Όταν ο Φωκίων Καραβίας ανέλαβε τα ηνία της Eurobank ήταν 2 Φεβρουαρίου του 2015. Στις 4 Φεβρουαρίου η ΕΚΤ ανακοίνωσε πως σταµατά να δέχεται τα ελληνικά οµόλογα ως ενέχυρο και οι τράπεζες αναγκάστηκαν να καταφύγουν στον έκτακτο µηχανισµό παροχής ρευστότητας.
Ξεκινούσε ένα εξάµηνο που όλοι θέλουν αλλά κανείς δεν µπορεί να λησµονήσει. Ίσως να ήταν ευτυχής σύµπτωση που εκείνο το διάστηµα, όταν το πρώτο µέληµα ήταν η ρευστότητα, για πρώτη φορά ένας Treasurer έγινε ∆ιευθύνων Σύµβουλος σε ελληνική τράπεζα.
Η Ελλάδα βρισκόταν σε µια από τις πιο ταραγµένες περιόδους της σύγχρονης ιστορίας της και οι τράπεζες στο µάτι του κυκλώνα. Ακολούθησαν δηµοψήφισµα, capital controls, τρίτη διαδοχική ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Κανείς δεν ζήλευε τότε τους επικεφαλής τους. Σε εκείνη τη φάση, η Eurobank ήταν η τράπεζα που κατάφερε να βρει κεφάλαια αποκλειστικά από ιδιώτες επενδυτές, τη Fairfax του Πρεµ Γουάτσα. ∆έκα χρόνια µετά, η Eurobank είναι ένας πολυσχιδής και διαφοροποιηµένος τραπεζικός όµιλος, η πρώτη ελληνική τράπεζα που ο ισολογισµός της ξεπέρασε τα 100 δισεκατοµµύρια ευρώ.
Η πορεία του
Ποιος είναι, λοιπόν, ο άνθρωπος πίσω από αυτή την επιτυχία; Μακριά από την παραδοσιακή εικόνα του τραπεζίτη, ο Φωκίων Καραβίας είναι ένας τεχνοκράτης χαµηλών τόνων, που µιλάει µε τη δουλειά του. Γεννηµένος το 1964, σπούδασε χηµικός µηχανικός στο ΕΜΠ και έκανε το διδακτορικό του στο University of Pennsylvania. ∆ούλεψε στη Wall Street, στην JPMorgan, πριν γυρίσει στην Ελλάδα το 1994, στη Citibank και µετά στη Eurobank. Πριν αναλάβει την ηγεσία, είχε ήδη 17 χρόνια εµπειρίας στην τράπεζα.
Όµως οι προκλήσεις ήταν πλέον πολύ διαφορετικές. Παρά τη σταδιακή βελτίωση της οικονοµίας, ο όγκος των µη εξυπηρετούµενων δανείων δεν άφηνε τις ελληνικές τράπεζες να ανακάµψουν.
Υπό τον Φ. Καραβία, ήταν η Eurobank που άνοιξε τον δρόµο της επιστροφής τους µέσα από τον εταιρικό µετασχηµατισµό (hive-down) και τη χρήση των τιτλοποιήσεων για την εξυγίανση του χαρτοφυλακίου. Έγινε η βασική µέθοδος για το τραπεζικό σύστηµα και σήµερα την προτείνει και η Κοµισιόν για την ενίσχυση του τραπεζικού τοµέα σε όλη την Ευρώπη. Η Eurobank ήταν η πρώτη που µείωσε τα κόκκινα δάνεια µε τιτλοποίηση το 2020 και, λίγο αργότερα, η πρώτη που το εφάρµοσε και στο πλαίσιο του προγράµµατος «Ηρακλής». Αυτά τα βήµατα δεν ήταν απλές τεχνικές κινήσεις, αλλά απόδειξη ότι µπορούσε να ξεφύγει από το παρελθόν και να κοιτάξει µπροστά.
Υπό τον Φ. Καραβία, όµως, η Eurobank έχει να επιδείξει ανάλογη θετική διαδροµή και στον ανοδικό οικονοµικό κύκλο. Εστίασε στις αγορές όπου µπορούσε να έχει συστηµική παρουσία – Ελλάδα, Κύπρο, Βουλγαρία. Στη Βουλγαρία (Postbank) απορρόφησε τις δραστηριότητες τριών άλλων, ελληνικών και ξένων, τραπεζών που αποχωρούσαν. Και στην Κύπρο, το µεγάλο βήµα έγινε µε τη σταδιακή εξαγορά της Ελληνικής Τράπεζας, την πρώτη διασυνοριακή εξαγορά εδώ και αρκετά χρόνια στην Ευρωζώνη. Με τη συγχώνευσή της µε την πετυχηµένη θυγατρική Eurobank Cyprus και µε την παράλληλη εξαγορά της ασφαλιστικής CNP Cyprus, δηµιουργεί τον µεγαλύτερο χρηµατοπιστωτικό όµιλο στη χώρα. Αποκτά έτσι ένα εφαλτήριο για τις επιχειρήσεις από τη Μέση Ανατολή και την Ινδία που θέλουν να αποκτήσουν πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά. Παράλληλα, σε Λουξεµβούργο και Λονδίνο η Eurobank Private Bank Luxembourg διαχειρίζεται πλέον 13 δισ. ευρώ.
Το μυστικό της επιτυχίας
Αν υπάρχει το «µυστικό της επιτυχίας», αυτό είναι το οµαδικό πνεύµα. Ο Φωκίων Καραβίας λειτουργεί πάντοτε ως το πρόσωπο αναφοράς µιας οµάδας – της ίδιας διοικητικής οµάδας που οδηγεί τη Eurobank την τελευταία δεκαετία. Πιστεύει ότι ο κάθε επικεφαλής είναι τόσο καλός όσο οι άµεσοι συνεργάτες του. Και γι’αυτό οι επιδόσεις σε όλους τους τοµείς είναι οµοιόµορφες. Στις µεγάλες χρηµατοδοτήσεις, η Eurobank πρωταγωνιστεί στη διοχέτευση των κονδυλίων του Ταµείου Ανάκαµψης και είναι δεύτερη στον κόσµο και πρώτη στην Ελλάδα σε δάνεια προς την ελληνόκτητη ναυτιλία. Στην τραπεζική για ιδιώτες, εφαρµόζει ένα καινοτόµο µοντέλο καταστηµάτων που συνδυάζει άµεση επαφή µε τους πελάτες και ψηφιακή τεχνολογία. Στην καινοτοµία, ξεχωρίζει µε υπηρεσίες όπως το v-banking, για εξ αποστάσεως τραπεζικές υπηρεσίες σε µικροµεσαίες επιχειρήσεις, και το POS cash advance, για τη χρηµατοδότησή τους.
Τα αποτελέσµατα δικαίωσαν τη στρατηγική και την εφαρµογή της. Ο Πρεµ Γουάτσα, ο Ινδοκαναδός επενδυτής που έβαλε δύο φορές κεφάλαια στη Eurobank άµεσα, και µια τρίτη µέσω της συγχώνευσης µε την εταιρεία ακινήτων Grivalia, δικαιώνεται και εκείνος µε τη µεγαλύτερη διανοµή κερδών µεταξύ των συστηµικών τραπεζών. Ταυτόχρονα, 30 εκατ. ευρώ από τα κέρδη διανεµήθηκαν σε 4.700 εργαζόµενους, δείχνοντας ότι η διοίκηση Καραβία κοιτά πέρα από τη στενή οµάδα, το σύνολο των ανθρώπων της. Σήµερα, ο Φωκίων Καραβίας είναι ο µακροβιότερος CEO ελληνικής τράπεζας από τους εν ενεργεία συναδέλφους του, έχοντας οδηγήσει τη Eurobank από την κρίση στην κορυφή. Με στρατηγική που συνδυάζει εξυγίανση, διεθνή επέκταση και καινοτοµία, έχει αφήσει το αποτύπωµα του οµαδικού πνεύµατος όχι µόνο στην τράπεζα, αλλά και στον ελληνικό τραπεζικό τοµέα.
To όραμά του
«Σε έναν όλο και πιο περίπλοκο κόσμο, τα ατομικά οράματα έχουν περιορισμένο αντίκτυπο. Αυτό που έχει σημασία είναι να εντάσσει κανείς την προσωπική του προοπτική σε ένα συλλογικό στόχο. Με αυτή την παραδοχή δουλεύουμε στη Eurobank. Ότι η συμβολή του καθενός είναι διακριτή, αλλά το αποτέλεσμα έρχεται μόνο μέσα από την ομαδική προσπάθεια και τότε ξεπερνά το απλό άθροισμα των ατομικών συνεισφορών. Οι αξίες και οι προσδοκίες δικαιώνονται, γίνονται πράξη και φέρνουν καρπούς όταν έχουν αναφορά στη συλλογικότητα, όταν δηλαδή προβάλλονται σε μια κοινή διαδρομή ανθρώπων που τις μοιράζονται και τις υπηρετούν. Έχω την τύχη να συνεργάζομαι καθημερινά με ανθρώπους που πιστεύουν κι εκείνοι ότι πηγαίνουμε καλά όταν πηγαίνουμε μαζί».