Τoυ Μπασσάμ Άζαρ, προέδρου Εξαγωγικού Τμήματος ΕΒΕΑ, οικονομικού επόπτη Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων
ΤΟ 2024 δεν ήταν απλώς μια δύσκολη χρονιά για την παγκόσμια οικονομία. Ήταν ένα crash test για την ελληνική εξαγωγική στρατηγική. Και η Ελλάδα πέρασε το τεστ -με το βλέμμα στραμμένο πέρα από τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΜΕΣΑ σε ένα περιβάλλον γεμάτο γεωπολιτικές εντάσεις, ενεργειακή αβεβαιότητα και πληθωριστικές πιέσεις, οι ελληνικές επιχειρήσεις απέδειξαν ότι η εξωστρέφεια δεν είναι πολυτέλεια. Είναι επιβίωση. Και, κυρίως, ότι το μέλλον των εξαγωγών μας βρίσκεται στις Τρίτες Χώρες.
ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνειών: οι συνολικές εξαγωγές διαμορφώθηκαν στα 49,9 δισ. ευρώ με οριακή μείωση 2,2% σε σχέση με το 2023. Όμως, αν αφαιρέσουμε τα πετρελαιοειδή -τον «παραμορφωτικό καθρέφτη» των εξαγωγών- η εικόνα αλλάζει: οι καθαρές εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 2,3%, φτάνοντας τα 36,09 δισ. ευρώ.
ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ story, όμως, γράφεται στον χάρτη. Οι εξαγωγές προς τις Τρίτες Χώρες αυξήθηκαν κατά 2,7%, ενώ προς την Ε.Ε. μειώθηκαν κατά 5,9%. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, η διαφορά γίνεται ακόμη πιο εντυπωσιακή: +7,1% προς Τρίτες Χώρες, έναντι -0,1% προς την Ε.Ε. Δεν πρόκειται για σύμπτωση. Είναι τάση. Και ήρθε για να μείνει.
ΤΟ ΜΕΡΙΔΙΟ των εξαγωγών προς τις Τρίτες Χώρες αυξήθηκε από 42,9% σε 45% (και από 33,4% σε 35% χωρίς τα πετρελαιοειδή). Πάνω από το ένα τρίτο των «καθαρών» εξαγωγών μας κατευθύνεται πλέον εκτός Ευρώπης. Και αυτό δεν είναι απλώς στατιστική είναι στρατηγική.
Η ΣΤΡΟΦΗ αυτή αποτυπώνεται και στο προϊόν: τρόφιμα (+8,9%), χημικά (+2,6%), πρώτες ύλες (+7,7%), ποτά και καπνός (+8,6%) οδηγούν την εξαγωγική αντεπίθεση. Οι αγορές-κλειδιά; Ανατολική Μεσόγειος, Βόρεια και Υποσαχάρια Αφρική, Νοτιοανατολική Ασία – περιοχές με πληθυσμιακή δυναμική και αυξανόμενη ζήτηση.
ΒΕΒΑΙΑ, υπάρχει και η άλλη όψη: το εμπορικό έλλειμμα αυξήθηκε κατά 7,9%, φτάνοντας τα 34,6 δισ. ευρώ. Η αιτία; Η αύξηση των εισαγωγών και η πτώση των εξαγωγών ενεργειακών προϊόντων. Το μήνυμα είναι σαφές: η εξαγωγική επιτυχία δεν αρκεί από μόνη της. Χρειάζεται και εξισορρόπηση.
ΤΟ 2024 μας έδειξε τον δρόμο. Η Ελλάδα δεν είναι μικρή χώρα -είναι μικρή αγορά. Η εξωστρέφεια δεν είναι επιλογή -είναι μονόδρομος. Οι Τρίτες Χώρες δεν είναι εναλλακτική -είναι η νέα κανονικότητα. Ήρθε η ώρα η εξαγωγική στροφή να γίνει πολιτική βούληση. Να γίνει σχέδιο. Να γίνει νόμος. Να γίνει μέλλον.
