Η διεθνής αβεβαιότητα, τα δεδομένα του κατασκευαστικού κλάδου, καθώς και η σημαντικά βραδύτερη πορεία των εκταμιεύσεων ΠΔΕ και του ΤΑΑ στο 1ο τρίμηνο του 2025, είναι μερικοί από τους παράγοντες που επηρέασαν αρνητικά τις επενδύσεις..
Ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου (ΑΣΠΚ), σύμφωνα με ανάλυση της Εθνικής Τράπεζας, μειώθηκε κατά 6.1% σε τριμηνιαία βάση και 3,2% ετησίως, μείωση που σηματοδοτεί την μεγαλύτερη κάμψη του παγίου κεφαλαίου από το πρώτο lockdown της πανδημίας. Στην ανάλυσή της, η ΕΤΕ εστιάζει στους προσωρινούς και μεσοπρόθεσμους παράγοντες, που επηρέασαν αρνητικά τον ΑΣΠΚ με τους μεν πρώτους να παρουσιάζουν σημάδια αναστροφής τα επόμενα τρίμηνα, ενώ για τους δεύτερους η πορεία τους να μένει ασαφής.
Πρώτον, αναφέρεται η επίδραση της διεθνούς αβεβαιότητας στις επενδυτικές αποφάσεις των μεγαλύτερων και πιο εξωστρεφών επιχειρήσεων που είχαν ήδη προβεί σε σημαντικές επενδυτικές δαπάνες τα προηγούμενα χρόνια. Δεύτερον, επηρέασαν αρνητικά τον ΑΣΠΚ οι επιδράσεις από τη σύγκριση με τα ανοδικά αναθεωρημένα στοιχεία για το επίπεδο τόσο των μη-οικιστικών όσο και των οικιστικών κατασκευών για το 1ο τρίμηνο του 2024, κατά περίπου 4% για την καθεμία κατηγορία.
Παράδοση έργων
Τρίτον, σημαντικός παράγοντας, σύμφωνα με την ΕΤΕ, είναι και η τελική παράδοση και πλήρης ενσωμάτωση στον ΑΣΠΚ μεγάλων επενδυτικών έργων στον κατασκευαστικό τομέα και σε υποδομές, που θα ενισχύσουν τον ΑΣΠΚ στο προσεχές μέλλον, καθώς προσωρινά ταξινομούνται στα αποθέματα. Ακόμα ένας παράγοντας είναι η σημαντικά βραδύτερη πορεία των εκταμιεύσεων μέσω του ΠΔΕ και του ΤΑΑ στο 1ο τρίμηνο του 2025 − 0,7% του ΑΕΠ στο 1ο τρίμηνο του 2025 έναντι 1,2% στο αντίστοιχο τρίμηνο του 2024.
Από την άλλη, κάποιοι παράγοντες δεν είναι εύκολο να εκτιμηθούν από την ΕΤΕ αν μπορούν να αναστραφούν άμεσα και αυτοί σχετίζονται με τον κατασκευαστικό κλάδο, ο οποίος πάσχει από σημαντικές ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό, από το υψηλό κόστος κατασκευής καθώς και τις υψηλές αξίες γης.
Παρά την αύξηση της απασχόλησης στον κατασκευαστικό τομέα , τα στοιχεία κλαδικών ερευνών υποδηλώνουν ότι οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού αποτέλεσαν βασικό παράγοντα συγκράτησης της δραστηριότητας τους πρώτους μήνες του 2025, χωρίς ορατά σημάδια βελτίωσης το 2025. Παράλληλα, υψηλό παραμένει το κόστος κατασκευής, με τις τιμές των οικοδομικών υλικών να αυξάνονται κατά 25% σωρευτικά από το 2021, ενώ και οι αξίες γης κινούνται παράλληλα με τις αυξανόμενες αποτιμήσεις των οικιστικών και εμπορικών ακινήτων.
