Στο πλαίσιο του κύκλου «Γαλλική όπερα» και της φετινής επετείου των 200 ετών από τη γέννηση του Γάλλου συνθέτη Σαρλ Γκουνό, η πεντάπρακτη όπερά του, «Ρωμαίος και Ιουλιέτα», που βασίζεται σε ποιητικό κείμενο των Ζιλ Μπαρμπιέ και Μισέλ Καρέ, οι οποίοι στηρίχτηκαν στην ομότιτλη τραγωδία του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην ιστορία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ΕΛΣ).
Σε μουσική διεύθυνση Λουκά Καρυτινού και σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη και με ένα λαμπερό καστ διακεκριμένων πρωταγωνιστών, το έργο – ορόσημο του γαλλικού ρεπερτορίου παρουσιάζεται στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της ΕΛΣ στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ: λεωφ. Συγγρού 364 – Καλλιθέα), στις 7 και 11 Μαρτίου, στις 7.30 το απόγευμα (τις Κυριακές, στις 6.30 το απόγευμα.)
Με έναν τελευταίο διάλογο ανάμεσα στους δύο ερωτευμένους
Η όπερα «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» του Γκουνό παραμένει μέχρι σήμερα, μακράν, η δημοφιλέστερη μελοποίηση του σαιξπηρικού δράματος. Οι λιμπρετίστες της έμειναν πιστοί στο έργο του Σαίξπηρ, από το οποίο δανείστηκαν αυτούσια κομμάτια, καθώς πολλά σημεία του σαιξπηρικού κειμένου αποτελούν ιδανική πρώτη ύλη για λιμπρέτο όπερας.
Η υπόθεση εκτυλίσσεται στη Βερόνα και αφορά στον έρωτα του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας. Οι δυο νέοι παντρεύονται κρυφά, καθώς οι οικογένειές τους βρίσκονται σε διαμάχη. Κατά τη διάρκεια αντιδικίας, ο Ρωμαίος σκοτώνει τον εξάδελφο της Ιουλιέτας και εξορίζεται από την πόλη. Προκειμένου να αποφύγει γάμο με άλλον, όπως επιθυμεί ο πατέρας της, η Ιουλιέτα πίνει ένα φίλτρο που τη ρίχνει σε βαθύ ύπνο, ενώ ο περίγυρός της τη θεωρεί νεκρή. Τα νέα φτάνουν στον Ρωμαίο, ο οποίος επιστρέφει στη Βερόνα και, θεωρώντας την Ιουλιέτα νεκρή, φαρμακώνεται. Όταν εκείνη ξυπνά και καταλαβαίνει τι έχει συμβεί, αυτοκτονεί, για να ενωθεί για πάντα με τον αγαπημένο της.
Για το τέλος του έργου, ο Γκουνό διαφοροποιήθηκε από τον Σαίξπηρ και ακολούθησε την παραλλαγή που είχε εισαγάγει ο διάσημος Βρετανός ηθοποιός του 18ου αιώνα, Ντέιβιντ Γκάρικ, και την οποία είχε επιλέξει, επίσης, ο Μπερλιόζ. Σύμφωνα με αυτήν, όταν ξυπνά η Ιουλιέτα, ο Ρωμαίος δεν έχει χάσει ακόμα πλήρως τις αισθήσεις του, έτσι ώστε να είναι ακόμα εφικτός ένας τελευταίος διάλογος, ένα τελευταίο ντουέτο, ανάμεσα στους δύο ερωτευμένους.
Τη νέα αυτή παραγωγή της ΕΛΣ σκηνοθετεί ο θεατρικός σκηνοθέτης Νίκος Μαστοράκης, ο οποίος, με το έργο αυτό, παρουσιάζει για πρώτη φορά δουλειά του στο λυρικό θέατρο. Μέσα από μια σύγχρονη και αφαιρετική αισθητική, εστιάζει στο κεντρικό ζευγάρι και προτείνει τη μεταφορά του σαιξπηρικού δράματος στο σήμερα.
Με μελωδικό πλούτο και ευρηματική ενορχήστρωση
Συνολικά, ο αισθησιακός λυρισμός της μουσικής, ο μελωδικός πλούτος, η ευρηματική ενορχήστρωση και η ισορροπία των χορωδιακών σκηνών πλήθους καθιστούν τη συγκεκριμένη όπερα μια από τις επιτυχέστερες μεταφορές της τραγωδίας του Σαίξπηρ στο λυρικό θέατρο και μια από τις πιο αγαπητές όπερες του ρεπερτορίου.
Τα τέσσερα εκτενή ντουέτα για τους εραστές της Βερόνας και οι διάσημες άριές τους μονοπωλούν το ενδιαφέρον και, ταυτόχρονα, αναπτύσσουν δραματουργικά την ιστορία από την αθώα αρχική συνάντηση των δύο νέων έως το τραγικό τους τέλος, από το ανάλαφρο «βαλς» της Ιουλιέτας έως την «άρια του δηλητηρίου» της ίδιας και από το εκστατικό τραγούδι του Ρωμαίου έως τον απαρηγόρητο μονόλογό του πάνω από το μνήμα της Ιουλιέτας.
Χάρη στον απίστευτο μελωδικό της πλούτο, η όπερα αυτή γνώρισε μεγάλη επιτυχία από την πρώτη κιόλας παρουσίασή της, το 1867, στο Παρίσι. Ενώ ο «Φάουστ» χρειάστηκε αρκετό καιρό, προκειμένου να κατακτήσει το κοινό, αυτή σημείωσε άμεση επιτυχία και, ήδη από την πρώτη χρονιά, ξεπέρασε τις εκατό παραστάσεις, ενώ την ίδια χρονιά, παρουσιάστηκε στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη.
Παρότι ο συνθέτης εστιάζει στο κεντρικό ζευγάρι, οι σκηνές πλήθους με τα εντυπωσιακά χορωδιακά και οι σκηνές χορού δίνουν στο έργο λάμψη και ένα στοιχείο φαντασμαγορίας, που συνεισφέρουν στη δημοτικότητά του.
Ταυτότητα παράστασης
Μουσική διεύθυνση: Λουκάς Καρυτινός, σκηνοθεσία: Νίκος Μαστοράκης, σκηνικά: Γιοχάνες Στις, επιμέλεια κοστουμιών: Ερμίνα Αποστολάκη, κινησιολογία: Μαρκέλλα Μανωλιάδη, φωτισμοί: Φραντς Πέτερ Ντάβιντ, διεύθυνση Χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος. Ερμηνεία: Ρωμαίος: Ισμαέλ Τζόρντι, Ιουλιέτα: Μυρτώ Παπαθανασίου, Καπουλέτος: Δημήτρης Κασιούμης, Στέφανος: Άρτεμις Μπόγρη, Μερκούτιος: Χάρης Ανδριανός, Τυβάλδος: Αντώνης Κορωναίος, Πατήρ Λαυρέντιος: Πέτρος Μαγουλάς, Γερτρούδη: Χρυσάνθη Σπιτάδη, Μπενβόλιος: Διονύσης Μελογιαννίδης, Κόμης Πάρης: Νίκος Κοτενίδης, Δούκας: Γιώργος Ρούπας, Γρηγόριος: Κωστής Ρασιδάκις. Με την Ορχήστρα και τη Χορωδία της ΕΛΣ.
Πληροφορίες
Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος: λεωφ. Συγγρού 364 – Καλλιθέα, τηλ.: 213 0885700. Τιμές εισιτηρίων: 80, 55, 50, 35, 20, 15, 12 (φοιτητικό – παιδικό), 10 (περιορισμένης ορατότητας) ευρώ. Προπώληση εισιτηρίων: ταμεία της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ (καθημερινά: 09.00 – 21.00), καταστήματα Public, ηλεκτρονικά: tickets.public.gr, ticketservices.gr και nationalopera.gr.
