Skip to main content

Τράπεζες: Τα μερίσματα, οι επιστροφές κεφαλαίου και οι ενστάσεις του SSM

Ποιες είναι οι ενστάσεις του SSM

O αναβαλλόμενος φόρος φαίνεται πως εισέρχεται ελέω εποπτείας, εκ νέου στην ατζέντα των τραπεζών, πιθανότατα σε μια προσπάθεια  ο SSM να πιέσει τις τράπεζες  να συγκρατήσουν τις επιστροφές κεφαλαίου και τις διανομές μερισμάτων που σχεδίαζαν.

Είναι αλήθεια πως ο SSM δεν βλέπει με καθόλου καλό μάτι το γεγονός πως οι μέτοχοι ανά την Ευρώπη σε έναν κλάδο που έδωσε σημαντικά κέρδη είναι η αλήθεια , επιθυμούν διακαώς μερισματικές αποδόσεις και “πιέζουν” προς αυτήν την κατεύθυνση.  Εξάλλου οι μέτοχοι γι’ αυτόν τον λόγο επένδυσαν στηρίζοντας κεφαλαιακά τον κλάδο σε δύσκολες εποχές.

Και υπάρχουν χώρες στις οποίες παρά το γεγονός ότι  οι οικονομίες τους όπως άλλωστε καταγράφουν και οι οίκοι αξιολόγησης δεν βρίσκονται σε άνθηση ( π.χ. η Ιταλία) ο SSM δείχνει να υποχωρεί στις ανακοινώσεις των τραπεζών τους για επιστροφή του 100% των κερδών στους μετόχους, ενώ σε άλλες χώρες όπως η δική μας δεν αντιμετωπίζει με τον ίδιο τρόπο τη διανομή μερισμάτων.

Η αλήθεια είναι πως ο αναβαλλόμενος φόρος αποτελεί ένα αγκάθι μάλλον σοβαρό για τα κεφάλαια των τραπεζών όμως αυτό ήταν γνωστό εξ’ αρχής όταν οι θεσμοί υιοθέτησαν την συγκεκριμένη πατέντα και αποδέχθηκαν τον τρόπο εξάλειψής της που δεν είναι άλλος από την επίτευξη κερδών των πιστωτικών ιδρυμάτων.

Με βάσει τα όσα προβλέφθηκαν στα μνημόνια το DTC αναμένεται να εξαλειφθεί ως το 2040 περίπου (εξαρτάται από την κερδοφορία των τραπεζών).

Ο αναβαλλόμενος φόρος δεν είναι ελληνική πρωτοτυπία. Υφίσταται και  σε χώρες, όπως Ισπανία, Πορτογαλία και η Ιταλία. Με μία, όμως, ουσιώδη ωστόσο διαφορά: Η  ενεργοποίηση της συμμετοχής του Δημοσίου σε περίπτωση ζημίας δεν είναι αυτόματη, όπως στην χώρα μας, ενώ αμφότερες έθεσαν σε ισχύ την επίμαχη νομοθεσία, έχοντας προηγουμένως  καθαρίσει τους ισολογισμούς  από τα «κόκκινα» δάνεια

Ο αναβαλλόμενος φόρος δομείται ως εξής:

DTC                                 εκατ. ευρώ              ποσοστό επί των κεφαλαίων

Τράπεζα Πειραιώς           3349                        76%
Alpha Bank                      2621                       58%
Εθνική Τράπεζα               3800                       58%
Eurobank                         3260                        47%

Οι νέοι κίνδυνοι

Ο SSM στην παρούσα φάση επιχειρεί να επαναδομήσει τους κινδύνους και οι καινούριοι αλγόριθμοι είναι αυτοί που θα διαμορφώσουν εκ νέου τις απαιτήσεις του για όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες.

Η πιθανότητα για νέα κόκκινα δάνεια λόγω υψηλών επιτοκίων και  οι κίνδυνοι κλίματος διαμορφώνουν νέες συνιστώσες.

Ωστόσο σε ότι αφορά τα νέα κόκκινα δάνεια οι ελληνικές τράπεζες έχουν επιδείξει απαράμιλλη ανθεκτικότητα, ενώ  σε ότι αφορά το κλίμα το έδαφος σε όλη την Ευρώπη μοιάζει με κινούμενη άμμος και μένει να δούμε σε τι έκταση θα έχουν εφαρμογή οι νέοι αλγόριθμοι για τις σχετικές χορηγήσεις.

Σε κάθε περίπτωση ο SSM είδε ήδη δύο από τις συστημικές  τράπεζες και έθεσε το θέμα του αναβαλλόμενου φόρου ενώ αυτήν την εβδομάδα βλέπει και τις άλλες δύο.

Οι στόχοι του SSM

Είναι προφανές πως ο SSM επιθυμεί να χαμηλώσει τις προσδοκίες των μετόχων για υψηλά μερίσματα.
Αυτήν βέβαια τη χρονιά τα μερίσματα για τη χρήση του 2023 που έχουν  εξαγγελθεί από τις ελληνικές τράπεζες κινούνται από 10% έως 25%.

Ωστόσο έχουν διατυπωθεί και αιτιάσεις για επαναγορά μετοχών με τη διάθεση σημαντικών ποσών ενώ στο μικροσκόπιο του SSM φαίνεται να βρίσκονται τα παντός τύπου έξοδα ακόμη και οι επενδύσεις στο εξωτερικό.

Δυνητικά ο επόπτης θα επιθυμούσε μεγαλύτερες κεφαλαιοποιήσεις κερδών παρά το γεγονός πως οι ελληνικές τράπεζες ως προς τους δείκτες κεφαλαίου βρίσκονται πάνω από το μέσο όρο της Ευρώπης και πάνω από το minimum που θέτει ο ίδιος ο SSM.

Παρ’ όλα αυτά και επειδή οι προθέσεις για τις επόμενες χρήσεις είναι από πλευράς τραπεζών ιδιαίτερα φιλόδοξες σε ότι αφορά τις διανομές κερδών, ο επόπτης φαίνεται σε πρώτη φάση να κατεβάζει μερικώς τον πήχη. Το αν μπορεί να το εφαρμόσει για την Ελλάδα αλλά όχι για άλλες χώρες της Ευρώπης μένει να φανεί.

Πάντως ας σημειωθεί πως ο αναβαλλόμενος φόρος πολύ δύσκολα μπορεί να αντιμετωπιστεί με τρόπο διαφορετικό αφού θεωρείται απίθανο η Ελληνική Κυβέρνηση να εκδώσει ομόλογα και να τον αντικαταστήσει χωρίς να θεωρηθεί κρατική βοήθεια, πέραν  του γεγονότος πως οποιαδήποτε τέτοια απόφαση θα επιβαρύνει το Δημόσιο χρέος.

ΙCAAP: Tέλος Μαρτίου η απάντηση για τα μερίσματα

Υπενθυμίζεται πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει ζητήσει από τις τράπεζες να ολοκληρώσουν και να καταθέσουν τα αποτελέσματα στο τέλος του τριμήνου των εσωτερικών διαδικασιών  αξιολόγησης της επάρκειας κεφαλαίου (Internal Capital Adequacy Assessment Processes – ICAAP) και  των αντιστοίχων  διαδικασιών της επάρκειας ρευστότητας (Internal Liquidity Adequacy Assessment Processes – ILAAP) αποτελούν για τα σημαντικά ιδρύματα βασικές διαδικασίες διαχείρισης κινδύνου στο πλαίσιο της διαχείρισης της επάρκειας κεφαλαίου και ρευστότητας.

Η ICAAP και η ILAAP αποτελούν αντίστοιχα σημαντικό παράγοντα για τη διαδικασία εποπτικού ελέγχου και αξιολόγησης (Supervisory Review and Evaluation Process – SREP) της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Εποπτείας.

Οι συγκεκριμένες “ασκήσεις” θα δώσουν και την οριστική απάντηση σε τράπεζες και επενδυτές για τη διανομή μερισμάτων (θετική ανταπόκριση και ύψος)  που εν πολλοίς θα κρίνει και την ολοκλήρωση των αποκρατικοποιήσεων των τραπεζών ως προς τη ζήτηση.