Η αμερικανική κυβέρνηση ετοιμάζεται να προχωρήσει στην εγκατάσταση μίνι πυρηνικών αντιδραστήρων σε όλες τις ανά τον κόσμο στρατιωτικές βάσεις της χώρας.
Πρόκειται για το πρόγραμμα Janus (Ιανός) που ανακοίνωσε το Πεντάγωνο και προβλέπει τη δημιουργία αρθρωτών σταθμών παραγωγής πυρηνικής ενέργειας στις αμερικανικές βάσεις και στο εξωτερικό.
Στόχος είναι οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις να μπορούν να λειτουργούν εντελώς ανεξάρτητα από το ηλεκτρικό δίκτυο σε περίπτωση διακοπών ρεύματος ή κυβερνοεπιθέσεων.
Ο στρατός των ΗΠΑ προσπαθεί εδώ και χρόνια να αναπτύξει φορητούς πυρηνικούς αντιδραστήρες. Τον περασμένο Μάιο, ο πρόεδρος Τραμπ με διάταγμά του, έδωσε εντολή στο Πεντάγωνο να σχεδιάσει μια πυρηνική στρατηγική για ολόκληρο τον στρατιωτικό κλάδο. Το αποτέλεσμα ήταν ένα πρόγραμμα εγκατάστασης των αρθρωτών πυρηνικών αντιδραστήρων, που έχουν γίνει δημοφιλείς στον πολιτικό τομέα.
Το πρόγραμμα ανακοινώθηκε από τον αρμόδιο για τον στρατό υπουργό Ντάνιελ Ντρίσκολ και τον υπουργό Ενέργειας Κρις Ράιτ. «Αν σκεφτούμε την εμπλοκή μας σε μια σύγκρουση στην περιοχή Ινδο-Ειρηνικού, δεν θα είναι σαν τους πολέμους που είχαμε τα τελευταία 40 ή 50 χρόνια», δήλωσε ο Ντρίσκολ στους δημοσιογράφους. «Θα χρειαστούμε πρόσβαση στην ενέργεια όπως ποτέ άλλοτε».
Ο Λευκός Οίκος αναμένει ότι οι πρώτοι μίνι αντιδραστήρες θα είναι έτοιμοι έως το 2028. Οι δυο υπουργοί δεν έδωσαν ημερομηνία, αλλά δήλωσαν ότι θα δημοσιοποιήσουν τις λεπτομέρειες της σύμβασης τις επόμενες εβδομάδες, ώστε οι ενδιαφερόμενες εταιρείες να μπορέσουν να υποβάλουν αίτηση.
Εταιρείες όπως η BWX Technologies, η Westinghouse και η X-Energy έχουν εκπονήσει πάντως τέτοια πυρηνικά προγράμματα.
Σε συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες
Οι περισσότερες στρατιωτικές βάσεις βρίσκονται κοντά σε μεγάλα κατοικημένα κέντρα, όπως το Λος Άντζελες, η Νέα Υόρκη, το Σαν Φρανσίσκο και το Μαϊάμι.
«Θα υπάρξει μια μακρά περίοδος τοπικού διαλόγου. Νομίζω ότι όσο διατηρούμε αυτόν τον διάλογο, όσο το έργο έχει σαφή εικόνα και συνεργαζόμαστε σαφώς με τις τοπικές κοινότητες, θα υπάρχει ισχυρή όρεξη για να το κάνουμε», δήλωσε ο Τζεφ Γουόκσμαν, αναπληρωτής βοηθός υπουργός Στρατού για τις Εγκαταστάσεις, την Ενέργεια και το Περιβάλλον. «Εάν οι τοπικές κοινότητες αποφασίσουν ότι δεν το θέλουν, δεν θα το κάνουμε. Δεν είμαστε εδώ για να επιβληθούμε σε καμία τοπική κοινότητα».
Αν η εγκατάσταση ενός αντιδραστήρα στο εσωτερικό μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα, είναι ακόμη πιο ανησυχητική στο εξωτερικό. Ο ίδιος ο Γουόκσμαν, γνωρίζοντας αυτό, δήλωσε πάντως ότι δεν θα επαναληφθεί το φαινόμενο της Γροιλανδίας, όπου οι ΗΠΑ κατασκεύασαν κρυφά έναν πυρηνικό αντιδραστήρα σε στρατιωτική βάση στις αρχές της δεκαετίας του 1960, χωρίς να το γνωρίζουν οι Δανοί.
«Δεν πρόκειται να λειτουργήσουμε έτσι το 2025, οπότε δεν πρόκειται να εισάγουμε κρυφά αυτούς τους αντιδραστήρες πουθενά», σημείωσε ο Γουόκσμαν.
Προς τη «φορητή» πυρηνική ενέργεια
Το πρόγραμμα Janus είναι η τελευταία πρωτοβουλία για τον σχεδιασμό κλιμακωτής και οικονομικά προσιτής πυρηνικής ενέργειας. Πέρυσι, το Πεντάγωνο ανακοίνωσε τους νικητές ενός προγράμματος για την κατασκευή προηγμένων πυρηνικών εγκαταστάσεων.
Το 2020, το υπουργείο Άμυνας ενέκρινε το «Project Pele» για τον σχεδιασμό φορητών πυρηνικών αντιδραστήρων, για απομακρυσμένες τοποθεσίες, όπως απομονωμένες στρατιωτικές βάσεις ή τα προγράμματα εξερεύνησης της Σελήνης και του Άρη.