Τoυ Αλέξανδρου Σπανού, Investment Officer LATSCO Family Office
ΣΥΧΝA ακούμε τις φράσεις: «Τι να το κάνουμε που η Ελλάδα αναβαθμίστηκε, όταν οι πολίτες της πεινάνε;», «Ο απλός πολίτης δεν επωφελείται από την αναβάθμιση της χώρας», ή «Το χρηματιστήριο δεν ενδιαφέρει κανέναν καθημερινό άνθρωπο».
Αν και η αγανάκτηση είναι κατανοητή, η πραγματικότητα είναι πιο σύνθετη και αξίζει να την προσεγγίσουμε με νηφαλιότητα.
ΜΕ ΑΦΟΡΜH την πρόσφατη απόφαση του STOXX (25/04/2025) να εντάξει την Ελλάδα στη λίστα παρακολούθησης για αναβάθμιση σε ανεπτυγμένη αγορά (Developed Market – DM) μετά τον S&P και τον FTSE, είναι σαφές ότι η διεθνής επενδυτική κοινότητα αναγνωρίζει τη θετική πορεία της ελληνικής οικονομίας.
Παρ’ όλα αυτά, ακούγονται φωνές που αμφισβητούν τις οικονομικές εξελίξεις, υποστηρίζοντας ότι «οι δείκτες δεν ταΐζουν οικογένειες».
Αυτές οι απόψεις, αν και κατανοητές λόγω της κόπωσης των τελευταίων ετών, παραβλέπουν τη θεμελιώδη αλήθεια: η οικονομική ισχύς μιας χώρας, το κόστος του δανεισμού της, η ικανότητά της να προσελκύσει επενδύσεις και να δημιουργήσει θέσεις εργασίας εξαρτώνται από την αξιοπιστία της στις διεθνείς αγορές.
Η ΠΡΟΟΔΟΣ στην κατηγοριοποίηση της ελληνικής αγοράς δεν είναι απλώς μια θεωρητική νίκη.
Είναι η βάση πάνω στην οποία χτίζεται η ανάπτυξη, η οποία σύντομα θα επηρεάσει κάθε σπίτι, κάθε εργαζόμενο και κάθε νέο άνθρωπο που ελπίζει σε μια καλύτερη προοπτική.
Η ΑΝΑΒAΘΜΙΣΗ της οικονομίας δεν είναι «λογιστικό» γεγονός. Αντίθετα, επηρεάζει άμεσα και έμμεσα την καθημερινότητα όλων μας, ακόμα και όσων δεν έχουν καμία άμεση σχέση με το χρηματιστήριο ή τις αγορές.
1. Το δημόσιο χρέος και η πιστοληπτική αξιολόγηση δεν είναι «αφηρημένα» μεγέθη
Όταν η Ελλάδα αναβαθμίζεται από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης, σημαίνει ότι θεωρείται πλέον πιο αξιόπιστη. Αυτό έχει συγκεκριμένες πρακτικές συνέπειες:
- Το κράτος δανείζεται φθηνότερα.
- Μειώνονται τα επιτόκια που πληρώνει ο κρατικός προϋπολογισμός για το χρέος.
- Περισσεύουν χρήματα για κοινωνικές παροχές, επενδύσεις σε υγεία, παιδεία και υποδομές.
Το κόστος δανεισμού για τις τράπεζες και τις επιχειρήσεις μειώνεται και μεταφέρεται τελικά στον πολίτη μέσω χαμηλότερων επιτοκίων δανείων και περισσότερων διαθέσιμων πιστώσεων.
Άρα, έμμεσα αλλά ουσιαστικά, η αναβάθμιση ελαφρύνει το οικονομικό βάρος που καλείται να σηκώσει ο Έλληνας φορολογούμενος.
2. Το Χρηματιστήριο και οι επενδυτές
Πράγματι, το Χρηματιστήριο δεν αντικατοπτρίζει πάντα την καθημερινή πραγματικότητα του πολίτη.
Όμως η άνθηση της αγοράς κεφαλαίου σημαίνει:
- Αύξηση επενδύσεων σε ελληνικές επιχειρήσεις.
- Δημιουργία θέσεων εργασίας.
- Καλύτερη χρηματοδότηση για μικρομεσαίες επιχειρήσεις και startups.
- Προσελκύει ξένους επενδυτές που φέρνουν κεφάλαια στη χώρα.
Οι επενδύσεις δεν παραμένουν στα χαρτιά. Μεταφράζονται σε περισσότερες δουλειές, καλύτερους μισθούς και μεγαλύτερη φορολογική βάση για το κράτος, που στηρίζει κοινωνικές παροχές.
3. Ανάπτυξη και κοινωνική πολιτική πάνε μαζί
Μια οικονομία που αναπτύσσεται και αναβαθμίζεται μπορεί να στηρίξει αποτελεσματικότερη κοινωνική πολιτική:
- Προγράμματα στήριξης ευάλωτων ομάδων.
- Ενίσχυση του ΕΣΥ.
- Επενδύσεις στην εκπαίδευση και την καινοτομία.
- Μόνιμες φοροελαφρύνσεις και αύξηση συντάξεων.
Χωρίς ισχυρή οικονομική βάση, καμία χώρα δεν μπορεί να εξασφαλίσει διατηρήσιμη κοινωνική πρόοδο.
4. Η Ελλάδα αλλάζει επίπεδο
Η επαναταξινόμηση της Ελλάδας ως ανεπτυγμένης αγοράς και η αναβάθμισή της από διεθνείς οίκους και δείκτες (MSCI, FTSE, S&P, DBRS, Moody’s) δείχνει ότι:
- Η χώρα κερδίζει αξιοπιστία στις διεθνείς αγορές.
- Μειώνεται το country risk, άρα αυξάνονται οι στρατηγικές επενδύσεις.
- Η βελτίωση του country risk μεταφράζεται σε αυξημένες αποτιμήσεις και ενισχυμένη επενδυτική ζήτηση για ελληνικές εταιρείες.
- Ενισχύεται η σταθερότητα και η ανθεκτικότητα της οικονομίας σε μελλοντικές κρίσεις. Αυτά τα οφέλη δεν είναι θεωρητικά. Χτίζουν το έδαφος για ένα πιο σταθερό μέλλον για τις επόμενες γενιές.
5. Ανάπτυξη για όλους: Η μεγάλη πρόκληση
Ένα κρίσιμο ερώτημα είναι αν η αναπτυξιακή πορεία θα ωφελήσει ολόκληρη την κοινωνία ή θα περιοριστεί σε μια προνομιούχα μειοψηφία.
Η απάντηση είναι ξεκάθαρη: Μια ισχυρή και ανθεκτική οικονομική βάση προσφέρει στο κράτος τα μέσα να σχεδιάσει και να εφαρμόσει πολιτικές που διαχέουν τα οφέλη της ανάπτυξης σε ευρύτερα κοινωνικά στρώματα.
Το ζητούμενο δεν είναι μόνο η επίτευξη υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, αλλά η διασφάλιση ότι αυτή η ανάπτυξη θα είναι δίκαιη, βιώσιμη και κοινωνικά συμπεριληπτική.
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα σε ένα σταθερό, αξιόπιστο και αναβαθμισμένο οικονομικό περιβάλλον, που ενισχύει την εμπιστοσύνη και απελευθερώνει τις παραγωγικές δυνάμεις της κοινωνίας.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Η αναβάθμιση της Ελλάδας και η ισχυροποίηση της αγοράς κεφαλαίου δεν είναι αδιάφορα ζητήματα για τον απλό πολίτη.
Είναι κρίσιμα βήματα για μια οικονομία πιο ανθεκτική, πιο δίκαιη και πιο συμπεριληπτική.
Αν και τα αποτελέσματα δεν γίνονται πάντα άμεσα αισθητά στην καθημερινότητα, χτίζουν σταδιακά μια Ελλάδα με περισσότερες ευκαιρίες και λιγότερη αβεβαιότητα.
Η ΠΡΟΟΔΟΣ της οικονομίας και η κοινωνική ευημερία δεν είναι αντίπαλες έννοιες. Είναι αλληλένδετες.