Από την έντυπη έκδοση
Της Λέττας Καλαμαρά
[email protected]
Παρατεταμένη ύφεση παρατηρείται στην αγορά των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών, με τους επαγγελματίες του χώρου να επαναλαμβάνουν τα τελευταία χρόνια το «κάθε πέρυσι και καλύτερα». Προς επίρρωσιν αυτής της άποψης έρχονται τα στοιχεία της GFK με τα αποτελέσματα της σύγκρισης της πορείας των πωλήσεων στον κλάδο από το 2010 μέχρι και το 2017. Από 750 εκατ. ευρώ το α’ τρίμηνο 2010 ο τζίρος στον κλάδο έφτασε στα 430 εκατ. ευρώ το α’ τρίμηνο του 2017 και στο β’ τρίμηνο έφτασε τα 420 εκατ. ευρώ, με την πλειονότητα των επιμέρους κατηγοριών προϊόντων να καταγράφουν απώλειες και να ολοκληρώνουν τα τρίμηνα με αρνητικό πρόσημο.
Ειδικότερα στο β’ τρίμηνο του 2017 πέντε από τις επτά επιμέρους κατηγορίες προϊόντων σημείωσαν πτώση πωλήσεων. Σημαντική ανάσα στον κλάδο έχει δώσει επίσης η υποκατηγορία των κλιματιστικών συσκευών, που μέχρι στιγμής έχουν σημειώσει διψήφιο ποσοστό ανόδου τόσο σε τζίρο όσο και σε τεμάχια.
Με βάση τα στοιχεία της GFK τα νοικοκυριά δαπανούν για μεγάλες συσκευές μόνο όταν αυτές που έχουν δεν λειτουργούν πια. Ψωνίζουν δηλαδή με γνώμονα την κάλυψη της ανάγκης και όχι με γνώμονα την εξέλιξη της τεχνολογίας ή την τάση της μόδας. Σίγουρα όμως όταν ψωνίζουν ο συνδυασμός ποιότητας, τεχνολογικών χαρακτηριστικών και τιμής λειτουργεί καταλυτικά για τις επιλογές τους. Αυτό όμως έχει ως αποτέλεσμα οι κατηγορίες όπως τα προϊόντα πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών να καταγράφουν απώλειες που προβληματίζουν τις εταιρείες του χώρου. Όπως χαρακτηριστικά τονίζουν οι αναλυτές του χώρου το δύσκολο τετράμηνο που έχουν μπροστά τους οι Έλληνες πολίτες λόγω της καταβολής υπέρογκων φόρων δεν αφήνει και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για την κατανάλωση.
Τα ποσά που δαπανώνται κατά κεφαλήν είναι χαμηλά γεγονός που καταδεικνύει τη μειωμένη αγοραστική δύναμη των Ελλήνων καταναλωτών σε συνδυασμό με τις αρνητικές προοπτικές για την απασχόληση και τις αμοιβές των ήδη εργαζομένων. Ωστόσο, τα υπάρχοντα δίκτυα λιανικής συνεχίζουν τις επενδύσεις τους στον τομέα της ενίσχυσης των καταστημάτων τους με στόχο την προέλκυση των καταναλωτών, αλλά κυρίως με στόχο την αύξηση του δείκτη πιστότητας των υπαρχόντων πελατών τους που θα καθορίσει και τη μακροπρόθεσμη πορεία των επιχειρήσεων του χώρου. Να σημειωθεί πως σε σημαντικό παράγοντα της αγοράς εξελίσσεται και το ηλεκτρονικό εμπόριο, που σε κάποιες κατηγορίες προϊόντων αρχίζει να προκαλεί ανατροπές όσον αφορά τα μερίδια των δικτύων.
Οι αισιόδοξοι τονίζουν πως η αγορά έχει φτάσει πλέον στο σημείο ισορροπίας της, προς τα κάτω. Οι απαισιόδοξοι επισημαίνουν πως μεγάλο ερώτημα είναι πώς θα αντιδράσει η κάθετη αγορά των προϊόντων πληροφορικής που καταγράφει αρνητική πορεία και παρασύρει το σύνολο σχεδόν του κλάδου. Εάν το ΙΤ συγκρατήσει τις απώλειές του τότε η αγορά μπορεί να ανακάμψει και να περάσει εκ νέου σε θετικό πρόσημο το 2017. Διαφορετικά η εικόνα θα είναι άσχημη μιας και δεν φαίνεται να επαρκεί η προσπάθεια ανάκτησης του χαμένου εδάφους.
Πορεία αγοράς
Το 2008 ήταν η τελευταία χρονιά με θετικό πρόσημο για την αγορά. Οι επόμενες χρήσεις από το 2009, 2010, 2011, 2012 μέχρι και το 2013 ήταν αρνητικές τόσο σε αξία όσο και σε τεμάχια. Από το 2014 ξεκίνησε να καταγράφεται εκ νέου θετικό πρόσημο στις πωλήσεις. Η τάση μικρής ανάκαμψης διατηρήθηκε το 2015, δεδομένο όμως που δεν διατηρήθηκε το 2016 οπότε η αγορά έκλεισε τη χρονιά στο -2,9%, κάνοντας ένα πισωγύρισμα στις κακές επιδόσεις του 2013. Τα δύο πρώτα τρίμηνα του 2017 δείχνουν πως η αγορά μπαίνει εκ νέου σε ύφεση, με τις περισσότερες κατηγορίες προϊόντων να σημειώνουν πτώση πωλήσεων.
Αναλυτικά το 2014 η ελληνική αγορά παρουσίασε σημαντική άνοδο, με τους έξι από τους επτά τομείς να έχουν θετική παρουσία, δύο από τους οποίους, οι τηλεπικοινωνίες και οι λευκές συσκευές, εμφάνισαν διψήφιο ποσοστό αύξησης. Επίσης άνοδο σημείωσαν οι κατηγορίες είδη εξοπλισμού γραφείου και αναλώσιμα, τα ηλεκτρονικά καταναλωτικά προϊόντα, οι μικρές οικιακές συσκευές και τα προϊόντα πληροφορικής. Διψήφια πτώση είχε η κατηγορία των φωτογραφικών ειδών.
Το 2015 τέσσερις από τους επτά τομείς σημείωσαν θετική παρουσία. Αύξηση σημείωσαν οι κατηγορίες μεγάλες οικιακές συσκευές, μικρές οικιακές συσκευές, προϊόντα πληροφορικής και τηλεπικοινωνίες. Αντιθέτως οι υπόλοιπες κατηγορίες -είδη εξοπλισμού γραφείου και αναλωσίμων, φωτογραφικά είδη και ηλεκτρονικά καταναλωτικά αγαθά, εμφάνισαν πτώση, με την κατηγορία των φωτογραφικών ειδών να εμφανίζει διψήφια πτώση.
Το 2016 ο τομέας με την καλύτερη επίδοση ήταν αυτός των ηλεκτρονικών καταναλωτικών αγαθών, ο οποίος ενισχύθηκε κατά 4,6%. Ακολούθησαν οι μικρές οικιακές συσκευές με άνοδο 3,5% και οι τηλεπικοινωνίες με αύξηση κατά 1,7%. Αντίθετα σημαντικές ήταν οι απώλειες που σημείωσε ο τομέας της πληροφορικής (-4,4%), παρά το γεγονός ότι η Black Friday ανέκοψε κάπως την καθοδική πορεία των πωλήσεων των προϊόντων του συγκεκριμένου τομέα. Σε αρνητικό έδαφος βρέθηκαν και τα είδη εξοπλισμού γραφείου και αναλωσίμων (-6,5%), οι μεγάλες οικιακές συσκευές (-3,2%) καθώς και το σύνολο του τομέα των φωτογραφικών ειδών (-5,7%).
Στα πρώτα δύο τρίμηνα το 2017 τα στοιχεία δείχνουν καθοδικό ρυθμό πωλήσεων που διαμορφώθηκε συνολικά στο εξάμηνο στο -3,7%. Καθοδικά κινήθηκαν τα ηλεκτρονικά καταναλωτικά αγαθά, τα φωτογραφικά είδη, οι μικρές οικιακές συσκευές, τα προϊόντα πληροφορικής, τα είδη εξοπλισμού γραφείου και αναλωσίμων. Οι ανοδικοί τομείς ήταν οι μεγάλες οικιακές συσκευές (MDA) και οι τηλεπικοινωνίες. Στις υποκατηγορίες που κινήθηκαν ανοδικά συμπεριλαμβάνονται οι κονσόλες παιχνιδιών, ας μην ξεχνάμε και το λανσάρισμα της νέας κονσόλας της Nintendo, τα πλυντήρια πιάτων, τόσο στις ελεύθερες όσο και στις εντοιχιζόμενες συσκευές, με τις προσφορές του λιανεμπορίου να παίζουν σημαντικό ρόλο.
Επίσης σταθερά ανοδική πορεία είχαν τα πλυντήρια ρούχων, με μεγαλύτερη χωρητικότητα (κιλά) και με την αύξηση των πλυντηρίων/ στεγνωτηρίων, οι φριτέζες και οι ηλεκτρικές σκούπες. Στα είδη τεχνολογίας καλά πήγαν οι οθόνες καθώς και τα Gaming & Leisure Devices, τα ακουστικά στις τηλεπικοινωνίες και τα core wearables. Από την άλλη πλευρά ψυγεία, μικρές οικιακές συσκευές, tablets, είδη εξοπλισμού γραφείου και αναλώσιμα κινήθηκαν καθοδικά.
