Skip to main content

mel (Χριστίνα Γιακουμέλου): «…πόσο κοντά είναι η Απόρριψη κι η Αγάπη…»

Photo: Γιάννης Καπατσούλιας

«Περί πέπλων και υδάτων» στον χώρο τέχνης mosaico

© Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη

«Περί πέπλων και υδάτων» μιλήσαμε με τη mel (Χριστίνα Γιακουμέλου)· αφορμή,  η ομώνυμη έκθεσή της  -με φωτογραφίες, γλυπτά, εγκαταστάσεις, υβριδικές κατασκευές και καθημερινά αντικείμενα- που παρουσιάζεται  από τις 13 έως τις 20 Απριλίου στον χώρο τέχνης mosaico [Καισαρείας 18, Αθήνα].

Θα θέλατε να μας συστήσετε την έκθεση; Τι συναντάμε στον πυρήνα της;
«Η έκθεση περιλαμβάνει εννέα καινούργια έργα μου. Κατασκευές από υλικά που μάζευα πολλές δεκαετίες σε συνδυασμό με νεότερες φωτογραφίες. Με τον χρόνο απέκτησαν όλα τη σωστή χροιά και την εμβάθυνση του συμβολισμού τους. Τα έργα ανήκουν στην κατηγορία των  “υβριδικών” εγκαταστάσεων, καθότι παραποιείται η συνήθης χρήση των υλικών τους και -δανειζόμενα ιδιότητες από ξένα αντικείμενα- μετατρέπονται σε κάτι νέο: το φαινομενικά “εκκλησιαστικό” γίνεται βλάσφημο, το σκληρό γίνεται τρυφερό, το απελπισμένο ελπιδοφόρο.

Στον πυρήνα των θεμάτων βρίσκεται η αμείλικτη διαδικασία της γήρανσης, η αποδοχή και ομορφιά της Απώλειας και του φευγαλέου, η Υπόσχεση και η Δέσμευση».

«Περί πέπλων και υδάτων»· μιλήστε μας για την επιλογή του τίτλου.
«Το πέπλο, ως ανώτερο τμήμα ενός γαμήλιου ενδύματος, συμβολίζει την αιωνιότητα της Υπόσχεσης. Είτε στον εαυτό μας, είτε σε κάποιον άλλον. Στην έκθεση συμβολίζει την αιθέρια, ά-βαρη, ά-χρονη και αιώνια ένωση με το Ιδεατό και αυτό που κάποτε κατανοήσαμε (ή υποσχεθήκαμε) ότι πραγματικά ΕΙΜΑΣΤΕ.

Τα ύδατα, τα νερά -σε όλες τους τις εκδοχές- είναι το εντονότερο στοιχείο της ύπαρξης. Γεννιόμαστε μέσα από νερό, ιδρώνουμε νερό, κλαίμε νερό, το νερό αποτελεί το 90% του αίματός μας, μπορεί αγόγγυστα να μας κουβαλήσει, στο νερό μπορούμε να πνιγούμε, μπορεί να είναι αγαλλίαση ή απειλή. Είναι θάλασσα, ποτάμι, πλημμύρα, βροχή, πάγος, ομίχλη και χιόνι, κρυσταλλώνει, παίρνει όλα τα πιθανά χρώματα, είναι διάφανο σαν διαμάντι ή θολό σαν εφιάλτης.

Η Υπόσχεση του Πέπλου περνάει μεταφορικά όλα τα στάδια του Ύδατος -ξανά και ξανά, μέχρι να βρει τη μονιμότητά της. Και η κατάληξη ενός πέπλου είναι στο νερό -θέμα που θα αποτελέσει το κέντρο στα επόμενα έργα μου (Οφηλία)».

Φωτογραφίες, γλυπτά, εγκαταστάσεις, υβριδικές κατασκευές και καθημερινά αντικείμενα· θα επιλέξετε να μας περιγράψετε, να μας μιλήσετε για κάποιο από τα εκθέματα;
«Θα σας γράψω για το πιο σύνθετο έργο, τις πέντε “νύμφες” όπως τις λέω, στο “Η μετατόπιση της μνήμης”. Το 2000 δημιούργησα ένα πολύ όμοιο έργο, με κρεμάμενες λευκές “νύμφες” από φωτογραφίες του σώματός μου μετά τη γέννα. Τότε κατέγραψα την εμπειρία της εγκυμοσύνης και γέννας ως δραστική αλλαγή στο κορμί -και μέρος της Υπόσχεσης που βίωνα με τον εαυτό μου, πως η μεγαλύτερη επιθυμία μου ήταν η μητρότητα.

Τα τελευταία, όμως, χρόνια έζησα πολύ πιο έντονες εμπειρίες με το σώμα, σε έναν ρόλο που δεν επέλεξα: τις αναπόφευκτες απώλειες λόγω της γήρανσης. Φορώντας, λοιπόν, την ειδική ζώνη που πλέον χρειάζομαι για να βαδίσω και συναφή υποβοηθήματα, κράτησα τις παλιές φωτογραφίες του αρχικού έργου μπροστά στο μεσήλικο, πλέον, σώμα μου. Και έκανα τις τωρινές Νύ(μ)φες. Με πολύ πιο περίπλοκα πέπλα και σχισμένα όρια. Τις (ξανα)πάντρεψα με τη μνήμη της ύπαρξής μου. “Αυτή είμαι, αυτό είναι, ξαναενωνόμαστε”. Η παλιά αλλαγή μέσα/πάνω μου ήταν για τη Ζωή. Η τωρινή αλλαγή για το αντίθετο».

Πηγές έμπνευσης;
«Εάν εννοείτε προσωπικά: ο δαίμονας της ευαισθησίας μου, που μετατρέπει τα πάντα, καθημερινά σε αγαπημένη Μαγεία και με κατατρώει (και μου ξαναχαρίζει τις σάρκες μόλις δημιουργήσω) … Eάν εννοείτε τις εκτυφλωτικές επιρροές: η Sophie Calle, η Mona Hatoum, ο Josef Sudek, ο André Kertész, ο Gerhard Richter, ο Francis Bacon, η ομάδα COBRA, ο Bach (ξανά και ξανά και ξανά), οι System of a Down, οι Placebo…»

Πείτε μας λίγα λόγια για την πορεία δημιουργίας ενός έργου;
«Είναι σαν τον έρωτα, για κάθε πλάσμα διαφορετικά. Για μένα, όπως και στους έρωτές μου: το Ιδεατό είναι ήδη εκεί, στην ψυχή μέσα. Αλλάζει με τον χρόνο, μετατοπίζεται αλλά δεν προδίδει ποτέ τον εαυτό του. Συχνά έχω ήδη τις λέξεις -τον ανεκπλήρωτο “τίτλο”- και ξέρω τι αναζητάω. Μόλις αντικρίσω ένα αντικείμενο που εμπεριέχει τον συμβολισμό που απαιτείται, συλλέγεται άμεσα! Μεταφέρεται από κατάσταση σε κατάσταση μέχρι να ωριμάσει -το υλικό, ο χρόνος, κι η επιθυμία. Η κατασκευή του έργου είναι συνήθως ανεμπόδιστη -μόνο κατασκευαστική διεργασία- γιατί το όραμα είναι κατακάθαρο. Υπαρξιακές εκπλήξεις; Αγωνιώδεις αλλά δεκτές…»

Σκέψεις, συναισθήματα που πιστεύετε ή θα θέλατε να συνοδεύουν τον επισκέπτη της παρούσας έκθεσης, μετά την περιήγησή του;
«Να αισθανθεί πόσο κοντά είναι η Απόρριψη κι η Αγάπη. Και να φύγει -όχι πια αφελής- με το δεύτερο».

Σκέψεις, συναισθήματα από τη δική σας επαφή με τα έργα της έκθεσης;
«Είναι το καλύτερο που μπορούσαν φτάσουν, με το καλλιτεχνικό και ψυχολογικό “βάρος” που έδωσα στο υλικό που είχα συλλέξει. Ένα είδος ολοκλήρωσης -ως τη στιγμή της έκθεσης. Για το ανολοκλήρωτο, για να προχωρήσω: έρχονται νέα έργα. Δεν έχει μετάνοια ούτε τέλος. Έχει μόνο εξέλιξη».

Κάτι που σας χαλά τη διάθεση;
«Η χυδαία παραποίηση της πραγματικότητας. Αυτός ο καθημερινός οχετός που ζούμε».

Photo: Γιάννης Καπατσούλιας

Κάτι που τη φτιάχνει;
«Η απλή πραγματικότητα. Είναι πραγματικά απλά απλή και όμορφη…»