Η σαρωτική νίκη του Τουφάν Ερχιουρμάν στα Κατεχόμενα, με ποσοστό 62,7% έναντι του εκλεκτού της Άγκυρας Ερσίν Τατάρ, αιφνιδίασε ακόμη και τους πιο αισιόδοξους κύκλους της Λευκωσίας.
Δεν ήταν λίγοι όσοι περίμεναν μια οριακή μάχη, όμως το αποτέλεσμα ανέτρεψε πλήρως τις ισορροπίες και σήμανε, όπως παραδέχονται διπλωμάτες, μια σιωπηλή ανακούφιση στο Προεδρικό Μέγαρο.
Ο Ερχιουρμάν, πανεπιστημιακός και πρώην «πρωθυπουργός» του ψευδοκράτους, είχε επενδύσει εξαρχής στη ρητορική της μετριοπάθειας, του διαλόγου και της αποστασιοποίησης από την Άγκυρα.
Στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του προέταξε την ανάγκη για «σεβασμό και ισότητα» στις σχέσεις με την Τουρκία και για μια επιστροφή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με στόχο τη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία.
Το μήνυμα βρήκε απήχηση σε μια κοινωνία κουρασμένη από την πολιτική του Τατάρ και την όλο και πιο ασφυκτική επιρροή της Άγκυρας στα εσωτερικά των Τουρκοκυπρίων.
H Λευκωσία βλέπει την εξέλιξη ως «μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί», με τον Κύπριο πρόεδρο να ετοιμάζεται να ζητήσει άμεση συνάντηση με τον νέο Τουρκοκύπριο ηγέτη, ίσως και εντός των επόμενων εβδομάδων. Η Αθήνα έκανε επίσης λόγο για «νέο κεφάλαιο ελπίδας».
Η εκλογή θα μπορούσε να ξεμπλοκάρει τη διπλωματική ακινησία που διαρκεί από το Κραν Μοντανά, υπό την προϋπόθεση ότι η Άγκυρα δεν θα επιχειρήσει να του «δέσει τα χέρια».
Η Τουρκία, προς το παρόν, κρατά χαμηλούς τόνους. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έσπευσε να συγχαρεί τον νικητή, αλλά το μήνυμά του, με την αναφορά στα «κυριαρχικά δικαιώματα» της ΤΔΒΚ, δείχνει ότι δεν προτίθεται να αλλάξει εύκολα γραμμή. Ωστόσο, η ήττα του Τατάρ, που είχε ταυτίσει πλήρως τη μοίρα του με την τουρκική πολιτική, θεωρείται ηχηρό ράπισμα στο αφήγημα του Τούρκου προέδρου για λύση δύο κρατών.
Όπως λένε έμπειροι παρατηρητές, οι Τουρκοκύπριοι μίλησαν πρώτοι: θέλουν λύση, αλλά όχι υποταγή. Το ερώτημα είναι αν αυτή τη φορά Αθήνα, Λευκωσία και ΟΗΕ θα μπορέσουν να αδράξουν την ευκαιρία – πριν οι ισορροπίες στην περιοχή αλλάξουν ξανά.
Το 5×5
Στο διπλωματικό ταμπλό της Ανατολικής Μεσογείου, η Αθήνα επιχειρεί να αναλάβει ρόλο ρυθμιστή και όχι απλώς παρατηρητή. Το σχέδιο για ένα σχήμα «5×5» – πέντε χώρες και πέντε θεματικές – δεν είναι μια ακόμα ιδέα στο χαρτί.
Στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα θεσμικό φόρουμ, όπου τα παράκτια κράτη θα συζητούν για τις θαλάσσιες ζώνες, τη συνδεσιμότητα, τη μετανάστευση, την περιβαλλοντική προστασία και την πολιτική προστασία.
Μια πρωτοβουλία που, εάν ωριμάσει, θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μόνιμο μηχανισμό συνεννόησης – και αποτροπής κρίσεων.
Η συγκυρία δεν είναι τυχαία. Η Άγκυρα εμφανίζεται διχασμένη ανάμεσα στη ρητορική υψηλών τόνων και στην ανάγκη να μην αποκοπεί από τη Δύση. Οι δηλώσεις του Χακάν Φιντάν, με αιχμές περί «αντιτουρκικού αισθήματος» στην ελληνική πολιτική, δείχνουν ότι η τουρκική διπλωματία συνεχίζει να κινείται στη γραμμή της πρόκλησης. Όμως η ίδια η επιλογή του να απαντήσει δείχνει και κάτι άλλο: ότι η Τουρκία δεν θέλει να χάσει το τραπέζι του διαλόγου.
Η Αθήνα από την πλευρά της δεν ακολουθεί. Με την πρόταση του φόρουμ και τις δημόσιες τοποθετήσεις του πρωθυπουργού και του Γιώργου Γεραπετρίτη, επιδιώκει να μεταφέρει το παιχνίδι στο πεδίο της θεσμικής πρωτοβουλίας, όχι της έντασης. Στόχος, να αναδειχθεί ως ο σταθερός πόλος στην περιοχή – μια χώρα που δεν φοβάται να συζητήσει, αλλά και δεν κάνει πίσω στα ζητήματα κυριαρχίας.
Στο παρασκήνιο, οι κινήσεις αυτές εκτιμάται ότι έχουν και αμερικανική σφραγίδα, καθώς η Ουάσιγκτον βλέπει θετικά κάθε μηχανισμό συνεννόησης στην Ανατολική Μεσόγειο. Η επόμενη φάση θα δείξει αν η πρόταση «5×5» μπορεί να γίνει πράξη — ή αν θα μείνει μια καλή παρτίδα που δεν παίχτηκε ποτέ.
Μέρισμα ναι, business plan… όχι
Σε ακόμη μία πληρωμή προς τους μετόχους αποφάσισε να προχωρήσει η Ελλάκτωρ, η οποία στις 22 Δεκεμβρίου θα κόψει το δικαίωμα στο ενδιάμεσο μέρισμα του 0,5 ευρώ (υπολογίζεται σε 170 εκατ. ευρώ).
Το συγκεκριμένο ποσό έρχεται να προστεθεί στα ήδη διανεμηθέντα 470 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου το ήμισυ έχει καταλήξει στα χέρια του Χένρι Χόλτερμαν, δηλαδή του βασικού μετόχου. Πρόκειται για μια ρευστότητα, συνολικού ύψους 640 εκατ. ευρώ, η οποία προέρχεται σχεδόν αποκλειστικά από τη στρατηγική της αποψίλωσης των περιουσιακών στοιχείων της Ελλάκτωρ: Από τις Άκτωρ Κατασκευές και Άκτωρ Παραχωρήσεις έως την Anemos. Κι από την Ηλέκτωρ και το Smart Park έως τα ακίνητα σε Γούρνες και Καμπά.
Βέβαια, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι, εκτός των γενναιόδωρων μερισμάτων, ο Ολλανδός επικεφαλής της εισηγμένης οφείλει κάποια στιγμή να ανοίξει τα χαρτιά του και για την επόμενη ημέρα, καθώς οι μέτοχοι περιμένουν εδώ και αρκετούς μήνες το νέο business plan.
Η επισφαλής θέση της ΕΥΔΑΠ
Επισφαλής είναι η θέση της ΕΥΔΑΠ στον FTSΕ Large Cap του Χ.Α., καθώς η πρόσφατη οπισθοχωρηση της μετοχής όχι μόνο έχει διαγράψει το ραλι του Ιουλίου, αλλά έχει επαναφέρει την αποτίμηση στη χαμηλότερη θέση του δείκτη.
Αυτό σημαίνει ότι συγκαταλέγει στους βασικούς υποψηφίους για «υποβιβασμό» στον FTSE Mid Cap στo επόμενο rebalancing.
Εκτός, φυσικά, αν η πολυαναμενομενη απόφαση για την αλλαγή των τιμολογίων του νερού έρθει νωρίτερα από το αναμενόμενο και λειτουργήσει ως «καύσιμο» για την αισθητή ανάκαμψη της εισηγμένης.
