Μετά τη sold out επιτυχία της στις 2 Σεπτεμβρίου, η «Κάρμεν», ο πιο φλογερός μύθος της Ισπανίας, στην πιο διάσημη εκδοχή του, ζωντανεύει ξανά μέσα από τη θρυλική παράσταση των Antonio Gades και Carlos Saura που σφράγισε το φλαμένκο, η οποία επιστρέφει στο Ηρώδειο (Διονυσίου Αρεοπαγίτου – Ακρόπολη), την Τρίτη 10 Οκτωβρίου, στις 9 το βράδυ, υπό την αιγίδα της Ισπανικής Πρεσβείας.
Δημιούργημα δύο σπουδαίων μορφών της ισπανικής τέχνης, του χορευτή και χορογράφου Antonio Gades και του σκηνοθέτη Carlos Saura, η χοροθεατρική εκδοχή της «Κάρμεν» πρωτοπαρουσιάστηκε στο Παρίσι, το 1983, λίγο μετά την ομώνυμη ταινία των Gades / Saura που σάρωσε τα βραβεία στα διεθνή Φεστιβάλ.
Εμπνευσμένη από τη νουβέλα του Prosper Mérimée (1845), η παράσταση προκάλεσε αίσθηση, πλάθοντας έναν ανυπέρβλητο χαρακτήρα – μύθο που έγινε συνώνυμος με την ισπανική εθνική ψυχή και κάνοντας τους Γάλλους κριτικούς να αναφωνήσουν: «Ο Mérimée έφερε την “Κάρμεν” στη Γαλλία, αλλά ο Gades και ο Saura την επέστρεψαν στην Ισπανία».
Η «Κάρμεν» έρχεται στο Ηρώδειο με την υπογραφή της Compañia Antonio Gades, της ομάδας που δημιούργησε ο μεγάλος χορευτής και, σήμερα, αποτελεί θεματοφύλακα του έργου του. Τους κεντρικούς ρόλους ενσαρκώνουν τέσσερις από τους κορυφαίους χορευτές της: η Esmeralda Manzanas στον ρόλο της Κάρμεν, ο José Huertas ως Δον Χοσέ, ο Jairo Rodríguez ως ταυρομάχος και ο Miguel Ángel Rojas ως σύζυγος. Τους πρωταγωνιστές πλαισιώνουν οι εξαιρετικοί χορευτές κι ένα σύνολο εκλεκτών μουσικών της ομάδας. Η επιμέλεια της παράστασης, που αναβιώνει με σεβασμό την αυθεντική χορογραφία του Gades, είναι της Stella Arauzo, επί χρόνια παρτενέρ του στη σκηνή και καλλιτεχνικής διευθύντριας της Compañía.
Αταλάντευτα ταγμένη στην προσωπική ελευθερία
Παλλόμενη από αισθησιασμό, η χοροθεατρική «Κάρμεν» ακολουθεί πιστότερα από την ταινία το έργο του Mérimée, εστιάζοντας στο μοιραίο ερωτικό τρίγωνο μεταξύ της πρωταγωνίστριας, του Δον Χοσέ και του Ταυρομάχου, και στο φιλήδονο ταμπεραμέντο της τσιγγάνας Κάρμεν, που παραμένει αταλάντευτα ταγμένη στην προσωπική ελευθερία. Με τα λόγια του Gades: «Η Κάρμεν δεν είναι ούτε επιπόλαια, ούτε της αρέσει να βασανίζει τους άντρες – είναι απλώς μια γυναίκα ειλικρινής, που, όταν αγαπά κάποιον, το δηλώνει, κι όταν δεν τον αγαπά, το δηλώνει επίσης. Δημιούργησα την παράσταση, γιατί δεν μου άρεσε η στερεοτυπική ψεύτικη αντιμετώπισή της. Η Κάρμεν δίνεται ολοκληρωτικά σε ό,τι αγαπά, δίχως να λησμονά την ταξική της καταγωγή».
«Ο χορός δεν είναι άσκηση, αλλά πνευματική κατάσταση»
Η αδιαπραγμάτευτη ειλικρίνεια και η καταβύθιση στη λαϊκή ψυχή είναι τα συστατικά της επιτυχίας της ταινίας των Gades και Saura και της θεατρικής εκδοχής της, που ανέδειξαν τον Gades ως τον σπουδαιότερο εκπρόσωπο του φλαμένκο, τόσο ως χορευτή, όσο και ως χορογράφο. Η τέχνη του, μέσα από ένα άκρως προσωπικό ύφος, ψηλαφεί τις ποικίλες και αντιφατικές όψεις της Κάρμεν, που είναι μια γυναίκα τρυφερή και θηλυκή, αλλά, ταυτόχρονα, μάχεται λυσσαλέα για χειραφέτηση, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις. Γι’ αυτό και το φλαμένκο της δεν έχει σχέση με το επιτηδευμένο «διακοσμητικό» στιλ που χαρακτήριζε τον ισπανικό χορό επί δεκαετίες, ιδίως κατά τη δικτατορία του Φράνκο, λίγο πριν ο Gades εμπνευστεί τη χορογραφία.
Οι εκρηκτικές, άρτια εκτελεσμένες φιγούρες των ηρώων είναι, για τον Gades, το απόλυτο μέσο έκφρασης. Άλλωστε, για τον ίδιο, ο χορός δεν είναι παρά μια πνευματική κατάσταση: «Δεν ζεις, για να χορεύεις», ήταν η φιλοσοφία του, «χορεύεις, επειδή ζεις. Συχνά, ξεχνάμε ότι ο χορός δεν είναι άσκηση, αλλά πνευματική κατάσταση που εκφράζεται μέσα από την κίνηση». Περισσότερο από οπουδήποτε αλλού στο έργο του, το όραμά του αποτυπώνεται εναργέστερα στο αριστούργημά του, την «Κάρμεν».
Ταυτότητα παράστασης
Σενάριο – χορογραφία – σχεδιασμός φωτισμών: Antonio Gades – Carlos Saura, σκηνικά: Antonio Saura, μουσική: Antonio Gades, Antonio Solera, Ricardo Freire, Georges Bizet («Carmen»), Manuel Penella («El gato montés»), José Ortega Heredia / Federico Garcia Lorca («Verde que te quiero verde»). Την ηχογραφημένη μουσική ερμηνεύει η Orchestre de la Suisse Romande, υπό τη διεύθυνση του Thomas Schippers, με τους Regina Rosnik, Mario del Monaco και Tom Krause.
Πληροφορίες
Ωδείο Ηρώδου Αττικού: Διονυσίου Αρεοπαγίτου, Ακρόπολη – Αθήνα, τηλ.: 210 3241807. Τιμές εισιτηρίων: VIP: 78 ευρώ, Α΄ ζώνη: 68 ευρώ, Β΄ ζώνη: 58 ευρώ, Γ΄ ζώνη: 48 ευρώ, άνω διάζωμα: 28 ευρώ, σπουδαστικά – ανέργων: 22 ευρώ. Πληροφορίες και εισιτήρια: τηλεφωνικά: 211 1010050, ηλεκτρονικά: viva.gr.