Του Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, προέδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, επίτιμου διδάκτορα του Πανεπιστημίου Πειραιώς και του Γεωπονικού Πανεπιστημίου
Κάθε χρόνο η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης αποτελεί σημείο αναφοράς για συζητήσεις γύρω από την οικονομία.
Οι εξαγγελίες για μέτρα στήριξης, που φέτος αναμένεται να ξεπεράσουν το 1,5 δισ. ευρώ, δημιουργούν εύλογες προσδοκίες.
Το ζητούμενο, ωστόσο, δεν είναι απλά το ύψος των παροχών, αλλά αν θα καταφέρουν να δώσουν πραγματική ανάσα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ είναι αμείλικτη. Η πρόσφατη έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ καταγράφει μια έντονη επιδείνωση του οικονομικού κλίματος για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις
στο πρώτο εξάμηνο του 2025. Ο σχετικός δείκτης κατρακύλησε στις 47,2 μονάδες, σημειώνοντας πτώση 12 μονάδων σε μόλις έξι μήνες. Ένας στους δύο επιχειρηματίες δηλώνει μείωση του κύκλου εργασιών του, ενώ πάνω από το 56% βλέπει τη ρευστότητα να στερεύει. Για το 90% το λειτουργικό κόστος έχει εκτοξευθεί λόγω της ενεργειακής κρίσης, την ίδια στιγμή που οι επενδύσεις παραμένουν στο ελάχιστο και στηρίζονται σχεδόν αποκλειστικά σε ίδια κεφάλαια.
ΜΕΣΑ σε αυτές τις συνθήκες, η συζήτηση για μέτρα στήριξης δεν μπορεί να εξαντλείται σε αποσπασματικές παροχές. Χρειάζονται γενναίες αποφάσεις, που θα χτυπήσουν τα προβλήματα στη ρίζα τους. Η πλήρης κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος και της προκαταβολής φόρου, η απόσυρση του τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης, η αναμόρφωση των φορολογικών κλιμάκων και η αύξηση του ορίου απαλλαγής ΦΠΑ για τις μικρές επιχειρήσεις στις 30.000 ευρώ, είναι παρεμβάσεις που δεν μπορούν να αναβάλλονται άλλο.
ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ, η πρόσβαση στη χρηματοδότηση πρέπει να πάψει να είναι προνόμιο των λίγων. Μόνιμα εργαλεία στήριξης, απλές διαδικασίες και μείωση των τραπεζικών χρεώσεων αποτελούν προϋποθέσεις επιβίωσης για τις μικρές επιχειρήσεις.
Το ίδιο ισχύει για μια νέα, ρεαλιστική ρύθμιση οφειλών προς το Δημόσιο, που θα αποτρέψει τον στραγγαλισμό όσων προσπαθούν ακόμη να σταθούν όρθιοι, ενώ θα ενισχύσει και τα δημόσια ταμεία.
Μεγάλο «αγκάθι» για τους μικρομεσαίους, όπως καταδεικνύει και η έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, είναι το ενεργειακό. Οι συνεχείς διακυμάνσεις στις τιμές μετατρέπουν τον προγραμματισμό σε τυφλή πτήση, εκτοξεύουν το λειτουργικό κόστος και εγκλωβίζουν χιλιάδες μικρές επιχειρήσεις σε έναν φαύλο κύκλο ανασφάλειας, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη για άμεσες παρεμβάσεις και στήριξη από την πολιτεία.
ΤΗΝ ΙΔΙΑ στιγμή, το στεγαστικό ζήτημα για τις επιχειρήσεις εξελίσσεται σε «ωρολογιακή βόμβα». Οι λήξεις μισθώσεων και οι υψηλές απαιτήσεις ενοικίων οδηγούν πολλούς επαγγελματίες σε αδιέξοδο.
Δεν μιλάμε πλέον μόνο για ζήτημα κόστους, αλλά σε πολλές περιπτώσεις για θέμα βιωσιμότητας, καθώς το ενοίκιο φτάνει έως και το 50% του κόστους λειτουργίας, ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Η επιλογή επιδομάτων ή προσωρινών ενισχύσεων δεν αποτελούν παρά «ασπιρίνες».
Η ουσιαστική λύση βρίσκεται στην αύξηση της προσφοράς: στην αξιοποίηση δημόσιων ακινήτων που παραμένουν κλειστά και στη δημιουργία ισχυρών κινήτρων για την ανακαίνιση παλαιών κτιρίων, ώστε να επιστρέψουν στην αγορά.
ΕΑΝ οι κυβερνητικές πρωτοβουλίες δεν περιοριστούν σε μέτρα-«μπαλώματα» και εάν υπάρξει πραγματική πολιτική βούληση, οι μικρομεσαίοι μπορούν να γίνουν ο μοχλός ανάπτυξης που τόσο έχει ανάγκη η χώρα.
Το ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι αν θα ανακοινωθούν μέτρα, αλλά αν επιτέλους θα ληφθούν ουσιαστικές αποφάσεις.
