Πολύ πριν εισβάλει στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2024, ο Βλαντίμιρ Πούτιν είχε προσπαθήσει να οικοδομήσει μια οικονομία- φρούριο για τη Ρωσία που δεν θα «πληγώνεται» από την επιβολή κυρώσεων. Επένδυσε έτσι σε «χρυσά» θεμέλια.
Η ρωσική οικονομία βασίζεται σε σημαντικό βαθμό στον χρυσό, με το πολύτιμο μέταλλο να αποτελεί βασικό παράγοντα για τη χρηματοοικονομική σταθερότητα της Μόσχας από το 2022.
Ο χρυσός επέτρεψε στη Ρωσία να διαχειριστεί το πάγωμα των συναλλαγματικών διαθέσιμων που διατηρούνται εκτός της χώρας, που ήταν βασικό μέρος των δυτικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη Μόσχα λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
Το ράλι του χρυσού
Παράλληλα, την κατάσταση βοηθάει η μάλλον μετεωρική αύξηση της τιμής του χρυσού. Η πορεία του χρυσού έχει ξεφύγει το τελευταίο διάστημα σπάζοντας το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Πλέον διαπραγματεύεται πάνω από το ιστορικό φράγμα των 4.000 δολαρίων ανά ουγκιά ανεβάζοντας τα κέρδη του πολύτιμου μετάλλου μέχρι στιγμής φέτος σε πάνω από 50%.
Το φετινό ράλι τροφοδοτείται από μια σειρά παραγόντων, όπως η δημοσιονομική αστάθεια, οι μειώσεις επιτοκίων, οι ανησυχίες για φούσκα στην τεχνητή νοημοσύνη, το αδύναμο δολάριο, οι επιθετικές αγορές χρυσού από τις κεντρικές τράπεζες (επιδιώκοντας να διαφοροποιήσουν τα αποθεματικά τους, ιδιαίτερα μετά το πάγωμα των ρωσικών συναλλαγματικών αποθεμάτων το 2022 ) και γενικότερα η οικονομική και πολιτική αβεβαιότητα σε διάφορες γωνιές του πλανήτη.
Ωστόσο, η τιμή του χρυσού ακολουθεί ανοδική τάση ήδη από τα προηγούμενα χρόνια. Έχει έτσι διπλασιαστεί από τα τέλη του 2023 και έχει εκτοξευθεί κατά 841% από τις αρχές του 2006, όταν η Ρωσία άρχισε να δημιουργεί τα αποθέματά της.
Και ο Πούτιν έχει βάλει το χεράκι του φυσικά. Ο χρυσός θεωρείται παραδοσιακά ασφαλές καταφύγιο για τους επενδυτές σε περιόδους αβεβαιότητας. Επομένως οι συγκρούσεις στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή τον έχουν ευνοήσει. Ενδεικτικά, η τιμή του χρυσού έχει αυξηθεί κατά 111% από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
Ο «χρυσός» κήπος της Ρωσίας
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι το στοίχημα που έπαιξε ο Πούτιν απέδωσε. Και με μεγάλη απόδοση. Το ράλι του χρυσού αποτιμά το απόθεμα των 2.326,5 τόνων της Ρωσίας σε λίγο πάνω από 302 δισ. δολάρια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του World Gold Council, η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας άρχισε να μειώνει την έκθεσή της στο αμερικανικό αυξάνοντας σημαντικά τις αγορές χρυσού μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014, όταν οι τιμές κινούνταν ακόμη σε μέτρια επίπεδα. Αγόρασε 1.258 τόνους χρυσού τα επόμενα πέντε χρόνια, δημιουργώντας έτσι ένα από τα μεγαλύτερα εθνικά αποθέματα σε χρυσό στον κόσμο.
«Μέχρι τη στιγμή της εισβολής της στην Ουκρανία, η Ρωσία αποκτούσε χρυσό με ταχύτερο ρυθμό από οποιαδήποτε άλλη χώρα εδώ και μια δεκαετία. Η Ρωσία είχε δημιουργήσει ένα από τα μεγαλύτερα αποθέματα χρυσού στον κόσμο και σχεδίαζε να γίνει ο σημαντικότερος παραγωγός χρυσού στον κόσμο», έχει δηλώσει ο Τζον Κένεντι, επικεφαλής έρευνας στο πρόγραμμα Άμυνας και Ασφάλειας της RAND Europe.
Σύμφωνα με το περυσινή έκθεση του think tank, ο χρυσός αποτελεί στρατηγικό πόρο για τη Μόσχα και έχει γίνει κρίσιμο μέρος των εμπορικών της σχέσεων από την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανίας. «Ο χρυσός θεωρείται ως ένα είδος απάντησης στην οικονομική αβεβαιότητα το 2022 και το 2023», κατά τον Τζον Κένεντι, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας.
Σύμφωνα με την έρευνα της RAND Europe, η Ρωσία χρησιμοποιεί τον χρυσό ως μέσο για την απόκτηση σκληρού νομίσματος, όπλων και άλλων αγαθών, ιδίως από χώρες όπως η Κίνα, η Τουρκία και το Ιράν.
Έχοντας επομένως στην άκρη μεγάλα αποθέματα, η Ρωσία απολαμβάνει τον «χρυσό» της κήπο. Καθώς ο Πούτιν προσπαθεί να συνεχίσει να χρηματοδοτεί την πολεμική του μηχανή, η χώρα ήταν από τους λίγους που «έκαψαν» χρυσό τον περασμένο Αύγουστο , πουλώντας λίγο πάνω από τρεις τόνους του πολύτιμου μετάλλου, αξίας περίπου 441 εκατ. δολαρίων.
Θα συνεχίσει να ευνοείται;
Και καθώς η τιμή του χρυσού αναμένεται να συνεχίσει με την ίδια δυναμική για αρκετό καιρό ακόμη, σύμφωνα με τις μεγαλύτερες τράπεζες της Wall Street, το πολύτιμο μέταλλο θα εξακολουθήσει να λειτουργεί θετικά για τον Ρώσο πρόεδρο, αντέχοντας ακόμα και την πίεση που ασκεί ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου.
Η Goldman Sachs προέβλεψε αυτή την εβδομάδα ότι η τιμή του χρυσού θα φτάσει τα 4.900 δολάρια ανά ουγγιά μέχρι τον Δεκέμβριο του επόμενου έτους. Αναμένει ότι αυτό το ράλι 23% θα τροφοδοτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις κεντρικές τράπεζες, με τις αναδυόμενες αγορές «πιθανότατα να συνεχίσουν τη διαρθρωτική διαφοροποίηση των αποθεμάτων τους σε χρυσό».
Άλλωστε ακόμα και να χάσει μέρος της «λάμψης» του το επόμενο διάστημα, οι κύριες δυνάμεις που έχουν ωθήσει τον χρυσό στα ύψη θα παραμείνουν. «Θα υπάρξουν κάποια εμπόδια στο δρόμο, όπως η διαρκής εκεχειρία στη Μέση Ανατολή ή η Ουκρανία, αλλά οι βασικοί παράγοντες, το τεράστιο και αυξανόμενο χρέος, η διαφοροποίηση των αποθεματικών και το ασθενέστερο δολάριο είναι απίθανο να αλλάξουν μεσοπρόθεσμα», όπως εξηγεί ο αναλυτής Tai Wong στο Reuters.
Διαβάστε ακόμα:
→ Η Κίνα αγοράζει τον κόσμο σε χρυσό: Πώς το πολύτιμο μέταλλο γίνεται το πιο ισχυρό της όπλο