Της Ειρήνης Σακελλάρη
Στο φουλ οι μηχανές των τραπεζών προκειμένου να ανακοινώσουν αποτελέσματα 9μήνου για το 2021.
Τα αποτελέσματα αυτά από τη μια διέπονται από τα χαμηλότερα έσοδα από τόκους, τα υψηλότερα έσοδα προμηθειών, και τα βελτιωμένα επίπεδα προβλέψεων σε ότι αφορά τα έσοδα. Από την άλλη πλευρά οι τράπεζες παραμένουν στοχοπροσηλωμένες στη μείωση των εξόδων μέσα από εθελουσίες και περιορισμό των καταστημάτων. Ωστόσο δειλά δειλά προβάλουν και οι επενδύσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Το ημερολόγιο έχει ως εξής: Η έναρξη λαμβάνει χώρα με αποτελέσματα της Πειραιώς στις 19 Νοεμβρίου ενώ ακολουθούν της Eurobank στις 25 του μήνα, της Εθνικής στις 26 Νοεμβρίου και τελικώς της Alpha Bank στις 30 του μηνός.
Καθώς τα NPEς φεύγουν από τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών σε συνδυασμό με την πιστωτική επέκταση η οποία δεν είναι ικανοποιητική διαμορφώνουν δεδομένα χαμηλών εσόδων από τόκους για ολόκληρη αυτήν την χρονιά. Υπενθυμίζεται πως οι τράπεζες θα ανακοινώσουν αισθητά μειωμένα κόκκινα δάνεια με πρώτη τη Eurobank η οποία ήδη έχει μιλήσει για μονοψήφιο ποσοστό 7% ήδη από φέτος.
Σε ότι αφορά την πιστωτική επέκταση παρά το γεγονός πως οι τράπεζες πραγματοποιούν χορηγήσεις το πρόβλημα είναι οι μεγάλες εξοφλήσεις δανείων από την πλευρά των επιχειρήσεων. Παράλληλα κατά την προηγούμενη χρονιά χορηγήθηκαν δάνεια πολλά υπό την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου με αποτέλεσμα η σύγκριση με την τρέχουσα χρονιά να διαμορφώνει αισθητές διαφορές προς τα κάτω.
Στο τρίπτυχο των αποτελεσμάτων των τραπεζών ξεχωρίζουν οι χαμηλές προμήθειες καθώς δεν φαίνεται και ευτυχώς παρά την κρίση covid να δημιουργούνται νέα κόκκινα δάνεια.
Τι θα σημάνει μια αύξηση των επιτοκίων
Μεγάλο ερώτημα για τις τράπεζες παραμένει κατά πόσο θα υπάρξει αύξηση των επιτοκίων κάτι το οποίο θα σήμαινε ενισχυμένα έσοδα από τόκους. Μολονότι η ΕΚΤ αποκλείει κάτι τέτοιο τραπεζικοί κύκλοι αναφέρουν πως μια αύξηση των επιτοκίων με τον πληθωρισμό να επιμένει στα τρέχοντα επίπεδα θα είναι τελικώς αναπόφευκτο.
Σε ότι αφορά τις αυξημένες προμήθειες αυτές ακολουθούν ανοδική πορεία όπως και σε όλη την Ευρώπη παρατηρούν τραπεζικοί κύκλοι.
Οι τράπεζες εν των μεταξύ συνεχίζουν στο περιορισμό των εξόδων σε μια προσπάθεια να παρουσιάσουν κέρδη σε σχετικώς σύντομο χρονικό διάστημα.
Μέσα στο Νοέμβριο οι τράπεζες θα παραλάβουν τα δεδομένα τους η κάθε μία σε ότι αφορά το SREP.
H διαδικασία εποπτικού ελέγχου και αξιολόγησης δείχνει την κατάσταση μιας τράπεζας σε σχέση με τις κεφαλαιακές απαιτήσεις και τον τρόπο με τον οποίο η τράπεζα αντιμετωπίζει τους κινδύνους. Στην απόφαση SREP, την οποία αποστέλλει η εποπτική αρχή στην τράπεζα στο τέλος της διαδικασίας των stress tests , προσδιορίζονται βασικοί στόχοι για την αντιμετώπιση των διαπιστωθέντων ζητημάτων. Στη συνέχεια, η τράπεζα πρέπει να λάβει τα αντίστοιχα διορθωτικά μέτρα εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος.
Σε ότι αφορά τις ελληνικές συστημικές τράπεζες καμία από αυτές δεν θα έχει ανάγκη κεφαλαίων. Αντιθέτως στις περισσότερες θα επισημαίνονται βελτιώσεις.
Τέλος οι τράπεζες εμφανίζονται στοχοπροσηλωμένες σε ότι αφορά τα MREL (Minimum Requirement for own funds and Eligible Liabilities-Ελάχιστη απαίτηση για ίδια κεφάλαια και επιλέξιμες υποχρεώσεις).
Οι τράπεζες οφείλουν και το έχουν ήδη επιτύχει να εμφανίσουν 16%-17% του σταθμισμένου ενεργητικού τους σε εκδόσεις στο πλαίσιο των MREL τον Ιανουάριο ενώ το ποσοστό αυτό διαμορφώνεται σε 25% ως το 2025 κάτι το οποίο σημαίνει πως κάθε χρόνο οι εκδόσεις των συστημικών τραπεζών θα διαμορφώνεται σε 2-3 δισ. ευρώ στο πλαίσιο εκπλήρωσης του παραπάνω στόχου.
Η διαχείριση των δανείων
Σε πολύτιμο κρίκο της αλυσίδας αναδεικνύονται οι εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις αφού σε αυτές εναπόκειται να πραγματοποιήσουν ρυθμίσεις δανείων και με τον τρόπο αυτόν να επαναφέρουν κρίσιμες επιχειρηματικές μονάδες στην παραγωγή. Όπως σημειώνουν πηγές που έχουν μελετήσει το θέμα σε βάθος, αν δεν καταστεί δυνατή η χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων τότε πολύ δύσκολα θα επιτευχθεί η ανάκαμψη. Ωστόσο μεγάλο κομμάτι των επιχειρήσεων αυτών αποκλείεται από το δανεισμό διότι προηγούμενα δάνειά του κοκκίνησαν. Επομένως οι ρυθμίσεις και οι αναδιαρθρώσεις των δανείων αυτών που έχουν φύγει από τους ισολογισμούς των τραπεζών αποτελούν το παν.
Τα μέλη της ΕΕΔΑΔΠ όπως προέκυψε και από την ομιλία του προέδρου του κλάδου κ. Τάσου Πανούση διαχειρίζονται σήμερα συνολικά δάνεια και απαιτήσεις που υπερβαίνουν τα 100 δις ευρώ. Μόνο τον τελευταίο χρόνο μεταφέρθηκαν εκτός τραπεζικών ισολογισμών χαρτοφυλάκια 22 δις ευρώ, τα οποία έχουμε αναλάβει να διαχειριστούμε. Και ήδη βρίσκονται σε διαδικασία μεταφοράς άλλα 13 δις ευρώ δανείων. Έχουμε αναδεχθεί δηλαδή το βάρος του μεγάλου προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων που κληροδότησε η πολυετής κρίση στο τραπεζικό μας σύστημα. Xωρίς την ταχεία αντιμετώπισή του δεν θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε σε ομαλή χρηματοδότηση της οικονομίας, σε ισχυρούς και διατηρήσιμους ρυθμούς ανάπτυξης και σε τροχιά ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας για την Ελλάδα.
Μέχρι σήμερα έχουν αναδιαρθρωθεί δάνεια ύψους άνω των 4,7 δις ευρώ μόνο για το 2020-2021, με λύσεις που περιλαμβάνουν στην πλειοψηφία τους και άφεση χρέους. Πέρα από το άμεσο όφελος για τους σημερινούς κατόχους των δανείων (επενδυτές) αλλά και τους δανειολήπτες, η αναβίωση δανεισμού ως βιώσιμου, ανοίγει ένα νέο ενάρετο κύκλο.
Σε ό,τι αφορά τα δάνεια που παραμένουν εντός τραπεζικών ισολογισμών, οι Εταιρείες Διαχείρισης έχουν πετύχει ρυθμίσεις σε χιλιάδες περιπτώσεις. Μόνο για τα έτη 2020 – 2021, ρυθμίστηκαν δάνεια ύψους 3,8 δις ευρώ, τα οποία δεν έχουν μεταβιβαστεί σε τρίτους επενδυτές και συνεχίζουν να ανήκουν σε πιστωτικά ιδρύματα. Τα συγκεκριμένα δάνεια αναταξινομήθηκαν ως εξυπηρετούμενα και επανήλθαν στα υγιή τραπεζικά χαρτοφυλάκια των πιστωτικών ιδρυμάτων – και σε αυτή την περίπτωση με πολλαπλά οφέλη τόσο για τους δανειολήπτες, όσο και για τις ίδιες τις τράπεζες.
