Από την έντυπη έκδοση
Της Σοφίας Εμμανουήλ
[email protected]
Μετρούν τις αντοχές τους οι επιχειρηματίες του λιανεμπορίου μπροστά στο νέο γενικό lockdown και εύχονται να διαρκέσει μόνο τρεις εβδομάδες, καθώς σε ενδεχόμενη επιμήκυνση της περιόδου ισχύος των μέτρων η κατάσταση θα γίνει εξαιρετικά δύσκολη, ακόμη και για μεγάλους παίκτες της αγοράς.
Η μεγαλύτερη δοκιμασία, όμως, αφορά μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, των οποίων η ρευστότητα έχει επιδεινωθεί σε συνέχεια του πρώτου lockdown αλλά και της μειωμένης κατανάλωσης που καταγράφεται τους τελευταίους μήνες. Πολλές από αυτές δεν έχουν καταφέρει να ενταχθούν ακόμη σε προγράμματα στήριξης, ενώ δεν διαθέτουν πέραν των φυσικών καταστημάτων εναλλακτικό κανάλι πωλήσεων. Επομένως, αν και το lockdown συνεπάγεται χαμένο τζίρο για όλους τους παίκτες της αγοράς, ειδικά για ορισμένες από αυτές τις μικρές επιχειρήσεις, με προβλήματα ρευστότητας, που δραστηριοποιούνται σε όλο το φάσμα του λιανεμπορίου, από ένδυση και υπόδηση μέχρι βιβλία και ψιλικά, η ζημιά πιθανόν θα αποδειχθεί μη διαχειρίσιμη.
Τα e-shops
Μεγάλες αλυσίδες και ισχυρά σήματα του λιανεμπορίου προσβλέπουν σε ενίσχυση πωλήσεών τους στα e-shops τις επόμενες εβδομάδες και προετοιμάζονται γι’ αυτό. Αξιοποιώντας τα εργαλεία που προσφέρει η κυβέρνηση αλλά και τις γραμμές ρευστότητας που δημιούργησαν ήδη από την άνοιξη, παρακολουθούν τις εξελίξεις και εκτιμούν μέρα με τη μέρα το κόστος, καθώς ο τζίρος του lockdown δεν θα αναπληρωθεί. Στελέχη της αγοράς σημειώνουν ότι για 25 μέρες δεν θα υπάρξει μεγάλη επίπτωση στον κύκλο εργασιών -υπολογίζουν ότι θα χάσουν τα 2/3 του τζίρου του περσινού Νοεμβρίου- αρκεί να ανοίξουν τον Δεκέμβριο. «Αυτό είναι το στοίχημα», όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά, εξηγώντας στη «Ν» ότι με την εκθετική αύξηση των κρουσμάτων, εξαιτίας της ανευθυνότητας μερίδας πολιτών, ήταν αναμενόμενο και εν μέρει προτιμότερο το σενάριο του lockdown.
Στην τελική ευθεία
Στο καλό σενάριο, που τα μέτρα θα περιορίσουν την εξάπλωση του ιού Covid-19 μέχρι το τέλος του μήνα, οι επιχειρηματίες προβλέπουν ότι θα επιστρέψουν σε κανονική δραστηριότητα στην τελική ευθεία για τα Χριστούγεννα και άρα θα έχουν την ευκαιρία να ανακτήσουν μέρος του χαμένου τζίρου. Ας σημειωθεί επίσης ότι θα έχουν μπει χρήματα στην αγορά, τόσο με τα επιδόματα (τα 800 ευρώ μάλιστα για τους υπαλλήλους των οποίων οι συμβάσεις θα τεθούν σε αναστολή τον Νοέμβριο κινούνται πάνω από τον μέσο μισθό των εργαζόμενων στα καταστήματα) όσο και με τα αναδρομικά των συνταξιούχων. Και παρά το γεγονός ότι οι συνθήκες της πανδημίας έχουν συσσωρεύσει υποχρεώσεις και χρέη σε τράπεζες για επιχειρήσεις και νοικοκυριά, εκτιμάται ότι υπάρχουν περιθώρια για δαπάνες που θα δώσουν ανάσα στα καταστήματα του λιανεμπορίου, εφόσον τα μέτρα φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα, αλλάζοντας την ψυχολογία των καταναλωτών λίγες ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα.
Το ρίσκο
Εν κατακλείδι, η στρατηγική κλιμάκωσης των μέτρων είναι μια στρατηγική υψηλού ρίσκου, καθώς ενέχει στο τέλος της μέρας τον κίνδυνο βαθύτερης ύφεσης, δεν αποκλείεται ωστόσο να αποδώσει αν ευοδωθούν οι ελπίδες να περισωθεί ο χριστουγεννιάτικος τζίρος, μια αγορά που υπολογίζεται γύρω στα 3,5 δισ. ευρώ. Προς το παρόν, πάντως, η κατάσταση δεν εμπνέει μεγάλη αισιοδοξία στους επιχειρηματίες του λιανεμπορίου, οι οποίοι άλλωστε δεν έχουν επενδύσει σε καμπάνιες και ενίσχυση αποθεμάτων όπως άλλες χρονιές. Ας σημειωθεί επίσης ότι αντλούν πάνω από το 1/4 του ετήσιου τζίρου τους το τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς, που τα τελευταία χρόνια έχει συνδεθεί πέρα από τα Χριστούγεννα και με το εμπορικό γεγονός της Black Friday.
Βιβλιοπωλεία σαν φαρμακεία
Σε ορισμένους κλάδους δε υπάρχουν αντιδράσεις. Μετά την εστίαση, που βρέθηκε στην πρώτη γραμμή των μέτρων και στοχοποιήθηκε, κατά τις δηλώσεις θεσμικών φορέων, ο κλάδος του βιβλίου ζητά να μείνουν ανοιχτά τα βιβλιοπωλεία κατά τη διάρκεια του lockdown. Η Σύμπραξη των Εκδοτών απηύθυνε έκκληση στην κυβέρνηση, μέσω επιστολής της στον πρωθυπουργό, να παραμείνουν ανοιχτά τα βιβλιοπωλεία στη διάρκεια της εφαρμογής των μέτρων για τον έλεγχο της πανδημίας, όπως ακριβώς συμβαίνει στην Ιταλία και στο Βέλγιο.
Σύμφωνα με τα σωματεία, τα βιβλιοπωλεία είναι στη συντριπτική τους πλειονότητα μικρά καταστήματα, στα οποία μπορούν εύκολα να τηρηθούν οι κανόνες ασφαλείας. Το SMS για τη μετάβαση στα φαρμακεία μπορεί να περιλαμβάνει και τα βιβλιοπωλεία. Η παραγγελία μπορεί να γίνεται τηλεφωνικά και ο ενδιαφερόμενος θα παραλαμβάνει το βιβλίο του στην πόρτα του βιβλιοπωλείου, όπως ακριβώς συμβαίνει και στα φαρμακεία.
Παιχνίδια μέσω click & collect
Ανάλογη πάντως είναι και η σύσταση από τον Σύνδεσμο Ελλήνων Βιοτεχνών Παιδικών Παιχνιδιών και Αμαξών, που θεωρεί ότι πρέπει να προστατευτεί η επιχειρηματική κοινότητα. Προτείνει να επιτραπεί και στην Ελλάδα, όπως συμβαίνει σε πολλές χώρες της Ευρώπης, η λειτουργία της υπηρεσίας click & collect (παραγγελία ηλεκτρονικά ή τηλεφωνικά και παραλαβή από το κατάστημα). Η εν λόγω υπηρεσία δίνει τη δυνατότητα εξυπηρέτησης των καταναλωτών μόνο έξω από τα φυσικά καταστήματα (δημιουργία pick up points) χωρίς συνωστισμό. Με αυτόν τον τρόπο το κέρδος των καταστημάτων θα είναι η αποφυγή των καθυστερήσεων από τις εταιρείες ταχυμεταφορών, γεγονός που αντιμετώπισαν στην προηγούμενη καραντίνα και τα πασχαλινά δώρα δεν έφτασαν ποτέ.
