Τoυ Δημήτρη Κούσια, MSc οικονομολόγου συμβούλου επιχειρήσεων, διευθυντή
Συμβουλευτικών Υπηρεσιών ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Α.Ε. και του Παναγιώτη Φωτιάδη, φοροτεχνικού συμβούλου, αντιπροέδρου Δ.Σ. ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Α.Ε.
Η τεκμηρίωση τιμών ενδοομιλικών συναλλαγών (Transfer Pricing) αποτελεί μια διαδικασία που χρόνο με τον χρόνο ενδιαφέρει όλο και περισσότερες επιχειρήσεις. Μέχρι πρόσφατα επικρατούσε λανθασμένα η άποψη ότι αυτή η τεκμηρίωση αφορούσε αποκλειστικά ομίλους μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών λόγω του όγκου των συναλλαγών και του κύκλου εργασιών τους.
Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα αρκετές επιχειρήσεις να μη δίνουν την ανάλογη προσοχή στις υποχρεώσεις που απορρέουν από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.
Τα όρια όμως που ισχύουν από το 2014 και έπειτα, (συναλλαγές μεταξύ συνδεδεμένων επιχειρήσεων από 100.000,00€ και πάνω για κύκλο εργασιών έως 5 εκ., και άνω των 200.000,00€ για κύκλο εργασιών πάνω από 5 εκ.), επιβάλλουν σε πολύ μεγαλύτερο εύρος επιχειρήσεων να ασχοληθούν επί της ουσίας με την τεκμηρίωση των ενδοομιλικών συναλλαγών.
Στόχος του φακέλου τεκμηρίωσης τιμών ενδοομιλικών συναλλαγών είναι να αποδείξει ότι οι ενδοομιλικές συναλλαγές διέπονται από την αρχή των ίσων αποστάσεων (Arm’s Length Principle) σύμφωνα με την οποία:
«Εάν επικρατούν ή επιβάλλονται στις εμπορικές ή οικονομικές σχέσεις των δύο (συνδεδεμένων) επιχειρήσεων όροι διαφορετικοί από εκείνους που θα επικρατούσαν μεταξύ ανεξάρτητων επιχειρήσεων, τότε τα κέρδη τα οποία, αν δεν υπήρχαν οι όροι αυτοί, θα μπορούσαν να είχαν πραγματοποιηθεί από μια από τις επιχειρήσεις, αλλά λόγω αυτών των όρων δεν πραγματοποιήθηκαν, μπορούν να συμπεριληφθούν στα κέρδη της επιχείρησης αυτής και να φορολογηθούν ανάλογα.».
Ο έλεγχος ενός φακέλου τεκμηρίωσης μπορεί να γίνει σε διάφορα επίπεδα από τη φορολογική διοίκηση. Είτε σε περίπτωση τακτικού φορολογικού ελέγχου είτε σε περιπτώσεις επιτόπιων ελέγχων που διενεργούνται στην επιχείρηση. Σε αυτές τις περιπτώσεις εφόσον υπάρχει η σχετική υποχρέωση ζητείται και ελέγχεται και ο φάκελος τεκμηρίωσης τιμών ενδοομιλικών συναλλαγών.
Από το 2017 λοιπόν και έπειτα, ο έλεγχος των ενδοομιλικών συναλλαγών γίνεται όλο και πιο έντονος και λεπτομερής, φτάνοντας σε σημείο να ζητείται ο σχετικός φάκελος ακόμα και σε περίπτωση ελέγχου για επιστροφή Φ.Π.Α.
Συνεπώς η επιλογή ορισμένων επιχειρήσεων να ασχολούνται επί της ουσίας με την τεκμηρίωση τιμών των ενδοομιλικών συναλλαγών μόνο στις περιπτώσεις ελέγχων της φορολογικής διοίκησης, δεν είναι η ενδεδειγμένη μέθοδος.
Όλα τα ανωτέρω καθιστούν επιτακτική ανάγκη όχι απλώς να συντάσσεται ο σχετικός φάκελος εντός των σχετικών προθεσμιών εκ μέρους των επιχειρήσεων, αλλά να γίνεται ουσιαστική ανάλυση και σχεδιασμός σε πραγματικό χρόνο. Οι επιχειρήσεις που πραγματοποιούν ενδοομιλικές συναλλαγές οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη τους την αρχή των ίσων αποστάσεων πριν τη πραγματοποίηση των συναλλαγών (προϋπολογιστικά) και όχι να προσπαθούν απολογιστικά να αποδείξουν ότι η τιμολόγηση μεταξύ των συνδεμένων επιχειρήσεων πραγματοποιήθηκε, όπως θα γινόταν και μεταξύ ανεξάρτητων επιχειρήσεων.
Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα και οι κατευθυντήριες γραμμές για το Transfer Pricing του ΟΟΣΑ, επιβάλλουν τη συνεργασία των επιχειρήσεων με εξειδικευμένους συμβούλους σε πραγματικό χρόνο, καθώς η απόδειξη της τήρησης της αρχής των ίσων αποστάσεων, αποτελεί μια διαδικασία αξιολογικής κρίσης των δεδομένων, τόσο σε επίπεδο επιχείρησης όσο και σε επίπεδο φορολογικής διοίκησης, ενώ παράλληλα προβλέπεται ότι οι εν λόγω έλεγχοι για τις ενδοομιλικές συναλλαγές θα ενταθούν το επόμενο διάστημα.
