συμπεριληπτική, πιο συγχρονισμένη με τον παλμό της πόλης. Ο κόσμος αλλάζει, οι ρυθμοί αλλάζουν, το Ίδρυμα Β & Μ Θεοχαράκη εξελίσσεται και το Raw μαζί του, επανεφευρίσκοντας κάθε φορά τον εαυτό του. Stay tuned».
Καλλιτέχνες: Πέτρος Μώρης, Μαρίνα Ξενοφώντος, Νίκη Δανάη Χανιά
Επιμέλεια: Ιωάννα Γερακίδη
Διεύθυνση Παραγωγής: Μαρίνα Μήλιου Θεοχαράκη
Συντονισμός Παραγωγής: Νεφέλη Σιαφάκα
Επικοινωνία: Μαρίνα Καμπούρογλου, Χριστίνα Οικονόμου
Διάρκεια έκθεσης: 25 Σεπτεμβρίου – 27 Νοεμβρίου 2025
Ωράριο έκθεσης: Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Παρασκευή 13:00 – 17:00
Εισιτήριο: Δωρεάν
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΛΛΗΛΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ:
Διάλογοι πάνω στην έκθεση – Ανοιχτή συζήτηση με τους καλλιτέχνες και την επιμελήτρια
2 Οκτωβρίου
Πέμπτη, 19:00 – 20:30
Ξενάγηση στο εργαστήριο της εικαστικού Νίκης Δανάης – Χανιά
9 Οκτωβρίου
Πέμπτη, 18:30 – 19:30
Ξενάγηση στο εργαστήριο του εικαστικού Πέτρου Μώρη
30 Οκτωβρίου
Πέμπτη, 18:30 – 19:30
Ξενάγηση στο εργαστήριο της εικαστικού Μαρίνας Ξενοφώντος
6 Νοεμβρίου
Πέμπτη, 18:30 – 19:30
Ξενάγηση στην έκθεση Sacred or Monsters από την επιμελήτρια Ιωάννα Γερακίδη
20 Νοεμβρίου
Πέμπτη, 18:30 – 19:30
ΣΥΝΤΟΜΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΩΝ
Πέτρος Μώρης
Ο Πέτρος Μώρης (1986, Λαμία) είναι εικαστικός με έδρα την Αθήνα. Έχει παρουσιάσει την δουλειά του σε ατομικές εκθέσεις στο Radio Athènes (Αθήνα), TAVROS (Αθήνα), Galeria Duarte Sequeira (Μπράγκα), Project Native Informant (Λονδίνο), Point Center for Contemporary Arts (Λευκωσία), Duve Berlin (Βερολίνο) και Σπίτι της Κύπρου (Αθήνα). Έχει πάρει μέρος σε διεθνείς ομαδικές εκθέσεις όπως Liverpool Biennial (Λίβερπουλ 2025), Μπιενάλε της Αθήνας (FOKAS, Αθήνα 2021), The Last Museum (KW, Βερολίνο 2021), Μπιενάλε της Σιγκαπούρης (National Gallery, Σιγκαπούρη 2019), 4rth New Museum Triennial (New Museum, Νέα Υόρκη 2018) και The Equilibrists (DESTE X New Museum, Μουσείο Μπενάκη, 2016). Έχει συμμετάσχει στα βραβεία ΔΕΣΤΕ (2015), είναι fellow της ARTWORKS (2018), υπότροφος του Ιδρύματος Ωνάση (2017-19) και resident του Delfina Foundation (2020/2022) και του Cité Internationale des Arts (2025). Έχει υπάρξει μέλος των επιμελητικών συλλογικοτήτων SIM και Radical Reading, της καλλιτεχνικής ομάδας KERNEL και του εκδοτικού project AM Printed Club.
Μαρίνα Ξενοφώντος
Η Μαρίνα Ξενοφώντος (γεν. 1988, Λεμεσός, Κύπρος) είναι εικαστικός που ζει και εργάζεται μεταξύ Αθήνας και Λεμεσού. Η πρακτική της εστιάζει σε θέματα πολιτιστικής μνήμης, τις συλλογικές αφηγήσεις και την πολιτική της έκθεσης, συχνά ιχνηλατώντας τα όρια μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού χώρου. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στη Γλυπτική από τη Σχολή Τεχνών Milton Avery στο Bard College της Νέας Υόρκης και ήταν resident στο Rijksakademie van Beeldende Kunsten στο Άμστερνταμ (2018–2019). Πρόσφατες ατομικές εκθέσεις της περιλαμβάνουν τις Overnight Coup Plan στο Mint της Στοκχόλμης (2025), Things We Lost στο Kunstverein Ganterhaus της Βιέννης (2025), Eternal Returns στο Fondazione Morra Greco της Νάπολης (2025), View From Somewhere Near στο Kunstverein του Αμβούργου (2024) και In Practice στο SculptureCenter της Νέας Υόρκης (2023). Το έργο της έχει επίσης παρουσιαστεί σε ομαδικές εκθέσεις όπως τις Same Day, 15η Τριενάλε Βαλτικής στο Βίλνιους, The Cynics Republic στο Palais de Tokyo του Παρισιού και We can only begin to notice στο NiMAC, Λευκωσία. Το 2023 παρουσίασε ατομική έκθεση με τίτλο Public Domain στο Camden Art Center στο Λονδίνο, αφού της απονεμήθηκε το βραβείο Emerging Artist του Camden Art Centre, στο πλαίσιο του Frieze 2022.
Νίκη Δανάη Χανιά
Η Νίκη Δανάη Χανιά είναι εικαστικός/designer και creative director με έδρα το Άμστερνταμ, συνιδρύτρια του φορέα και χώρου ESTO Association. Η καλλιτεχνική της πρακτική, βασισμένη στη μυθοπλασία, συνδυάζει αφηγηματικά και οπτικά στοιχεία – κυρίως γλυπτική – για να διερευνήσει κοινωνικά και ψυχολογικά ζητήματα. Αντλώντας έμπνευση από προσωπικά βιώματα, τη μυθολογία και τα όνειρα, το έργο της Χανιά επαναπροσεγγιζει διαχρονικά κοινωνικοπολιτικά θέματα, χρησιμοποιώντας τη συμβολική γλώσσα για να συνδέσει το παρελθόν με το παρόν, την πραγματικότητα με τη μυθοπλασία και το σκοτάδι με την ομορφιά.
Έχει παρουσιάσει το έργο της σε χώρους όπως το Ίδρυμα Ωνάση (Αθήνα), Delvis Unlimited (Μιλάνο), Basia Embiricos Gallery (Παρίσι), The Blender Gallery (Αθήνα), Centrum (Βερολίνο), Backhaus (Vorspiel-Transmediale, Βερολίνο), KEIV Gallery (Αθήνα). Έχει επίσης συμμετάσχει σε καλλιτεχνικά residencies, όπως το EKWC-European Ceramic WorkCentre (Ολλανδία). Αυτή την περίοδο είναι υπότροφος του Onassis Air, του καλλιτεχνικού ερευνητικού προγράμματος του Ιδρύματος Ωνάση.
ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑΣ
Ιωάννα Γερακίδη
Η Ιωάννα Γερακίδη είναι συγγραφέας, επιμελήτρια και εκπαιδευτικός με έδρα την Αθήνα. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα αναπτύσσονται μέσα από τα θέματα της γλώσσας και της διαταραχής, και αντλούν από τις φεμινιστικές, εκπαιδευτικές και ψυχαναλυτικές σπουδές. Η πρακτική της συχνά περιλαμβάνει την ποίηση και άλλες ημερολογιακές και αρχειακές δομές.
Έχει επιμεληθεί εκθέσεις και δημόσια προγράμματα σε σημαντικά ιδρύματα ή/και κατόπιν ανάθεσής τους, όπως στα: Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων, Stedelijk Museum (Άμστερνταμ), 2023 Ελευσίς, Δημοτικό Κέντρο Τεχνών Λευκωσίας (NiMAC), Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης της Αθήνας, State of Concept (Αθήνα), Haus N (Αθήνα), Cypher Athens και Hot Wheels Athens/London, μεταξύ άλλων. Λέξεις της έχουν παρουσιαστεί στο Kunstverein Amsterdam (Ολλανδία), στο Stroom den Hague (Ολλανδία), στο Künstlerhaus Stuttgart (Γερμανία), στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης του Βίλνιους (Λιθουανία), στο Montez Press Radio (Ηνωμένο Βασίλειο), στο Carlos/Ishikawa (Ηνωμένο Βασίλειο), στο Hangar (Ισπανία) και στο Transmissions 2021 (Ηνωμένο Βασίλειο). Η δουλειά της έχει επίσης φιλοξενηθεί σε πολλές διεθνείς πλατφόρμες, εκδόσεις και περιοδικά, μεταξύ άλλων και στο Collecteurs (online), στο Artnews (online), στο Αθηνόραμα, στην Biennale Interstellaire des espaces d’art de Genève (BIG, Γενεύη), στο διαδικτυακό ερευνητικό πρόγραμμα Schemas of Uncertainty, στον κατάλογο της ελληνικής αποστολής στην Μπιενάλε της Βενετίας 2024 «Ξηρόμερο» και στο The Glenkeen Variations of Crespo Foundation.
Το 2018 κυκλοφόρησε το βιβλίο “In the Current of the Situation”, το οποίο συνυπογράφει με τη Δανάη Ιω. Η Ιωάννα έχει παραδώσει διαλέξεις, εργαστήρια και ομιλίες για τη Gerrit Rietveld Academie, το Piet Zwart Institute, την Design Academy Eindhoven, την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας κ.ά., ενώ επίσης διετέλεσε μέντορας σε προγράμματα υποτροφιών όπως το Onassis Air Residency και το ARTWORKS του ΙΣΝ. Της έχει απονεμηθεί η καλλιτεχνική υποτροφία ARTWORKS του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για το 2021. Έργα της έχουν βραβευτεί ή χρηματοδοτηθεί από φορείς όπως οι Mondriaan Fonds, Outset και NEON. Στο παρελθόν έχει συμμετάσχει σε χρηματοδοτούμενα προγράμματα φιλοξενίας καλλιτεχνών όπως στα Rupert’s Residency (Λιθουανία), Saha Residency (Τουρκία), Ίδρυμα Γ. & Α. Μαμιδάκη και NEON Curatorial Exchange Program 2015.
Το 2023 εργάστηκε ως καλλιτεχνική διευθύντρια για το opbo studio, αναλαμβάνοντας την επιμέλεια μια σειράς ατομικών εκθέσεων της Τζάνις Ράφα, της Λητώς Κάττου, της Άννας Μαρίας Πινακά και της Αναστασίας Βαλσαμάκη. Είναι η ιδρύτρια της CHEAT CODE, μιας πλατφόρμας αφιερωμένης στην εναλλακτική παραγωγή γνώσης και στην καλλιτεχνική ανάπτυξη.
