Σάνδρα Κοέν, Καθηγήτρια Λογιστικής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Θάνος Πολύδωρος, Διευθύνων σύμβουλος της Αναβάθμιση Α.Ε.
Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ του νέου Λογιστικού Πλαισίου που προβλέπει το Προεδρικό Διάταγμα 54/2018 για όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης έχει κόστος. Όλες οι μεταρρυθμίσεις συνεπάγονται κόστος για την υλοποίησή τους. Κόστος που αφορά την εκπαίδευση του προσωπικού, την προσαρμογή του ρυθμιστικού πλαισίου, την απασχόληση εξειδικευμένων συμβούλων, την ανάπτυξη ή απόκτηση κατάλληλων πληροφοριακών συστημάτων. Ωστόσο, πέρα από το κόστος, που τις περισσότερες φορές είναι εμφανές και μετρήσιμο, μπορεί να προϋπολογιστεί και να αποφασιστεί ο τρόπος κάλυψής του από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους, η λογιστική μεταρρύθμιση αποσκοπεί σε οφέλη. Οφέλη που θα αντισταθμίσουν και θα υπερκαλύψουν το κόστος.
Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ του νέου Λογιστικού Πλαισίου αναμένεται να έχει οφέλη για όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και ειδικότερα για την Κεντρική Διοίκηση (Κράτος) που θα εφαρμόσει για πρώτη φορά λογιστική δεδουλευμένου. Τα οφέλη επεκτείνονται πέρα από την καλύτερη διαχείριση του δημοσίου χρήματος, την ενίσχυση της λογοδοσίας και της διαφάνειας του Δημοσίου, και σε οφέλη που άπτονται, μεταξύ άλλων, της αποτελεσματικότερης και αποδοτικότερης διαχείρισης των περιουσιακών στοιχείων, της κοστολόγησης των υπηρεσιών και των προγραμμάτων, της άρτιας παρακολούθησης των φορολογικών απαιτήσεων, της καταγραφής προβλέψεων για εγγυήσεις του Δημοσίου.
ΤΑ ΟΦΕΛΗ αυτά δεν είναι αόριστα. Αντίθετα είναι απτά σε βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Σχετίζονται με την παροχή χρηματοοικονομικής πληροφόρησης, που μπορεί να υποστηρίξει συγκεκριμένες αποφάσεις και να επιτρέψει την αντικειμενική αξιολόγηση της απόδοσης. Στην επίσημη ιστοσελίδα του υπουργείου Οικονομικών είναι αναρτημένες οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις της Κεντρικής Διοίκησης. Μελετώντας τις εν λόγω χρηματοοικονομικές καταστάσεις για το 2019, οι οποίες έχουν συνταχθεί στο πλαίσιο της μεταβατικής περιόδου εφαρμογής του Προεδρικού Διατάγματος 54/2018 εφαρμόζοντας τη λογιστική πολιτική πρώτης εφαρμογής, καθίσταται σαφές ότι η Κεντρική Διοίκηση διέγραψε κατά την απογραφή έναρξης δισεκατομμύρια ευρώ από τις απαιτήσεις της, εφαρμόζοντας το κριτήριο της εισπραξιμότητας, υιοθετώντας παράλληλα συστηματικά διαδικασίες παρακολούθησης της εισπραξιμότητας των απαιτήσεών της, κατέγραψε έσοδα και έξοδα από χρηματοοικονομικά μέσα, αποτίμησε τις συμμετοχές της σε εισηγμένες και μη επιχειρήσεις.
ΕΝΤΟΎΤΟΙΣ, πάρα τις σημαντικές αυτές βελτιώσεις, η Κεντρική Διοίκηση ακόμα και σήμερα συνεχίζει να μην έχει πλήρη εικόνα για την αξία των περιουσιακών της στοιχείων. Μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία της αποτίμησης και της καταγραφής της περιουσίας της, κάτι που αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί στις αρχές του 2025, η διαθέσιμη λογιστική πληροφορία θα επιτρέψει την αποτελεσματική παρακολούθηση, αξιοποίηση, συντήρηση και διαχείρισή της.
ΤΑ ΟΦΕΛΗ, ωστόσο, δεν πραγματοποιούνται αυτόματα. Ενώ το κόστος της λογιστικής μεταρρύθμισης μπορεί να μετρηθεί σχετικά εύκολα, η υλοποίηση των θετικών επιπτώσεων από την καλύτερης ποιότητας και πληρέστερη πληροφόρηση προκύπτουν μόνο από τη χρήση της πληροφορίας για τη λήψη αποφάσεων. Μάλιστα, δεν είναι οι ίδιες πληροφορίες εξίσου σημαντικές σε διαφορετικά ζητήματα. Διαφορετικοί τομείς της κυβέρνησης μπορεί να δίνουν έμφαση σε διαφορετικά δεδομένα σχετικά με τις αποφάσεις που καλούνται να λάβουν τα επιμέρους υπουργεία. Δεν παύει, ωστόσο, το νέο Λογιστικό Πλαίσιο να αποτελεί μια πλούσια δεξαμενή πληροφοριών, που για να δικαιολογήσει τους πόρους που θα δαπανηθούν, θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί καταλλήλως. Η διαθεσιμότητα των πληροφοριών προσφέρει εν δυνάμει οφέλη, τα οποία θα πραγματοποιηθούν μόνο με τη χρήση της πληροφορίας. Αυτό απαιτεί εκπαίδευση όχι μόνο όσων παράγουν τα δεδομένα, αλλά και όσων τα χρησιμοποιούν και φυσικά απαιτεί βούληση.
