Στα 81 του, ο Λάρι Έλισον μοιάζει να αγγίζει κάτι που ξεπερνά την επιχειρηματική ισχύ.
Με την Oracle να ελέγχει τεράστια δίκτυα δεδομένων και υπολογιστικής ισχύος, την οικογένειά του να αποκτά τα Paramount και CBS, και το TikTok να φιλοξενείται στους servers του, ο Έλισον έχει γίνει ο άνθρωπος που κινεί τα νήματα της τεχνολογίας, των media και, εμμέσως, της πολιτικής.
Ο ίδιος το αποκαλεί πρόοδο: έναν κόσμο όπου «όλοι θα έχουν την καλύτερη συμπεριφορά, επειδή όλοι θα καταγράφονται». Για τους επικριτές του, όμως, αυτή είναι η πιο γυαλιστερή μορφή μιας νέας, ιδιωτικής δυστοπίας.
Βγαίνει στη σκηνή, λακωνικός, τεχνικός, ακριβής. Δεν πουλά γυαλιστερά προϊόντα· πουλά πρόσβαση σε υπολογιστική ισχύ και συγκρότηση δεδομένων. Από τις πρώτες μέρες της Oracle—τότε που οι βάσεις δεδομένων έμοιαζαν με ξηρό τεχνικό αντικείμενο—καταλαβαίνει ότι η καρδιά της οικονομίας είναι η τάξη στα δεδομένα.
Τέσσερις δεκαετίες μετά, το μεγάλο κύμα της AI απαιτεί αυτό ακριβώς: αποθήκες δεδομένων χωρίς ταβάνι, ορχήστρες GPU που παίζουν σε απόλυτο συγχρονισμό, συμβόλαια πολλαπλών δισεκατομμυρίων με παίκτες που θέλουν να εκπαιδεύσουν γιγαντιαία μοντέλα. Ο Έλισον βρίσκεται στο φυσικό του στοιχείο.
Από τα data στα media και το TikTok
Το επώνυμο περνά το κατώφλι των στούντιο. Με τον Ντέιβιντ Έλισον στο τιμόνι της Skydance και την εξαγορά της Paramount, ο έλεγχος αγγίζει ταινίες, σειρές, ειδησεογραφικά brands, τον τρόπο που «ράβεται» και διανέμεται η αφήγηση.
Ο Λάρι δεν παριστάνει τον παραγωγό· σκέφτεται σαν μηχανικός: πώς μειώνεται το κόστος, πώς χτίζονται cloud pipelines παραγωγής/διανομής, πώς «δένει» η τηλεόραση με την πλατφόρμα και η πλατφόρμα με τα data.
Στον κόσμο των κοινωνικών δικτύων, ο Έλισον τοποθετείται εκεί όπου χτυπά ο παλμός: στη φιλοξενία, την ασφάλεια, τον αλγόριθμο.
Η Oracle «σηκώνει» κρίσιμα κομμάτια του TikTok στις ΗΠΑ—και η συμφωνία για αμερικανικά σχήματα ιδιοκτησίας τον φέρνει πιο κοντά στο «μηχανοστάσιο» της πλατφόρμας. Δεν είναι ο εκδότης των βίντεο, είναι ο άνθρωπος που ελέγχει το πώς αυτά φτάνουν σε σένα. Ο μοχλός δεν είναι ορατός στο timeline, αλλά κινεί το timeline.
Η πρόταση-σοκ: «όλοι θα παρακολουθούνται»
Σε παρουσίαση προς επενδυτές περιγράφει ένα μέλλον όπου τα πάντα καταγράφονται: σώματα ασφαλείας με κάμερες που στέλνουν live εικόνα στο κέντρο, AI που «βλέπει» και ειδοποιεί αυτόματα, συστήματα που δεν σβήνουν ποτέ—απλώς «κλειδώνουν» ώσπου να υπάρξει δικαστική εντολή.
Το παρουσιάζει ως πρόοδο: «Με συνεχή καταγραφή, οι πολίτες θα έχουν την καλύτερη συμπεριφορά».
Το ακροατήριο διχάζεται: για τον ίδιο είναι τάξη και λογοδοσία· για τους επικριτές είναι ο σχεδιασμός μιας ψηφιακής δυστοπίας με ιδιωτικό ανάδοχο.
Ανατομία της ισχύος: 3 άξονες που συγκλίνουν
- Υπολογιστική ισχύς (compute): Συμβόλαια-θηρία, data centers, πρόσβαση σε GPU. Όποιος ελέγχει το compute θέτει τους ρυθμούς της καινοτομίας.
- Δεδομένα (data gravity): Βάσεις, εφαρμογές, ροές. Τα δεδομένα «βαραίνουν» εκεί όπου βρίσκονται ήδη άλλα δεδομένα—και ο Έλισον ξέρει να τα «μαγνητίζει».
- Αφήγημα και προσοχή (attention): Μέσω media assets και πλατφορμών διανομής. Η προσοχή είναι το νόμισμα· η διανομή είναι η κεντρική τράπεζα.
Η ταυτόχρονη κατοχή αυτών των τριών δημιουργεί συγκέντρωση ισχύος που ξεπερνά την αγορά και αγγίζει θεσμικές σφαίρες: επηρεάζει πολιτικές επιλογές, ρυθμιστικές προτεραιότητες, δημόσιο διάλογο.
Η πολιτική και η σύγκρουση συμφερόντων
Ως συνομιλητής προέδρων και μεγάλος δωρητής, εμφανίζεται συχνά στο παρασκήνιο μεγάλων αποφάσεων: επενδύσεις υποδομής AI, συμβόλαια με κρατικούς φορείς, «διασώσεις» πλατφορμών που θεωρούνται κρίσιμες για την εθνική ασφάλεια.
Δεν νομοθετεί—αλλά ορίζει το πεδίο εφαρμογής των νόμων μέσω της τεχνολογικής αρχιτεκτονικής. Έτσι γεννιέται ο χαρακτηρισμός «σκιώδης πρόεδρος»: ο ιδιώτης που κάνει υλική την πολιτική βούληση.
Η συγκέντρωση τόσης ισχύος στα χέρια ενός ιδιώτη γεννά εύλογες ανησυχίες για σύγκρουση συμφερόντων. Όταν ο ίδιος ο πάροχος της τεχνολογικής υποδομής είναι ταυτόχρονα επενδυτής ή διαμεσολαβητής στις πλατφόρμες που ελέγχουν τη ροή της προσοχής, το ερώτημα «ποιος ελέγχει ποιον» γίνεται ουσιαστικό. Η δημοσιογραφική ανεξαρτησία, από την άλλη, τίθεται υπό αμφισβήτηση όταν τα κανάλια παραγωγής και διανομής της είδησης λειτουργούν πάνω σε ιδιωτική στοίβα υποδομών· πόσο ανεξάρτητος μπορεί να είναι ο έλεγχος της εξουσίας όταν εξαρτάται από την τεχνολογική αρχιτεκτονική μιας εταιρείας;
Την ίδια στιγμή, η τεχνολογία που υπόσχεται ασφάλεια μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε μόνιμο μηχανισμό επιτήρησης — ιδιαίτερα όταν ο σχεδιαστής της την αντιμετωπίζει ως «αρετή». Και όσο κι αν προβάλλεται η διαβεβαίωση πως «υπάρχει πάντα δικαστική εντολή», η απάντηση μοιάζει ανεπαρκής σε έναν κόσμο όπου ο όγκος των δεδομένων και η δύναμη των αλγορίθμων δημιουργούν μια βαθιά ασυμμετρία γνώσης υπέρ του ιδιώτη-παρόχου.
Ο μύθος και το σενάριο
Δύο φορές drop-out, αυτοδίδακτος προγραμματιστής, νικητής στο America’s Cup, ιδιοκτήτης της Λαναΐ—ο μύθος είναι συναρπαστικός. Αλλά το σταθερό μοτίβο είναι ένα: επιστροφή στα δεδομένα.
Ό,τι κι αν κάνει—εξαγορές, συμμαχίες, media—είναι μέθοδοι να ενισχύσει την κεντρομόλο δύναμη της Oracle πάνω στη ροή πληροφορίας.
Ο «CEO των πάντων» δεν χρειάζεται να κατακτήσει θεσμικά αξιώματα. Αρκεί να κατακτήσει την αρχιτεκτονική μέσα στην οποία λειτουργούν τα θεσμικά αξιώματα. Αν η επόμενη δεκαετία κριθεί από το ποιος ελέγχει τα data pipelines, τα AI εργοστάσια και τους διανομείς της προσοχής, τότε ο Λάρι Έλισον δεν είναι απλώς πρωταγωνιστής.
Είναι το σκηνικό. Και σε ένα έργο όπου η υποδομή γράφει το σενάριο, αυτός που κατέχει την υποδομή αγγίζει κάτι που μοιάζει επικίνδυνα με σκιώδη προεδρία.
