Από την έντυπη έκδοση
Του Κώστα Δεληγιάννη
[email protected]
Σε «ναυάγιο» οδηγήθηκε τελικά ο διαγωνισμός για την πώληση του 50,1% των Ελληνικών Πετρελαίων, καθώς κανένα από τα δύο σχήματα που διεκδικούσε το πλειοψηφικό «πακέτο» του Ομίλου δεν υπέβαλε δεσμευτική οικονομική προσφορά χθες, όταν και εξέπνεε η σχετική προθεσμία. Έτσι, παρόλο που οι αρχικοί «μνηστήρες» οι οποίοι συμμετείχαν στη Β’ φάση του διαγωνισμού (η Glencore και η Vitol) συνασπίσθηκαν στην πορεία με δύο ονόματα μεγάλου «ειδικού βάρους» στη διεθνή αγορά, την αμερικανική Carlyle και την αλγερινή Sonatrach αντίστοιχα, η εξέλιξη αυτή δεν επηρέασε τελικά την έκβαση.
Στην ανακοίνωσή του, το ΤΑΙΠΕΔ αποδίδει τη μη υποβολή προσφορών σε «λόγους που αφορούν στους ίδιους τους υποψήφιους επενδυτές και πρόσφατες εξελίξεις στο διεθνές περιβάλλον, οι οποίες επηρεάζουν τις κοινοπραξίες». Έτσι, για παράδειγμα, σύμφωνα με πληροφορίες, το πρόσφατο «βελούδινο» πραξικόπημα στην Αλγερία «έδεσε τα χέρια» της Sonatrach, ματαιώνοντας τις όποιες αποφάσεις είχε λάβει.
Πάντως, σύμφωνα με κύκλους του ΤΑΙΠΕΔ, βασικό ρόλο για τη μη επιτυχία του διαγωνισμού έπαιξαν πρόνοιες στα κείμενα της συμφωνίας αγοραπωλησίας, σε μία σειρά από θέματα που θα διασφάλιζαν τα συμφέροντα του Δημοσίου, καθώς και τη μακροπρόθεσμη αναπτυξιακή πορεία των ΕΛΠΕ. Αν και χαρακτηρίζουν τα κείμενα της αγοραπωλησίας «ισορροπημένα», καθιστώντας ελκυστική τη συναλλαγή για τους υποψήφιους επενδυτές, σημειώνουν ότι τέτοιες πρόνοιες ήταν απαραίτητες καθώς είχαν να κάνουν με ζητήματα όπως η παραμονή των ΕΛΠΕ στο Χ.Α. και της έδρας του Ομίλου στην Ελλάδα, θέματα προμήθειας, όπως και διατήρησης του ύψους παραγωγής των διυλιστηρίων.
Παράλληλα, για την ενεργό συμμετοχή του Δημοσίου στη χάραξη της μετέπειτα στρατηγικής του Ομίλου, τα κείμενα προέβλεπαν δικαιώματα βέτο των επενδυτών μειοψηφίας και παρουσία στο Δ.Σ., αλλά και απαίτηση αυξημένης πλειοψηφίας στις αποφάσεις των Γ.Σ. Προβλέψεις που οι επενδυτές φαίνεται πως αξιολόγησαν ως μη ικανοποιητικές στην τελική ευθεία για την κατάθεση των προσφορών. Ένας ακόμη αρνητικός παράγοντας ήταν ότι κατά τις διαπραγματεύσεις τα δύο σχήματα έθεσαν αξιώσεις οι οποίες δεν μπορούσαν να γίνουν αποδεκτές από το ΤΑΙΠΕΔ και τελικά δεν συμπεριλήφθηκαν στα κείμενα της αγοραπωλησίας. Όπως σημειώνουν οι πηγές του Ταμείου, το ΤΑΙΠΕΔ δεν ήταν διατεθειμένο να ολοκληρώσει τη συναλλαγή αποδεχόμενο οποιονδήποτε όρο από τους διεκδικητές, όπως και οποιοδήποτε τίμημα.
Επιφυλακτική η Ε.Ε.
Η Κομισιόν φαίνεται πως αντιμετώπιζε με επιφύλαξη το εγχείρημα, θεωρώντας ότι η περιορισμένη αριθμητική συμμετοχή στη Β’ φάση του διαγωνισμού υπονόμευε τον ανταγωνισμό. Απόδειξη το γεγονός ότι στην πρόσφατη έκθεσή της για την ελληνική οικονομία σημείωνε για την πώληση των ΕΛΠΕ πως «το γεγονός πως υπάρχουν δύο μόνον υποψήφιοι στην τελική φάση δεν είναι θετικό για την έκβαση της διαδικασίας». Τα παραπάνω συνθέτουν ένα πλαίσιο το οποίο φαίνεται να «δείχνει» τις πιο ουσιώδεις αιτίες που διαμόρφωσαν το χθεσινό αποτέλεσμα. Από την άλλη πλευρά, θέματα όπως η αύξηση στην πορεία των δικαιωμάτων του Δημοσίου στις εξορύξεις, ή η καθυστέρηση στην αποσαφήνιση του πλαισίου αναφορική με την υποχρεωτική ή μη υποβολή δημόσιας προσφοράς και για τις μετοχές που διατίθενται στο χρηματιστήριο, ίσως προκάλεσαν όντως τη δυσανασχέτηση των διεκδικητών, χωρίς ωστόσο να μπορούν να θεωρηθούν πρωτεύοντα κίνητρα για τη στάση τους.
Τα επόμενα βήματα
Όσον αφορά την πορεία από εδώ και πέρα, το ΤΑΙΠΕΔ σημειώνει ότι το δ.σ. του ΤΑΙΠΕΔ θα συγκληθεί άμεσα για να εξετάσει τα επόμενα βήματα. Πάντως, με δεδομένο ότι το υπό πώληση «πακέτο» απαρτιζόταν 20% από μετοχές του Δημοσίου και 30,1% από μετοχές της Paneuropean Oil and Industrial Holdings, συμφερόντων Λάτση, είναι δεδομένο πως οι όποιες τελικές αποφάσεις θα διαμορφωθούν από τους δύο μετόχους. Ρόλο θα παίξει και η στάση της Κομισιόν, με δεδομένο ότι εμπλέκεται στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων. Θεωρείται πολύ πρόωρο για οποιαδήποτε πρόβλεψη, αν και είναι ασφαλής εκτίμηση το «πάγωμα» οποιασδήποτε εξέλιξης μέχρι τις εθνικές εκλογές.
