Το ποσό που θα πληρώσουν οι κατασκευαστές προκειμένου να ολοκληρώσουν οικοδομές με βάση τα κίνητρα του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) αποτελεί μια από τις βασικές ρυθμίσεις του Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ) που προωθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ).
Σύμφωνα με πληροφορίες είναι θέμα ημερών το προαναφερόμενο ΠΔ να σταλεί προς έγκριση στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) χωρίς να θεωρείται δεδομένη η έγκριση όλων όσων έχει συμπεριλάβει σε αυτό το ΥΠΕΝ, παρά τις «άτυπες» συνεννοήσεις της κυβέρνησης με το ανώτατο δικαστήριο που έχουν προηγηθεί.
Ειδικότερα, το αποκαλούμενο περιβαλλοντικό ισοδύναμο θα κληθούν να καταβάλουν οι κατασκευαστές για οικοδομές που έχουν άδειες, δεν ξεκίνησαν οικοδομικές εργασίες έως και την 11.12.24 (ημερομηνία ανακοίνωσης της απόφασης του ΣτΕ περί κατάργησης των περιβαλλοντικών κινήτρων του ΝΟΚ) αλλά είναι ενταγμένες ή θα ενταχθούν σε χρηματοδοτικά εργαλεία (ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης).
Επίσης, θα το πληρώσουν όσοι είχαν μεν εκκινήσει οικοδομικές εργασίες έως και την 11.12.24 με βάση το νομοθετικό πλαίσιο που ίσχυε τότε, αλλά αντιμετωπίζουν αιτήσεις ακύρωσης ή οι άδειες έχουν ήδη ακυρωθεί. Το επιχείρημα του ΥΠΕΝ είναι ότι οι οικοδομές αυτές πρέπει να ολοκληρωθούν προκειμένου να αποτραπεί το φαινόμενο των εγκαταλελειμμένων ημιτελών κτισμάτων.
Ειδικότερα, αν έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός της οικοδομής, η κατασκευαστική διαδικασία συνεχίζεται άμεσα, με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις, εφόσον πληρωθεί το περιβαλλοντικό ισοδύναμο και εκκινήσει η εκπόνηση του Ειδικού Σχεδίου Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλεων (ΕΣΠΙΑΠ).
Εάν δεν έχει ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός, επιλαμβάνονται το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής και το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων του ΥΠΕΝ για να εξετάσουν με τεχνικά, κοινωνικά, οικονομικά και νομικά κριτήρια την αναγκαιότητα ή μη της συνέχισης υλοποίησης της οικοδομικής άδειας με τα κίνητρα και τις προσαυξήσεις ΝΟΚ.
Με το ΠΔ λοιπόν θα εξειδικευτούν τα μέτρα του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, θα καθοριστεί η διαδικασία έγκρισης του ΕΣΠΙΑΠ (παρεμβάσεις που θα γίνουν σε επίπεδο Δήμου ή Δημοτικής Ενότητας, όπου έχουν δοθεί κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ) καθώς και το ύψος και η διαδικασία του τέλους.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι το τέλος αυτό θα αφορά τα επιπλέον τετραγωνικά μέτρα της οικοδομής που με βάση την απόφαση του ΣτΕ καταργούνται και θα βασίζεται στις αντικειμενικές αξίες. Θα κατατίθεται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων για να διατεθεί στη συνέχεια στο πλαίσιο του ΕΣΠΙΑΠ.
Εκτός από τα παραπάνω, δηλαδή το ύψος και τη διαδικασία του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου και ό,τι αφορά το ΕΣΠΙΑΠ το εν λόγω ΠΔ θα περιγράφει με λεπτομέρεια τους όρους και τις προϋποθέσεις με τις οποίες αποδεικνύεται ότι έχει γίνει εκκίνηση εργασιών έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024.
Διεύρυνση περιμέτρου
Το ΥΠΕΝ, όπως εκτιμάται, θα επιθυμούσε να διευρύνει τις οικοδομικές άδειες που θα «σωθούν» και στο πλαίσιο αυτό στην έναρξη εργασιών έχει συμπεριλάβει τις εργασίες εκσκαφής της αρχαιολογίας.
Το θέμα της κατάργησης των περιβαλλοντικών κινήτρων του ΝΟΚ και κυρίως οι επιπτώσεις σε όσους έχουν εκδώσει καθόλα νόμιμες οικοδομικές άδειες και τώρα είναι στον αέρα, διχάζει την κοινή γνώμη με τις αντιπαραθέσεις να συνεχίζονται, ενώ όπως έχει ήδη γράψει η «Ν» έχει κατατεθεί σχετική προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και επίκεινται και άλλες.
Ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου (ΤΕΕ) Γιώργος Στασινός σε πρόσφατο άρθρο του επεσήμανε πως «αποτελεί πλάνη να πιστεύουμε ότι το πλήγμα της απόφασης του ΣτΕ δεν θα αγγίξει τον προϋπολογισμό της χώρας καθώς επηρεάζει πάνω από 3 δισ. επενδύσεων που σχεδιάζονταν για το επόμενα 1-1,5 χρόνια, θέτοντας εν αμφιβόλω περίπου 14.500 οικοδομικές άδειες (νέες και αναθεωρήσεις) που εκδόθηκαν πριν την πρώτη απόφαση του ΣτΕ».
Στο αντίποδα ο δήμαρχος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης Γρηγόρης Κωνσταντέλλος σε πρόσφατη παρέμβασή του ανέφερε: «Ο πόλεμος δεν έχει ακόμη κριθεί. Το ΥΠΕΝ έχει ήδη προαναγγείλει νέες νομοθετικές παρεμβάσεις, με στόχο να επανεισάγει έστω και έμμεσα τα κίνητρα για υπερδόμηση μέσω των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα συνεχίσει με αποφασιστικότητα να στέκεται απέναντι σε κάθε απόπειρα υποβάθμισης του οικιστικού και φυσικού περιβάλλοντος. Δεν θα επιτρέψουμε ακόμη και οι λίγες πόλεις που παραμένουν βιώσιμες – και όχι βυθισμένες στο τσιμέντο – να θυσιαστούν στο βωμό του υπερκέρδους.»
