Το Κέντρο Πολιτισμού και Μουσείο «Ελληνικός Κόσμος» γιορτάζει τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων και προσφέρει δωρεάν είσοδο στη νέα του έκθεση, «Ιστορίες Ανδρείας», για την Κυριακή 22 Μαΐου, από τις 10 το πρωί έως τις 6 το απόγευμα.
Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να περιηγηθούν στη νέα έκθεση, με δωρεάν ξενάγηση, από την ομάδα μουσειοπαιδαγωγών του «Ελληνικού Κόσμου», στις 11 το πρωί. Για την ξενάγηση είναι απαραίτητη η κράτηση θέσεων και θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
Παραγωγή του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, σε συνεργασία με το Πολεμικό Ναυτικό, οι «Ιστορίες Ανδρείας» επιχειρούν μια άλλη προσέγγιση στην ιστορία του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, έτσι όπως αυτή εξελίσσεται από τα χρόνια της Επανάστασης του 1821 έως τις μέρες μας.
Στο κουφάρι ενός πλοίου που συνθέτει το σκηνικό της έκθεσης, αναπτύσσονται όλα τα σημαντικά επεισόδια της πορείας του Πολεμικού Ναυτικού, μέσα από μικρές άγνωστες ιστορίες. Επιλεγμένα αντικείμενα, που δεν έχουν έως τώρα εκτεθεί, παρουσιάζονται μαζί με φωτογραφικό υλικό, ηχητικά και οπτικά ντοκουμέντα, έτσι ώστε οι επισκέπτες να συμμετέχουν με όλες τους τις αισθήσεις, να κατανοήσουν, να συγκινηθούν και να προβληματιστούν.
Από τους ναύτες του Αβέρωφ έως τον ναύαρχο Κουντουριώτη
Η είσοδος της έκθεσης είναι από την πρύμνη του πλοίου. Ένα πλοίο με πολύτιμα αντικείμενα, μαρτυρίες, φωτογραφίες και ντοκουμέντα που αφηγούνται ιστορίες ανδρών, είτε αυτοί είναι απλοί ναύτες, είτε αξιωματικοί, είτε γνωστοί καπετάνιοι. Οι επισκέπτες καλούνται, λοιπόν, σε ένα ταξίδι στον χρόνο, με πλοηγό και συνοδοιπόρους όλους τους ανθρώπους που έγραψαν – με τον έναν ή τον άλλον τρόπο – ιστορία και δημιούργησαν αυτό που, ως βαθιά ανθρώπινο και βαθιά αληθινό, μπορεί να μας κάνει περήφανους.
Από τους τραυματισμένους ναύτες του Αβέρωφ, που αρνήθηκαν να εγκαταλείψουν το πλοίο τους, έως τον ναύαρχο Κουντουριώτη, που απέφυγε την παγίδα των εχθρών και παράκουσε την εντολή της κυβέρνησης για καταδίωξη του τούρκικου σκάφους «Χαμηδιέ», οι επισκέπτες θα γίνουν μάρτυρες μιας συλλογής προσωπικών ιστοριών, ιστοριών ανδρείας, θάρρους και αυταπάρνησης.
Εντυπωσιακό σκηνικό και νέες τεχνολογίες
Τα πολύτιμα φυσικά εκθέματα και το εντυπωσιακό σκηνικό της έκθεσης συμπληρώνονται από τη χρήση νέων τεχνολογιών, που βοηθούν το κοινό να ενταχθεί στο έντονα φορτισμένο και συγκινησιακό κλίμα της έκθεσης.
Χάρη στις ιστορίες αυτών των ανδρών, το κοινό μπαίνει στην διαδικασία να αναρωτηθεί ποια είναι η πρώτη ύλη της γενναιότητας, του ηρωισμού και της ανδρείας και να προσπαθήσει να την αναζητήσει όχι μόνο στο χθες, αλλά και στο σήμερα, όχι μόνο στους «μεγάλους ατρόμητους άνδρες», αλλά και στον καθένα από μας, ανεξάρτητα από φύλο, εθνικότητα, θρησκεία και ηλικία.
Τίθενται ερωτήματα, όπως αυτά που θέτει ο Σωκράτης στον πλατωνικό διάλογο «Λάχης. Περί ανδρείας». Το κοινό θα επιχειρήσει να ανακαλύψει ποια είναι τα στοιχεία που μπορούν να εμφυσήσουν τον ηρωισμό στον καθένα από εμάς.
Θα μπορούσε να είναι η εκπαίδευση; Ποια είναι η εκπαίδευση που λαμβάνουν τα στελέχη του Πολεμικού Ναυτικού; Τι προβλήματα μπορεί να δημιουργήσει η έλλειψή της; Η προηγμένη τεχνολογία εξασφαλίζει την γενναιότητα; Στην ενότητα αυτή, παρουσιάζονται ορισμένα προηγμένα τεχνολογικά μέσα, που, κατά καιρούς, διέθετε το Πολεμικό Ναυτικό. Παράλληλα, επισημαίνονται περιπτώσεις, όπου η προηγμένη τεχνολογία φάνηκε αναποτελεσματική. Και, τέλος, περιπτώσεις, όπου οι άνδρες του κατάφεραν να ξεπεράσουν το γεγονός ότι ο εξοπλισμός που διέθεταν ήταν ξεπερασμένος και σε κακή κατάσταση.
«Δεν εγκαταλείπω το πλοίο!»
Γενναίος είναι αυτός, που δεν εγκαταλείπει τη θέση του; Σε αυτήν την ενότητα της έκθεσης, παρουσιάζονται παραδείγματα ανδρών που παρέμειναν στη θέση τους, ακόμη και όταν οι συνθήκες θα δικαιολογούσαν την υποχώρηση ή την παράδοση.
Οι γενναίοι κάνουν ποτέ «ανταρσία»; Ως απάντηση, γίνεται αναφορά στις πολλές περιπτώσεις «ανταρσίας», όπου τα πληρώματα πλοίων αγνόησαν διαταγές, είτε για να δράσουν διαφορετικά απέναντι στον εχθρό, είτε για να παρέμβουν καθοριστικά στα πολιτικά πράγματα της χώρας.
«Όταν δεν φοβάμαι μπροστά στον κίνδυνο», αυτό είναι θάρρος; Απάντηση επιχειρούν να δώσουν ιστορίες με άνδρες του Πολεμικού Ναυτικού, που επέδειξαν ριψοκίνδυνη στάση… είτε αυτή είχε αίσια έκβαση, είτε όχι!
Σε αντιπαραβολή με τις παραπάνω ιστορίες, στην αμέσως επόμενη ενότητα, παρουσιάζονται περιπτώσεις που η απόφαση των ανδρών δεν έχει εντυπωσιακά χαρακτηριστικά, αλλά εκφράζει την ισορροπημένη έκφραση της συνετής αξιολόγησης των συνθηκών.
Πέρα από τον εκθεσιακό χώρο, τα εκθέματα συνεχίζονται και στο αίθριο του «Ελληνικού Κόσμου», όπου έχει τοποθετηθεί ειδικά για τους επισκέπτες της έκθεσης μια ευχάριστη έκπληξη. Το περισκόπιο ενός υποβρυχίου, τύπου «Παπανικολής», χρονολογίας 1972 – 1973, από το οποίο μπορούν να παρατηρήσουν σημεία της Αθήνας, από τον λόφο της Πνύκας και την Ακρόπολη έως τον Πειραιά. Την έκθεση επιμελήθηκε η μουσειολόγος Νάσια Χουρμουζιάδη.
Πληροφορίες
Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος»: Πειραιώς 254 – Ταύρος, τηλ.: 212 2540000.