Στη δημοσίευση επιστολής διαμαρτυρίας προχώρησε η Ένωση Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας εκφράζοντας με τον εντονότερο τρόπο την απογοήτευση, την αγανάκτηση και τους προβληματισμούς των μελών της σχετικά με την αδικαιολόγητη καθυστέρηση υλοποίησης του προγράμματος «Αλλάζω σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα».
Όπως τονίζει η Ένωση Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας (ΕΒΗΕ) που εκπροσωπεί τον κλάδο παραγωγής θερμικών ηλιακών, της μοναδικής τεχνολογίας Ανανεώσιμης Πηγής Ενέργειας η οποία παράγεται στην Ελλάδα «έχει περάσει ήδη ένας χρόνος από την στιγμή που ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε από το βήμα της ΔΕΘ την υλοποίηση του προγράμματος «Αλλάζω σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα», το οποίο σύμφωνα με διαβεβαιώσεις των αρμοδίων θεσμικών φορέων θα ξεκινούσε άμεσα εντός του 2024, δεδομένου ότι είχε ενταχθεί στο Ταμείο Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας και είχε εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση του.
Θεωρήσαμε ότι κάτι τέτοιο θα ήταν απολύτως εφικτό, δεδομένου ότι λίγο καιρό πριν είχε ολοκληρωθεί το πολύ επιτυχημένο, από πλευρά ενδιαφέροντος των πολιτών, πρόγραμμα «Ανακυκλώνω Αλλάζω θερμοσίφωνα». Πρακτικά υπήρχαν έτοιμα ο Οδηγός του προγράμματος και η ηλεκτρονική πλατφόρμα διαχείρισης του προγράμματος με τους καταλόγους των εγκεκριμένων προϊόντων και προμηθευτών, ενώ παράλληλα υπήρχαν και οι αιτήσεις των χιλιάδων επιλαχόντων δικαιούχων, οι οποίοι θα είχαν προτεραιότητα στο νέο πρόγραμμα.
Καθυστερήσεις
Παρόλα αυτά χρειάστηκαν 3 μήνες για την επικαιροποίηση και δημοσίευση του Οδηγού του Προγράμματος (ΦΕΚ 6969Β 19/12/2024) ενώ επιλέχθηκε η ανάπτυξη νέας πλατφόρμας με συνέπεια την εκ νέου καταχώρηση και έγκριση των προϊόντων, διαδικασία η οποία στιγματίστηκε από αλλεπάλληλα λάθη στην λειτουργία του ηλεκτρονικού συστήματος και σημαντικές καθυστερήσεις. Αν και σύμφωνα με τον οδηγό του προγράμματος η ημερομηνία ολοκλήρωσης του προγράμματος (σημ. καταληκτική ημερομηνία εξαργύρωσης των vouchers) είχε οριστεί η 23η Σεπτεμβρίου 2025, μέχρι σήμερα δεν έχει ξεκινήσει ακόμα η αποστολή των vouchers στους δικαιούχους ! Δηλαδή μέσα στις επόμενες 20 ημέρες θα πρέπει να έχουν αποσταλεί τα vouchers στους δικαιούχους και να έχουν κατασκευαστεί, αγοραστεί και εγκατασταθεί 120.000 ηλιακοί θερμοσίφωνες. Κάτι τέτοιο είναι προφανές αδύνατον να υλοποιηθεί».
Και συνεχίζει η Ένωση λέγοντας πως «ως ΕΒΗΕ έχουμε από την πρώτη στιγμή επισημάνει τα προβλήματα που δημιουργούν οι αναίτιες, κατά εμάς, καθυστερήσεις στην υλοποίηση των διάφορων σταδίων του προγράμματος ζητώντας επανειλημμένα από τα αρμόδια στελέχη του ΥΠΕΝ και από τον Τεχνικό Σύμβουλο του υπουργείου να μας δοθεί ένα χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του προγράμματος. Δυστυχώς μέχρι σήμερα το μόνο που έχουμε λάβει είναι αυτοαναιρούμενες δικαιολογίες και καμία μα καμία πληροφορία για το χρονοδιάγραμμα του προγράμματος».
Ασφυξία στην αγορά
«Εδώ και ένα χρόνο», τονίζει η ΕΒΗΕ, «η εγχώρια αγορά ηλιακών θερμοσιφώνων παραμένει καθηλωμένη, δημιουργώντας συνθήκες ασφυξίας με σοβαρές επιπτώσεις στη βιωσιμότητα πολλών επιχειρήσεων του κλάδου (βιομηχανία, εταιρείες εισαγωγής, καταστήματα λιανικής και εγκαταστάτες). Η πλειοψηφία των βιομηχανιών παραγωγής θερμικών ηλιακών υπολειτουργεί (σημ. περίπου στο 50% της δυναμικότητας) και στο επόμενο διάστημα αναμένονται οι πρώτες απολύσεις πολύτιμου (σημ. λόγω της δυσκολίας εύρεσης εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού) προσωπικού. Οι αρνητικές εξελίξεις στον τομέα της παραγωγής συμπαρασείρουν και τις πολλές ελληνικές βιομηχανίες παραγωγής Α υλών για την κατασκευή ηλιακών θερμοσίφωνων, δεδομένου ότι οι παραγγελίες έχουν μειωθεί περίπου 50%.
Παράλληλα πάνω από 120.000 ελληνικά νοικοκυριά, στην πλειοψηφία τους ευάλωτα και στα όρια της ενεργειακής φτώχιας, παραμένουν σε καθεστώς ομηρίας αναμένοντας την υλοποίηση του προγράμματος προκειμένου να αποκτήσουν έναν ηλιακό θερμοσίφωνα και την δυνατότητα να έχουν δωρεάν από τον Ζεστό Νερό Χρήσης. Μέχρι σήμερα εξακολουθούν να πληρώνουν ακριβά την χρήση ηλεκτρικού ρεύματος σε μια χώρα που εμφανίζει από τα υψηλότερα ποσοστά ηλιοφάνειας στον πλανήτη.
Είναι πραγματικά λυπηρό ένα πρόγραμμα το οποίο σχεδιάστηκε για να ανακουφίσει τα ευάλωτα νοικοκυριά και που θα μπορούσε να συνεισφέρει σημαντικά στην εθνική οικονομία και στην εγχώρια παραγωγή να αποτελέσει αιτία για την οικονομική καταστροφή βιομηχανιών και καταστημάτων του κλάδου των θερμικών ηλιακών. Να σημειωθεί πως από τα 93,7 εκ. € που δαπανήθηκαν συνολικά στο πρόγραμμα «Αλλάζω θερμοσίφωνα» πάνω από 87 εκ. € παρέμειναν στην χώρα. Σχεδόν 68.000 νοικοκυριά που εντάχθηκαν στο πρόγραμμα θα εξοικονομούν σε ετήσια βάση περίπου 480 €, χρήματα που μπορούν να διαθέσουν στην εθνική οικονομία καλύπτοντας άλλες βασικές του ανάγκες. Τέλος οι εγκατεστημένοι μέσω του προγράμματος ηλιακοί θερμοσίφωνες αναμένεται να αποτρέψουν την έκλυση περισσότερων από 98.000 tnCO2 σε ετήσια βάση.
Την ίδια στιγμή, η εμφάνιση φημών στην δημόσια συζήτηση για την πρόθεση του ΥΠΕΝ να αναθέσει την υλοποίηση των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας στους παρόχους ενέργειας, τροφοδοτεί την καχυποψία των επιχειρήσεων του κλάδου για εσκεμμένες καθυστερήσεις με στόχο την ματαίωση του προγράμματος».
Και καταλήγει η επιστολή «ως ΕΒΗΕ δηλώνουμε με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο ότι είμαστε αντίθετοι στην ανάθεση υλοποίησης των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας στους παρόχους ενέργειας. Κάτι τέτοιο θα αποτελούσε ξεκάθαρη παρέμβαση στην αγορά και θα οδηγούσε πολλές επιχειρήσεις (βιομηχανίες, καταστήματα λιανικής και εγκαταστάτες) σε κλείσιμο. Παράλληλα εγείρονται πολλές και βάσιμες αμφιβολίες τόσο για το τελικό αποτέλεσμα που θα λάβουν οι πολίτες, όσο για την ανεξαρτησία και αμεροληψία των προτεινόμενων προτάσεων εξοικονόμησης ενέργειας».
